ΤΟ ΜΑΡΤΙΟ Η ΛΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΕΟΣ
Μέχρι το τέλος Μαρτίου θα έχει ολοκληρωθεί το σχέδιο λύσης για το ελληνικό δημόσιο χρέος, το οποίο θα εγκριθεί στο πλαίσιο του πανευρωπαϊκού σχεδίου από το συμβούλιο κορυφής της Ε.Ε.
τον ίδιο μήνα. Θα προβλέπει την επιμήκυνση του δανείου των 110 δισ. ευρώ αλλά και την ελεγχόμενη αναδιάρθρωση του υπόλοιπου χρέους, η οποία θα γίνει σε συμφωνία με τους πιστωτές. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα καθίσει μαζί τους στο τραπέζι για να συζητήσει τους όρους για την αποπληρωμή του χρέους της.
Ήδη για λογαριασμό της χώρας μας διεθνείς οίκοι, όπως η Lazard, εργάζονται προς την κατεύθυνση αυτή και «ομαδοποιούν» τους πιστωτές, με τους οποίους θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις εν ευθέτω χρόνω.
Θέματα πρωτίστου ενδιαφέροντος για την Ελλάδα τόσο στο ζήτημα της αναδιάρθρωσης όσο και στο ζήτημα της επιμήκυνσης είναι: το ύψος του νέου δανείου που θα δοθεί στην Ελλάδα για την επαναγορά των ομολόγων, τα επιτόκια αλλά και η χρονική διάρκεια των δανείων.
Στις Βρυξέλλες όλο αυτό το διάστημα διεξάγονται πυρετώδεις προετοιμασίες σε χαμηλού και μεσαίου επιπέδου επιτροπές, οι οποίες επεξεργάζονται το ελληνικό θέμα. Οι επιτροπές αυτές θα δώσουν σάρκα και οστά στη συμφωνία, που θα επικυρωθεί κατόπιν στο Συμβούλιο Κορυφής προς το τέλος Μαρτίου.
Η επιμήκυνση της αποπληρωμής των 110 δισ. ευρώ αλλά και η αναδιάρθρωση του υπόλοιπου χρέους θα συνοδευτούν από την πλευρά της Ελλάδας με την ανάληψη πολιτικών δεσμεύσεων, αντίστοιχων των «δημοσιονομικών κανόνων» που περιλήφθηκαν στο γερμανικό σύνταγμα από το 2007. Κατά τις πληροφορίες αυτά που συζητούνται ως δεσμεύσεις για την Ελλάδα αφορούν:
* Στόχους για το χρέος και το έλλειμμα που σύμφωνα με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ πρέπει να βρίσκεται στο 3% του ΑΕΠ. Σκέψεις που έχουν πέσει στο τραπέζι κάνουν λόγο για όρο ο οποίος θα επιβάλει τη μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα ετησίως του ποσοστού του ελλείμματος που κινείται πάνω από το στόχο της συνθήκης.
* Τη διατήρηση του σημερινού μισθολογικού πλαισίου στο Δημόσιο. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα επανέλθουν ο 13ος και ο 14ος μισθός στους εν ενεργεία υπαλλήλους και στους συνταξιούχους, ούτε τα επιδόματα που κόπηκαν στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Όπως λέγεται χαρακτηριστικά από αρμόδια χείλη: «ό,τι κόπηκε κόπηκε οριστικά...».
* Τη μείωση του αριθμού των εργαζομένων στο Δημόσιο με διατήρηση της σχέσης πέντε συνταξιοδοτήσεις έναντι μιας πρόσληψης. Η πρόσφατη απογραφή των δημόσιων υπαλλήλων σε υπουργεία και ΟΤΑ έδειξε 630.000 εργαζομένους. Επιπλέον 230.000 υπάρχουν στα σώματα ασφαλείας και στο στρατό, ενώ οι με αορίστου χρόνου συμβάσεις εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ υπολογίζονται στις 56.000.
Υπέρ της ιδέας της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους (πέραν της επιμήκυνσης της αποπληρωμής των 110 δισ.) φαίνεται ότι είναι πλέον και το ΔΝΤ, στελέχη του οποίου θεωρούν ότι η συγκεκριμένη λύση μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος. Πρόσφατα το στέλεχος του ΔΝΤ στην τρόικα Πολ Τόμσεν επισήμανε ότι το Μνημόνιο δεν αποδείχτηκε τελικά καλή συνταγή. Η συγκεκριμένη δήλωση έγινε με αφορμή την πτώση των δημόσιων εσόδων αλλά και την πληθωριστική έκρηξη, που δεν είχε προβλέψει το Μνημόνιο.
