To θηρίο της κρίσης ξυπνάει και πάλι

Μια εύθραστη πορτογαλική κυβέρνηση έφερε ξανά στο προσκήνιο την απειλή ότι η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, σε χειμερία νάρκη για σχεδόν ένα χρόνο, μπορεί να είναι έτοιμη να αναζωπυρωθεί.Από την Ελλάδα στην Κύπρο, από τη Σλοβενία ​​στην Ισπανία και την Ιταλία, και τώρα πιο επιτακτικά στην Πορτογαλία, όπου οι υπουργοί Οικονομικών και Εξωτερικών παραιτήθηκαν σε διάστημα δύο ημερών, έχει ξεσπάσει μια σειρά από προβλήματα μετά από 10 μήνες σχετικής ηρεμίας.

Ο Πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Pedro Passos Coelho δήλωσε αργά την Τρίτη ότι δεν έκανε δεκτή την παραίτηση του υπουργού Εξωτερικών και θα προσπαθήσει να συνεχίσει να κυβερνά. Αν η κυβέρνησή του καταλήξει να καταρρεύσει, όπως είναι τώρα πιθανό, θα αυξήσει τα άμεσα ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της Λισαβόνας να ικανοποιήσει τους όρους του 78 δισ. ευρώ πακέτου διάσωσης που συμφωνήθηκε με την ΕΕ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το 2011.

Η Πορτογαλία θεωρείτο παράδειγμα χώρας που έχει λάβει πακέτορ διάσωσης και λαμβάνει όλα τα σωστά μέτρα για να επαναφέρει την οικονομία της. Η φήμη αυτή είναι πλέον δύσκολο να διατηρηθεί. Ακόμη και νωρίτερα από αυτή την τελευταία κρίση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανέφερε τον περασμένο μήνα ότι η θέση του χρέους της Λισαβόνας ήταν «πολύ εύθραυστη».

Σε συνδυασμό με τη σχεδόν κατάρρευση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία έχει λάβει διορία μέχρι τη Δευτέρα για να δείξει ότι μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της τρόικας, η ζώνη του ευρώ μπορεί να είναι στα πρόθυρα μιας νέας κρίσης.

Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν σπεύσει να ηρεμήσουν τα πνεύματα, τονίζοντας την  ηρεμία στις χρηματοπιστωτικές αγορές από τότε που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τήρησε την υπόσχεσή της το περασμένο καλοκαίρι να κάνει ό,τι χρειάζεται για την προστασία του ευρώ μέσω ενός προγράμματος αγοράς ομολόγων.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jose Manuel Barroso δήλωσε ότι η χειρότερη φάση της κρίσης έχει τελειώσει, και ο επίτροπος οικονομικών υποθέσεων, Όλι Ρεν, απέρριψε συχνά τους καταστροφολόγους οι οποίοι προέβλεψαν για μία φορά ακόμη ότι ευρώ θα καταρρεύσει.

Όμως, παρά την επιθυμία να επιβάλλουν ηρεμία, οι αξιωματούχοι της ΕΕ αναγνωρίζουν ότι όλα δεν πάνε καλά και ότι διαφορετικά σενάρια θα μπορούσαν να πλήξουν και πάλι την ζώνη του ευρώ.

«Πάντα υπάρχουν ζητήματα που σιγοβράζουν κάτω από την επιφάνεια» δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ που έχει εμπειρία από πρώτο χέρι όσον αφορά την αντιμετώπιση της κρίσης, από τότε που ξέσπασε στην Ελλάδα στις αρχές του 2010.

«Είναι μακριά από ολοκληρωμένη. Η αμεσότητα μπορεί να υποχώρησε κάπως, αλλά νομίζω ότι όλοι γνωρίζουμε ότι κάτω από την επιφάνεια, υπάρχουν ακόμα πολλά που μπορούν να χειροτερέψουν την κατάσταση.»

Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης αξιωματούχων των υπουργείων οικονομικών των 17 χωρών της ευρωζώνης την Τρίτη, υπήρξε συμφωνία ότι η «αισιοδοξία στη ζώνη του ευρώ δεν είναι δικαιολογημένη - είμαστε σε χειρότερη κατάσταση από ότι φαίνεται,» σύμφωνα με πηγή στη συνεδρίαση.

«Η κατάσταση στην Πορτογαλία ήταν μια ιδιαίτερη ανησυχία,» δήλωσε ο οικονομολόγος της JP Morgan Alex White.

«Η ανακοίνωση σήμερα το απόγευμα ότι ο Paulo Portas, ο υπουργός Εξωτερικών, παραιτήθηκε κλιμάκωσε σημαντικά τις βραχυπρόθεσμες ανησυχίες μας», ενημέρωσε τους πελάτες του. «Αυτή τη στιγμή οι κίνδυνοι εμφανίζονται αυξημένοι.»

Στο παρασκήνιο των νέων ανησυχιών είναι η άνοδος του κόστους δανεισμού της ζώνης για άλλη μια φορά μετά την ανακοίνωση της Federal Reserve των ΗΠΑ για μια στρατηγικής εξόδου από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης – κάτι που επηρέασε τις αγορές σε παγκόσμια κλίμακα.

Οι αποδόσεις στα πορτογαλικά 10ετή ομολόγα ανέβηκαν και στο οκτώ τοις εκατό την Τετάρτη με πιθανές περαιτέρω υπουργικές παραιτήσεις να θέτουν το μέλλον της κυβέρνησης συνασπισμού σε κίνδυνο.

