Αγωνιώδεις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες

Πηγή:Reuters  Δημιουργία:26/10/2011 7:41 πμ  Τελευταία ενημέρωση:27/10/2011 1:09 πμ
Οι ηγέτες της Ευρωζώνης σκοπεύουν να πολλαπλασιάσουν τη δυνατότητα του EFSF κατά περίπου τέσσερις φορές στο ένα τρισεκατομμύριο ευρώ, αλλά οι λεπτομέρειες για το πώς σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν την κλιμακούμενη ευρωπαϊκή κρίση χρέους δεν θα αποσαφηνιστούν μέχρι τον επόμενο μήνα, σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλείται το Reuters. Το προσχέδιο της ανακοίνωσης της έκτακτης συνόδου κορυφής της Τετάρτης, το οποίο έχει στην κατοχή του το πρακτορείο, αναφέρει πως υπό εξέταση βρίσκονται δύο επιλογές για τη μόχλευση του ταμείου διάσωσης των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο συστήθηκε για να συνδράμει κράτη που λυγίζουν κάτω από το βάρος του χρέους και να αντικρούσει κερδοσκοπικές επιθέσεις μέσω των αγορών. Αν το εν λόγω προσχέδιο υιοθετηθεί με μικρές αλλαγές, η δεύτερη σύνοδος κορυφής της Ευρωζώνης μέσα σε τέσσερις ημέρες θα έχει σκιαγραφήσει τις ευρύτερες προθέσεις της, αλλά δεν θα έχει μπορέσει να καταγράψει ένα λεπτομερές ρυθμιστικό σχέδιο για να αναβαθμίσει το ταμείο, να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες και να μειώσει σε βιώσιμο επίπεδο το ελληνικό χρέος, παρά τις γερμανογαλλικές διαβεβαιώσεις ότι θα βρισκόταν μια «ολοκληρωμένη λύση». Η μία πρόταση περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός επενδυτικού οχήματος ειδικού σκοπού (SPIV) για την προσέλκυση κρατικών και ιδιωτών επενδυτών, όπως κινεζικά funds, για να αγοράσουν ομόλογα των χωρών της Ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες. Η άλλη μέθοδος για την αναβάθμιση του EFSF περιλαμβάνει τη χρήση του ταμείου για την προσφορά μερικών εγγυήσων σε αγοραστές νέου χρέους της Ευρωζώνης. Οι δύο επιλογές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα και επ’ αυτού θα μπορούσε επίσης να συνδράμει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Σύμφωνα δε με το Γαλλικό Πρακτορείο, οι ηγέτες της Ευρωζώνης συμφώνησαν αυξήσουν τη δυνατότητα παρέμβασης του EFSF, προκειμένου να αποφύγουν τη μετάδοση της κρίσης, αλλά δεν αναμένεται να ανακοινώσουν συγκεκριμένους αριθμούς μετά το πέρας της συνόδου. Από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης θα ζητηθεί να οριστικοποιήσουν τους όρους και τις συνθήκες το Νοέμβριο, σύμφωνα με το προσχέδιο της ανακοίνωσης. Πηγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέφερε πως οι πόροι EFSF αναμένεται να υποστούν μόχλευση επί τέσσερα, κάτι που θα του δώσει πεδίο δράσης στο ένα τρισ. ευρώ. «Η δυνατότητα παρέμβασης του EFSF πρέπει να είναι σε ένα επίπεδο πάνω από τα 1.000 δισ. ευρώ», δήλωσε ο Βέλγος πρωθυπουργός Υβ Λετέρμ κατά την άφιξή του στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες. Επίσης, εκτίμησε ότι η εξεύρεση λύσης το βράδυ της Τετάρτης και «εν πάση περιπτώσει, πριν από το άνοιγμα των αγορών αύριο» είναι «απαραίτητη». «Η δύναμη πυρός του Ταμείου Αρωγής, όπως ενός μπαζούκα, πρέπει να είναι αρκετά ισχυρή, ώστε να πείσει τις αγορές ότι δεν αστειευόμαστε με το ευρώ», δήλωσε από την πλευρά του ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε. Σύμφωνα με αξιωματούχο που πρόσκειται στις διαπραγματεύσεις, δεν θα υπάρξουν αριθμητικά στοιχεία που θα δείχνουν ποιος θα είναι ο πολλαπλασιασμός της ισχύος του EFSF μετά τη σύνοδο κορυφής της ζώνης του ευρώ. Με πραγματική δυνατότητα χορήγησης δανείων ύψους 440 δισεκατομμυρίων ευρώ, το EFSF δεν διαθέτει επαρκή μέσα για να εκπληρώσει το ρόλο του, ως «τείχος προστασίας» για να αποφευχθεί η μετάδοση της κρίσης χρέους, ιδιαίτερα στην Ιταλία. Εξ ου και η ιδέα της ενίσχυσης και η προσφυγή στη «μόχλευση» που θα πολλαπλασιάσει τη δύναμη πυρός του, χωρίς συμπληρωματικές εγγυήσεις των κρατών. Ένα σενάριο που εξετάζεται είναι να αυξηθεί η δύναμη πυρός του EFSF σε τουλάχιστον 1.250 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω ενός συστήματος εγγυήσεων των πιστώσεων για να εξασφαλιστεί ένα μέρος των δυνητικών ζημιών για τους επενδυτές, όταν δανείζουν χρήματα σε ευάλωτες χώρες στη ζώνη του ευρώ. Αλλά αυτά είναι μόνο εκτιμήσεις με βάση το ποσό των μη χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων του ταμείου αυτού που εκτιμάται μεταξύ 250 και 270 δισ. ευρώ. «Κινείται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά θα απογοητεύσει τις αγορές, δεδομένης ιδιαίτερα της έμφασης που δίνουν σε αυτήν τη συνάντηση οι φορείς χάραξης πολιτικής», σύμφωνα με αναλύτρια της MF Global, ενώ ο Λευκός Οίκος ζήτησε από τους Ευρωπαίους ηγέτες να καταλήξουν γρήγορα σε μια αποφασιστική λύση. Πέραν του EFSF, οι λεπτομέρειες για ένα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους μπορεί να παραπεμφθούν σε μεταγενέστερη διαπραγμάτευση μεταξύ των υπουργών Οικονομικών. Ενώ υπάρχει ομοφωνία στην ανάγκη οι ευρωπαϊκές τράπεζες να συγκεντρώσουν περίπου 110 δισ. ευρώ επιπλέον κεφάλαια για να αντέξουν σε ενδεχόμενο ελληνικό χρεοστάσιο και μια ευρύτερη μετάδοση της κρίσης, κυβερνήσεις και τράπεζες παζαρεύουν ακόμη για την κλίμακα της διαγραφής χρέους στην οποία θα προβούν οι ιδιώτες κάτοχοι των ελληνικών ομολόγων, σύμφωνα με πηγές του Reuters. Προσερχόμενος στη σύνοδο, ο Γιώργος Παπανδρέου απηύθυνε έκκληση προς τους Ευρωπαίους εταίρους να λάβουν συλλογικές αποφάσεις για τον τερματισμό της κρίσης, τονίζοντας πως η πρόκληση της παρούσας συνόδου είναι να σωθεί το ευρώ και να προφυλαχθούν τα ευρωπαϊκά ιδεώδη. Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν στο σχεδιάγραμμα ενός πακέτου ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το οποίο περιλαμβάνει την αύξηση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών της Ευρώπης στο 9% μέχρι τον επόμενο Ιούνιο, αλλά δεν μίλησαν για συγκεκριμένους αριθμούς, κάτι που θα εξαρτηθεί εν μέρει από τις διαπραγματεύσεις για την Ελλάδα και το δεύτερο πακέτο διάσωσης. «Θα υπάρξει και δούναι και λαβείν με τις τράπεζες μέχρι την τελευταία στιγμή», δήλωσε στο Reuters ελληνική κυβερνητική πηγή που εμπλέκεται στις διαπραγματεύσεις, συμπληρώνοντας ότι «οι συνομιλίες συνεχίζονται αυτήν τη στιγμή». Η σύνοδος κορυφής της Ευρωζώνης μπορεί να μην καταλήξει σε συμφωνία για το μέγεθος του «κουρέματος» των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές, δήλωσε η πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ιβέτα