Το «όχι» των τραπεζών θα αντιμετωπίσει η Αθήνα
Της Κορίνας Σαμάρκου
Μπλεγμένη σε παρτίδα πόκερ με πολύ έμπειρους παίκτες θα βρεθεί η ελληνική κυβέρνηση, ακόμα κι αν οι Ευρωπαίοι δώσουν τελικά το πράσινο φως (και τα απαιτούμενα δάνεια) για την αναδιάρθρωση του χρέους μέσω της επαναγοράς των ομολόγων. Η επιτυχία του εγχειρήματος και ο βαθμός στον οποίο θα ωφελήσει πραγματικά την ελληνική οικονομία εξαρτάται από την προθυμία όσων έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους κρατικά ομόλογα να τα πουλήσουν στην ελληνική κυβέρνηση στις τιμές της αγοράς. Όπως όλα δείχνουν, οι τράπεζες του εξωτερικού δεν θα είναι ιδιαίτερα διατεθειμένες να διευκολύνουν το εγχείρημα, αφού είναι αμφίβολο το κατά πόσο ο έτσι και αλλιώς ευάλωτος ευρωπαϊκός χρηματοοικονομικός κλάδος μπορεί σε αυτή τη φάση να αντέξει το de facto haircut που θα επιβάλει η επαναγορά των ομολόγων.
Οι αναδιαρθρώσεις χρεών μέσω της επαναγοράς ομολόγων χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στη Λατινική Αμερική κατά τη δεκαετία του 1980. Μάλιστα, ο σημερινός επικεφαλής του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης EFSF και εμπνευστής του σχεδίου για την ελληνική αναδιάρθρωση, Klaus Regling, ως στέλεχος τότε του ΔΝΤ είχε εφαρμόσει με αρκετά μεγάλη επιτυχία ένα ανάλογο πρόγραμμα στις Φιλιππίνες.
Η διαφορά είναι ότι τότε οι τράπεζες που είχαν στην κατοχή τους τα κρατικά ομόλογα είχαν προχωρήσει στη διαγραφή της αξίας τους, επομένως μέσω της επαναγοράς ουσιαστικά κατέγραφαν κέρδη στους ισολογισμούς τους.
Αντίθετα, στην περίπτωση της Ελλάδας παράγοντες της αγοράς υπολογίζουν ότι από τα ομόλογα που έχουν στα χέρια τους οι ξένες τράπεζες μόνο το 20% έχει αποτιμηθεί στις τιμές της αγοράς. Το 80% των ομολόγων βρίσκεται στα χαρτοφυλάκια διακράτησης έως τη λήξη των τραπεζών, που σημαίνει ότι οι τίτλοι αυτοί εξακολουθούν να αποτιμώνται στην ονομαστική τους αξία. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι οι τράπεζες θα ήταν διατεθειμένες να πουλήσουν τα ομόλογα στις τιμές της αγοράς, γνωρίζοντας ότι με μια τέτοια κίνηση θα αναγκαστούν να εγγράψουν άμεσα ζημιές.
Αντίθετα, μάλλον θα προτιμήσουν να κρατήσουν τα ομόλογα, ελπίζοντας είτε ότι η κατάσταση της Ελλάδας θα βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου και τα χρέη θα αποπληρωθούν κανονικά, ή ότι εκείνες θα είναι σε καλύτερη οικονομική θέση για να αντέξουν το haircut κάποια στιγμή αργότερα.
Εξάλλου, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της Credit Suisse, σε τέτοιες περιπτώσεις οι τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με αυτό που ονομάζεται «το δίλημμα του φυλακισμένου». Γνωρίζουν ότι όσο περισσότερα χαρτοφυλάκια συμφωνήσουν να πουλήσουν τα ομόλογά τους με haircut, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες όσων δεν συμμετάσχουν στο σχέδιο να πάρουν πίσω το σύνολο των χρημάτων τους, αργότερα.
Πάντως, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι ελληνικές τράπεζες, που έχουν στα χέρια τους περίπου το ένα πέμπτο του ελληνικού χρέους, μάλλον θα συμφωνούσαν να πουλήσουν τα ομόλογά τους στο κράτος, αφού με τον τρόπο αυτό θα έδιναν οριστικό τέλος στην αβεβαιότητα ως προς την κεφαλαιακή τους επάρκεια.
