Γιατί πραγματικά ανεβαίνουν οι τράπεζες;

Ολοι όσοι ασχολούνται με τα χρηματιστηριακά δηλώνουν έκπληκτοι από το δυναμικό ράλι που πραγματοποιεί το Χ.Α. και κυρίως από τα εκρηκτικά κέρδη που έχουν καταγράψει οι τραπεζικές μετοχές. Και φυσικά όλοι αποδίδουν το δυναμικό rebound στις προσδοκίες για άμεση επίτευξη συμφωνίας για το PSI και στις πληροφορίες που υποστηρίζουν πως το πόρισμα της BlackRock για τα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών θα είναι καλύτερα από τα αναμενόμενα.

Όμως υπάρχουν και οι πονηρά σκεπτόμενοι που όλες αυτές τις ημέρες, αναρωτιούνταν μήπως υπάρχει και κάτι άλλο, που δεν το έχει πάρει χαμπάρι η αγορά. Και μάλλον είχαν δίκιο. Τις τελευταίες ώρες υπάρχουν πληροφορίες πως ο Ευάγγελος Βενιζέλος και οι τραπεζίτες βρήκαν τη «χρυσή τομή» για τον τρόπο που θα πραγματοποιηθεί η προσφυγή των τραπεζών στο ΤΧΣ.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές η εν λόγω διαδικασία θα γίνει πιθανότατα με την εγγυοδοσία κατά το ήμισυ κοινών και κατά το έτερον ήμισυ προνομιούχων μετοχών, κάτι που σημαίνει πως και οι δύο πλευρές έκαναν ένα βήμα πίσω ως προς τις επιδιώξεις τους. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές όλο το προηγούμενο διάστημα οι διεργασίες στο παρασκήνιο ήταν έντονες και οι τραπεζίτες ασκούσα πιέσεις προς πάσα κατεύθυνση για να αποφευχθεί η λύση των κοινών μετοχών.

Αναμφίβολα, εάν τελικώς εφαρμοσθεί η παραπάνω απόφαση, αυτό θα σημαίνει ότι η κατηγορηματική θέση του υπουργού Οικονομικών κ. Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος ουκ ολίγες φορές στο παρελθόν επέμεινε πως η ανακεφαλαιοποίηση θα γίνει αποκλειστικά με κοινές μετοχές, ακυρώνεται.

Πληροφορίες από τραπεζικούς κύκλους αναφέρουν πως στο όλο θέμα που είχε προκύψει παρενέβησαν τόσο ο πρωθυπουργός, Λουκάς Παπαδήμος, όσο και ο επικεφαλής του IIF, Τσαρλς Νταλάρα, οι οποίοι προσπάθησαν να βρουν μία συμβιβαστική λύση που θα ικανοποιούσε και τις δυο πλευρές. Κάποιοι μιλάνε για «νίκη» των τραπεζιτών, κάποιοι άλλοι για νέα «κωλοτούμπα» Βενιζέλου, ενώ η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Όντως ο «τσάρος» της οικονομίας κάνει ένα βήμα πίσω, ενώ και οι τραπεζίτες πέτυχαν κατά το ήμισυ το στόχο τους.

Είναι γνωστό πως όλο αυτό το διάστημα οι τραπεζίτες έκαναν αγώνα για να πειστεί η κυβέρνηση να δώσει το πράσινο φως, ώστε τα ιδρύματα να δώσουν ως εγγύηση προνομιούχες μετοχές. Με αυτό τον τρόπο οι νυν μέτοχοί τους, κάτοχοι κοινών μετοχών, θα διατηρήσουν τον έλεγχο των γενικών συνελεύσεων και θα αποφευχθεί το φάσμα της κρατικοποίησης. Με την έκδοση προνομιούχων μετοχών, οι οποίες θα είναι εξαγοράσιμες σε βάθος χρόνου, οι τράπεζες θα μπορέσουν να αντλήσουν τα αναγκαία κεφάλαια αποφεύγοντας το ενδεχόμενο κρατικοποίησης (που θα οδηγούσε πρακτικά σε χρεοκοπία των σημερινών μετόχων των τραπεζών), κερδίζουν χρόνο και μπορούν να ελπίζουν ότι κάποια στιγμή θα είναι σε θέση να αποπληρώσουν τις προνομιούχες μετοχές διατηρώντας αναλλοίωτο τον έλεγχο των πιστωτικών ιδρυμάτων. Αντιθέτως, με τις κοινές μετοχές, οι τράπεζες κρατικοποιούνται και το κράτος γίνεται κυρίαρχος του συστήματος.