Ραντιτσόβα, σύμφωνα με το Bloomberg. «Το ερώτημα είναι αν θα επιτύχουμε μία συμφωνία για την Ελλάδα», δήλωσε η Ραντιτσόβα σε δημοσιογράφους στη Μπρατισλάβα, προσθέτοντας: «Φαίνεται ότι πρέπει να μειωθεί περισσότερο το ελληνικό χρέος. Η Σλοβακία θεωρεί ότι το “κούρεμα” πρέπει να υπερβεί το 50%». Η Σλοβάκα πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι «αυτό είναι το μόνο ανοικτό θέμα» όσον αφορά την Ελλάδα στη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες. Στην προπαρασκευαστική σύνοδο της 23ης Οκτωβρίου η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί καλλιέργησαν προσδοκίες ότι την Τετάρτη επρόκειτο να ληφθούν οριστικές αποφάσεις. Ωστόσο, παρά τις υψηλές προσδοκίες που καλλιέργησαν η καγκελάριος και ο Γάλλος πρόεδρος, ειδησεογραφικά πρακτορεία αναφέρουν σκωπτικά ότι πάνω από τις Βρυξέλλες έχουν αρχίσει να εμφανίζονται τα πρώτα σύννεφα, με κίνδυνο να θολώσουν το τοπίο για άλλη μια φορά. Ήδη, μεταξύ Ευρωπαίων και τραπεζιτών διαπιστώνεται μεγάλο χάσμα, ενώ η Μέρκελ, η οποία τάχθηκε ενώπιον της γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής, υπέρ της μόνιμης εποπτείας στην Αθήνα, δήλωσε προσερχόμενη στη σύνοδο πως υπάρχουν εκκρεμή ζητήματα πριν επιτευχθεί η εξεύρεση λύσης. Ευρωπαϊκή κυβερνητική πηγή ανακοίνωσε πως οι Σαρκοζί και Μέρκελ εξετάζουν το ενδεχόμενο να διαπραγματευτούν οι ίδιοι στη διάρκεια της νύχτας με τις πιστώτριες της Ελλάδας τράπεζες για να τις πείσουν να αποδεχθούν μία απώλεια της τάξης του 50%. «Θέλουν να συναντηθούν με τις τράπεζες» με αυτό το σκοπό, πρόσθεσε αυτή η πηγή. Η Γαλλία και η Γερμανία αυτή τη στιγμή συμφωνούν να ζητήσουν από τις ιδιωτικές τράπεζες συνολικές απώλειες «λίγο μεγαλύτερες του 50%» στην αξία των ελληνικών ομολόγων, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Στόχος είναι να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας από το 160% του ΑΕΠ που είναι τώρα στο 120% το 2020.  Εξάλλου, σύμφωνα με αυτό το σενάριο που βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, οι ιδιωτικές τράπεζες θα ανανεώσουν με τη λήξη τους τα 110 δισεκατομμύρια ευρώ σε ομόλογα που θα παραμείνουν στα χαρτοφυλάκιά τους με όρους πιο ευνοϊκούς για την Ελλάδα. Αυτό θα επιτρέψει να καταλήξουν τελικά σε ένα «κούρεμα» «λίγο μεγαλύτερο του 50%». Παρ’ όλα αυτά, οι διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες προσκρούουν στις εγγυήσεις που ζητούν σε αντάλλαγμα των απωλειών που θα υποστούν, σύμφωνα με την ίδια ευρωπαϊκή πηγή. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες των ειδησεογραφικών πρακτορείων για την έκβαση των διαπραγματεύσεων, η Γερμανία και το ΔΝΤ επιμένουν σε κούρεμα 60% και σε καμία περίπτωση κάτω του 50%. Από την πλευρά τους, οι τράπεζες δεν δέχονται να απολέσουν πάνω από το 40% των ελληνικών ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους και το παζάρι θα συνεχιστεί μέχρι τα ξημερώματα! Αίσθηση έχει προκαλέσει η δήλωση του ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Διεθνούς Χρηματοοικονομικής (IIF) Τσαρλς Νταλάρα ότι «υπάρχουν όρια στο τι μπορεί να θεωρηθεί εθελοντικό».  