Πρόθυμη να πουλήσει τα ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της θα ήταν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς έτσι θα απαλλαγεί από μια πολιτικά αμφιλεγόμενη δραστηριότητα. Με την αγορά να υπολογίζει ότι η ΕΚΤ έχει αγοράσει ελληνικά ομόλογα ονομαστικής αξίας περίπου 50 δισ. ευρώ, η επαναγορά τους θα γλιτώσει την Ελλάδα από χρέη ύψους 15 δισ. ευρώ.
Πώς θα γίνει η επαναγορά ομολόγων
Του Σπύρου Βεργούδη
Η μέχρι σήμερα εφαρμογή του μνημονίου δεν έχει πείσει τις αγορές, αλλά ούτε έχει αποσοβήσει το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους. Η συγκεκριμένη πραγματικότητα έχει γίνει αντιληπτή από τον γαλλογερμανικό άξονα, ο οποίος στο πλαίσιο της λύσης που επεξεργάζεται για ολόκληρη την Ευρωζώνη προωθεί την ελεγχόμενη αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας.
Το κεντρικό σενάριο σύμφωνα με τις πληροφορίες προβλέπει χορήγηση δανείου από τον Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) στην Ελλάδα προκειμένου να αγοράσει μέρος των κρατικών ομολόγων στις τρέχουσες τιμές τους. Με δεδομένο ότι τα ελληνικά ομόλογα διαπραγματεύονται στο 70% της ονομαστικής τους αξίας, με μια τέτοια συναλλαγή η Ελλάδα θα κατορθώσει να μειώσει το χρέος. Η πρώτη παράμετρος του Μηχανισμού που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα είναι το ύψος του δανείου που θα λάβει η χώρα. Αν, για παράδειγμα, το EFSF χορηγήσει δάνειο 70 δισ. ευρώ, η χώρα θα μπορεί να επαναγοράσει και να διαγράψει εν συνεχεία χρέος ονομαστικής αξίας 100 δισ. ευρώ. Ωστόσο οι προσδοκίες είναι μάλλον προσγειωμένες και περιορίζουν το ποσό του δανείου στα 54 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, η Ελλάδα θα μπορούσε να αγοράσει τα ομόλογα απευθείας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στην τιμή που η ΕΚΤ τα αγόρασε, βγάζοντας έτσι από το δίλημμα τους ιδιώτες επενδυτές (τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου).
Η ΕΚΤ έχει εξαγοράσει μέχρι σήμερα ελληνικά ομόλογα (σε αγοραία τιμή) αξίας 54 δισ. ευρώ. Για να τα πάρει πίσω στην ίδια τιμή η Ελλάδα χρειάζεται ισόποσο δάνειο. Άρα η Ελλάδα με το δάνειο των 54 δισ. μπορεί να εξαγοράσει χρέος ονομαστικής αξίας 63 δισ.
Η δεύτερη κρίσιμη παράμετρος είναι το επιτόκιο με το οποίο θα χορηγηθεί το δάνειο. Σημείο καμπής αποτελεί το 5%. Αν τα νέα δάνεια χορηγηθούν με επιτόκιο έως 4%, η ελάφρυνση των δαπανών για τόκους ετησίως μπορεί να φτάσει τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ για επιτόκιο 5% περιορίζεται στα 100 εκατ.
Το δεύτερο σενάριο που επεξεργάζονται τραπεζίτες και Γερμανοί αξιωματούχοι προβλέπει την επαναγορά των ομολόγων απευθείας από την αγορά, στις τρέχουσες - αγοραίες τιμές.
Μια τέτοια λύση, αν πάρει μορφή δημόσιας πρότασης από την πλευρά του Δημοσίου, θα προκαλέσει ζημιές στους επενδυτές που θα την αποδεχθούν. Οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες διαθέτουν περίπου 60 δισ. ευρώ σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, δεν είναι υποχρεωμένες να αποδεχθούν την πρόταση. Άλλωστε τα ομόλογα αυτά είναι υποθηκευμένα στην ΕΚΤ. Συνολικά τα stress tests που έγιναν το καλοκαίρι στις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρώπης κατέγραψαν στα χαρτοφυλάκιά τους ελληνικά ομόλογα ύψους 108 δισ. ευρώ.ΠΗΓΗ:isotimia
Σχόλια