Εάν τελικώς, επιβεβαιωθούν οι σχετικές πληροφορίες, τα τραπεζικά ιδρύματα θα δώσουν στο ΤΧΣ και κοινές αλλά και προνομιούχες μετοχές και θα περιορίσουν την πρόσβαση του δημοσίου στα μετοχολόγια τους στο μέτρο του δυνατού.

Υπενθυμίζεται ότι οι περισσότερες εγχώριες τράπεζες ήδη έχουν εκδώσει προνομιούχες μετοχές αξίας 5 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη στήριξη των τραπεζών που είχε εφαρμόσει η προηγούμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Μάλιστα, η αξία των προνομιούχων μετοχών που έχουν εκδώσει ορισμένες μεγάλες τράπεζες σήμερα ισούται με το σύνολο της αξίας των κοινών μετοχών τους όπως διαπραγματεύονται στο Χ. Α.

Παράλληλα στο τραπέζι των συζητήσεων , σύμφωνα με πληροφορίες, έχει πέσει η ιδέα, στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου να συμμετέχουν και ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα καλύψουν ένα μέρος, ενώ το υπόλοιπο θα καλυφθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Ανάληψη κινδύνου

Σε κάθε περίπτωση, η έκδοση προνομιούχων μετοχών αντί κοινών δημιουργεί ορισμένα ηθικά διλήμματα. Συγκεκριμένα, αν εκδοθούν προνομιούχες μετοχές, οι φορολογούμενοι θα βάλουν τα χρήματα και θα αναλάβουν το σύνολο του κινδύνου. Αν τελικά το εγχείρημα επιτύχει και οι τράπεζες επιβιώσουν, τότε οι μέτοχοι θα αποπληρώσουν τις προνομιούχες μετοχές με κάποιο πρόσθετο τόκο, αλλά η αξία που θα δημιουργηθεί από τη διάσωση της τράπεζας θα περάσει στους παλαιούς μετόχους. Αντίθετα, αν το εγχείρημα αποτύχει, οι φορολογούμενοι θα έχουν χάσει τα χρήματα που έχουν τοποθετήσει.

Το ράλι στο Χ.Α.

Δυναμική είναι η αντίδραση που έχει πραγματοποιήσει η αγορά, με το Γενικό Δείκτη στις τελευταίες 11 συνεδριάσεις να έχει μόλις μία πτωτική και να καταγράφει κέρδη 18%. Πρόκειται για το δυναμικότερο ράλι σε διάστημα 12 μηνών. Την ίδια στιγμή οι τράπεζες εξακολουθούν να ελκύουν το αγοραστικό ενδιαφέρον. Είναι ενδεικτικό πως η Εθνική έχει ενισχυθεί κατά 55,7%, η Alpha +109,5%, η Eurobank +102,7%, η Τράπεζα Πειραιώς +55,7% και το ΤΤ +61%

Ποιοι κάνουν παιχνίδι και γιατί

Όμως το ερώτημα που δημιουργείται είναι ποιοι είναι αυτοί που κινούν τα νήματα της αγοράς τις τελευταίες 15 ημέρες και σε τι αποσκοπούν. Σύμφωνα με πληροφορίες κυρίαρχοι του «παιχνιδιού» είναι κάποια ξένα funds αλλά και εγχώριες δυνάμεις που βρήκαν αφορμή λόγω του PSI και των χαμηλών αποτιμήσεων να δημιουργήσουν ανοδικό trend, αποκομίζοντας σημαντικά κέρδη. Σύμφωνα με πληροφορίες από τα χρηματιστηριακά γραφεία του Λονδίνου σε αγορές τραπεζικών blue chips έχουν προχωρήσει η Goldman Sachs, η Μοrgan Stanley, η Citigroup και η Deutsche Bank. Eιδικότερα η Goldman φέρεται να έχει αγοράσει μετοχές της Alpha Bank, ενώ Μorgan Stanley και Deutsche Bank λέγεται πως έχουν βγει αγοραστές στην Εθνική.

Εκτός όμως από τους διεθνείς παίκτες στην αγορά δραστηριοποιούνται μετά από πολύ καιρό και εγχώριες δυνάμεις. Δηλαδή εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων και χρηματιστηριακές, που διαβλέποντας βελτίωση του κλίματος δεν θέλουν να μείνουν έξω από το πάρτι. Την ίδια στιγμή υπάρχουν πληροφορίες πως υπάρχει στήριξη των τραπεζικών μετοχών από τις διοικήσεις, καθώς οι βασικοί μέτοχοι εκτιμούν ότι αν η άνοδος συνεχιστεί θα μπορέσουν να βολιδοσκοπήσουν αν και κατά πόσο μπορούν να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. SOFOKLEOUS  10