Καμία συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί στο ελληνικό ζήτημα ή ένα συγκεκριμένο ποσοστό «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, διευκρινίζει σε γραπτή του δήλωση ο Τσαρλς Νταλάρα, σύμφωνα με το Bloomberg. Όπως αναφέρει το πρακτορείο, το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο, το οποίο εκπροσωπεί πάνω από 450 τραπεζικά ιδρύματα, παραμένει ανοιχτό στο διάλογο για την αναζήτηση εθελοντικής συμφωνίας, διευκρινίζει, όμως, ότι δεν υπάρχει καμία συμφωνία για οποιοδήποτε στοιχείο των διαβουλεύσεων. Ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον οποίο επικαλείται το Reuters χωρίς να τον κατονομάζει, ανέφερε πως οι ηγέτες της Ευρωζώνης θέλουν να αποδεχθούν απομείωση τουλάχιστον 50% στην αξία των ελληνικών κρατικών ομολόγων, ώστε το συνολικό χρέος της Ελλάδας προς τον ιδιωτικό τομέα να μειωθεί κατά περίπου 100 δισ. ευρώ. Επίσης, αξιωματούχος της Ε.Ε, σύμφωνα με το Stratfor, ανέφερε ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι ένα κούρεμα 60% στα ελληνικά ομόλογα του ιδιωτικού τομέα δεν θα είναι αποτελεσματικό και ότι το νέο πακέτο διάσωσης πρέπει να περιλαμβάνει μεγαλύτερο κούρεμα. «Το ΔΝΤ πιστεύει ότι κούρεμα 60% δεν είναι αρκετό, θέλουν μεγαλύτερο» δήλωσε ο αξιωματούχους. «Πρέπει να είναι πάνω από 65%» πρόσθεσε. Ελληνικές διπλωματικές πηγές σημείωναν, ωστόσο, από τις Βρυξέλλες, ότι οι διαπραγματεύσεις είναι διαρκείς, ότι η μια πρόταση διαδέχεται την άλλη, ενώ παράλληλα τόνιζαν ότι η όλη συζήτηση αφορά κυρίως τις τράπεζες και ότι για τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία δεν θα δημιουργηθούν σημαντικά προβλήματα. Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, η Ιταλία και η Ισπανία, αναμένεται να δεχτούν τα πρώτα κύματα από τις αναταράξεις στις διεθνείς αγορές, που αναμφισβήτητα θα προκαλέσει το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Οι ίδιοι αναλυτές εκτιμούν ότι η δανειοδοτική ικανότητα του Μηχανισμού θα πρέπει να αυξηθεί από τα 440 δισ. ευρώ σε τουλάχιστον 1 τρισ. ευρώ. Ωστόσο, η Γερμανία, η οποία συνεισφέρει περίπου το 30% των πόρων  του Ταμείου, αντιστέκεται στη μόχλευση άνω του 1 τρισ. ευρώ.  Όσον αφορά στην ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών, αδιευκρίνιστο παραμένει πώς και υπό ποιούς όρους οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούν να προσφύγουν για βοήθεια στον ΕFSF. Το θέμα αυτό επρόκειτο να αποσαφηνιστεί από το Εcofin, το οποίο, όμως, ακυρώθηκε. Ο λόγος, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είναι το γεγονός ότι παραμένει ανοιχτό το θέμα της αναμόρφωσης του EFSF, αλλά και το ύψος του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους.  Υπενθυμίζεται ότι στις 22 Οκτωβρίου, οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ είχαν συμφωνήσει επί της αρχής, να ενισχυθούν συνολικά οι ευρωπαϊκές τράπεζες με 108 δισ. ευρώ και να αυξήσουν τα λεγόμενα σκληρά ίδια κεφάλαιά τους στο 9%. Τα κεφάλαια αυτά, οι τράπεζες θα πρέπει να τα αναζητήσουν αρχικά από τις αγορές και αν αυτό δεν είναι δυνατό να στηριχθούν με εθνικά κονδύλια. Σε περίπτωση που ούτε αυτό είναι δυνατό, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να καταφύγουν ως «ύστατη λύση» στο EFSF.  