Ο Portas πρέπει να αποφασίσει αν θα παραμείνει στη θέση του ή να αποσύρει το δεξιό κόμμα του το CDS-PP από το συνασπισμό, στερώντας από την κυβέρνηση την πλειοψηφία της.

Η Ελλάδα, η οποία είναι ξανά σε συνομιλίες με την ΕΕ και το ΔΝΤ, είναι εξίσου πηγή ανησυχίας.  Η διαδικασία ιδιωτικοποίησης, η οποία υποτίθεται ότι θα βοηθούσε να μειωθεί το βουνό χρέους στην Ελλάδα, έχει σταματήσει και η πρόοδος στην μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα είναι μικρή.

Ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έχει αποκλείσει νέο γύρο περικοπών, και η κυβέρνησή του επιδιώκει να μειώσει τους στόχους για τα έσοδα από την ιδιωτικοποίηση, μετά την αποτυχία να πουληθεί η εταιρεία φυσικού αερίου και την τρύπα € 1.000.000.000 στον ΕΟΠΠΥ. Υπάρχουν σενάρια σύμφωνα με τα οποία η ΕΕ και το ΔΝΤ μπορεί να αρνηθούν να καταβάλουν τη νέα δόση € 8.1 δις ή τουλαχιστόν να την καταβάλουν τμηματικά.

Βεβιασμένες κινήσεις θα ήταν επικίνδυνες καθώς η Ελλάδα αντιμετωπίζει μεγάλες εξαγορές ομολόγων τον επόμενο μήνα και κανείς δεν θέλει μια στάση πληρωμών.

Με τις γερμανικές εκλογές να πλησιάζουν τον Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ είναι αποφασισμένη να μην ταράξει τα νερά.

Η Ισπανία και η Ιταλία, δύο πολύ μεγαλύτερες οικονομίες, είναι επίσης μείζονες παράγοντες αστάθειας, όπως και τα προβλήματα του τραπεζικού τομέα στη Σλοβενία, ο αργός ρυθμός των μεταρρυθμίσεων στην Κύπρο και ένα σκάνδαλο στην Ιρλανδία, η οποία έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών.

Σε σημείωμα προς πελάτες στα τέλη του περασμένου μήνα, η Mediobanca της Ιταλίας προειδοποίησε ότι η χώρα θα «καταλήξει αναπόφευκτα σε αίτημα διάσωσης προς την ΕΕ» μέσα στους επόμενους έξι μήνες, εκτός εάν το κόστος δανεισμού διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα και η οικονομία βρει κάποιο σταθερό βηματισμό.

Ο Πρωθυπουργός Enrico Letta, στη θέση αυτή από τον Απρίλιο 2013, αντιμετωπίζει την αστάθεια του συνασπισμού του, με τον πρώην πρωθυπουργό Mario Monti να απειλεί να αποσύρει την υποστήριξή του λόγω του αργού ρυθμού εφαρμογής στις απαραίτητες οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Ενώ η Ισπανία έχει αποφύγει ένα πλήρες πακέτο διάσωσης μέχρι στιγμής, οι τράπεζες της - οι οποίες έλαβαν 40 δισ. ευρώ από το ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης το 2012 - αντιμετωπίζουν ένα μακρύ δρόμο προς την αποκατάσταση, όπως και εκείνες στην Ιρλανδία. Το ΔΝΤ επαίνεσε τις δύο χώρες για τις προσπάθειές τους τον περασμένο μήνα, αλλά προειδοποίησε επίσης τους κινδύνους από εδώ και στο εξής.

«Υπάρχουν τόσα πολλά αρνητικά και έξω από την Ελλάδα», είπε ανώτερο αξιωματούχος της ζώνης του ευρώ.

Στην Ιρλανδία, η οποία έχει τις καλύτερες επιδόσεις από τις διασωθείσες χώρες και αναμένεται να βγει από το πρόγραμμα βοήθειας μέσα στο 2013 το έτος, τα προβλήματα σχετίζονται περισσότερο με τη φήμη παρά την εφαρμογή.

Αποσπάσματα τηλεφωνικών συνδιαλέξεων από το 2008 αποκάλυψαν πως οι τραπεζίτες στην Anglo Irish Bank γελοιοποιούσαν την απόφαση της ιρλανδικής κυβέρνησης να εγγυηθεί τις υποχρεώσεις της τράπεζαν, μια κίνηση που γέμισε τελικά τη χώρα με τεράστια χρέη.

Οι τραπεζίτες γελοιοποιούσαν ανοιχτά και τη Γερμανία - την κύρια ανάδοχο του συνόλου των δανείων διάσωσης στην Ευρώπη  μεο τραγούδι «Deutschland ueber alles» να ακούγεται καθαρά – κάτι που έχει εξοργίσει Γερμανούς αξιωματούχους, αυτούς δηλαδή που η ιρλανδική κυβέρνηση πρέπει να κρατήσει ευτυχισμένους.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, περιέγραψε τους τραπεζίτες ως άξιους περιφρόνησης.

Αν και τα προβλήματα της Ιρλανδίας είναι πιθανό να ξεπεραστούν σύντομα, εκείνα στην Πορτογαλία, την Ελλάδα και την Κύπρο, η οποία αντιμετωπίζει επίσης δύσκολες συνθήκες διάσωσης, επιμένουν και εκείνα της Ιταλίας και της Ισπανίας δεν δείχνουν σημάδια ότι λύνονται.

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ουσιαστικά κλείνουν τον Αύγουστο. αλλά αυτό μπορεί να μην αποτρέψει ένα ανήσυχο καλοκαίρι, καθώς η κρίση φαίνεται να ξυπνάει ξανά από τον λήθαργο.                                                                               http://www.sofokleous10.gr