Τέλος, η Γερμανία και η Γαλλία επιμένουν να ξεκινήσουν οι διαβουλεύσεις για αναθεώρηση των κοινοτικών Συνθηκών, προκειμένου οι χώρες της Ευρωζώνης να τηρούν αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία υπό τον έλεγχο των Βρυξελλών και υπό το φόβο επιβολής κυρώσεων. Ζητούν επίσης, να καθιερωθεί η Σύνοδος των ηγετών της Ευρωζώνης κάθε έξι μήνες. Σύμφωνα με το προσχέδιο του ανακοινωθέντος των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ μπορεί να δώσουν εγγυήσεις στις τράπεζες που ψάχνουν για χρηματοδότηση, προκειμένου να αποφύγουν την πιστωτική κρίση και να μπορέσουν να συνεχίσουν να χορηγούν δάνεια. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε μπορούν να  στραφούν σε δάνεια από το EFSF, μεταδίδει το Reuters. Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ολιβιέ Μπαιγί δήλωσε ότι οι ηγέτες της Ευρωζώνης είναι απίθανο να παράσχουν αναλυτικά στοιχεία για όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες του πακέτου μέτρων που θα αποφασίσουν κατά την παρούσα σύνοδο, καθώς αυτές οι λεπτομέρειες θα επεξεργαστούν σε συνεδριάσεις που θα γίνουν αργότερα, όπως μεταδίδει το Reuters. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση της Ιταλίας, εκτός των πιέσεων από τις αγορές στο κόστος δανεισμού και από τους ευρωπαίους εταίρους για σαφήνεια στις μεταρρυθμίσεις, έρχεται αντιμέτωπη με έντονες αντιδράσεις και εντός των τειχών, με αιχμή τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, ενώ ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι έστειλε επιστολή στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια ημέρα πριν από την Σύνοδο.  Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Φιγιόν επανέλαβε ότι η Γαλλία δεν θα εγκαταλείψει την Ελλάδα. «Την περασμένη Κυριακή συμφωνήσαμε σε πολλά. Το πρώτο είναι η επόμενη δόση βοήθειας προς την Ελλάδα, η οποία δείχνει ότι μετά από μεγάλο δισταγμό όλες οι ευρωπαϊκές χώρες ενστερνίζονται την ιδέα ότι δεν μπορούμε να αφήσουμε την Ελλάδα να αποτύχει. Ότι πρέπει να δείξουμε αλληλεγγύη στην Ελλάδα για να σώσουμε την ευρωζώνη και 60 χρόνια ευρωπαϊκής οικοδόμησης» είπε ο Μπαρουέν. Εν τω μεταξύ, Ευρωπαίοι διπλωμάτες πριν από τη σύνοδο κορυφής δήλωσαν ότι η Κίνα είναι έτοιμη να επενδύσει στο EFSF. Η Κίνα θέλει να επενδύσει στο Ταμείο δημιουργώντας μια αυτόνομη επενδυτική οντότητα, δήλωσε ένας διπλωμάτης ζητώντας να μην κατονομαστεί. Οι άλλες αναδυόμενες δυνάμεις (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) «δεν έχουν ακόμη» κάνει γνωστό αν θα ήθελαν να συμμετάσχουν σ' αυτό το ταμείο, πρόσθεσε. Περαιτέρω, ο διευθυντής του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ επισκέπτεται την Παρασκευή την Κίνα. Κυβερνητική πηγή στο περιθώριο της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες ανέφερε ότι η γαλλική κυβέρνηση εξετάζει ευνοϊκά το ενδεχόμενο κινεζικής οικονομικής βοήθειας προς την Ευρωζώνη «μέσω ενός ειδικού μηχανισμού, συνδεδεμένου πάντως με το ΔΝΤ, που θα μελετηθεί». Η ίδια πηγή, ζητώντας να μείνει ανώνυμη, ανήγγειλε συγχρόνως ότι θα επακολουθήσει μια τηλεφωνική συνομιλία που ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί θα έχει πάνω στο θέμα αυτό με τον Κινέζο ομόλογό του Χου Τζιντάο.