Σπάνια χειρόγραφα από τον 8ο αι. της Μονής Βατοπαιδίου

Τα «Δέκα αιώνων εν υπνώσει ευρήματα σε κρύπτες του καθολικού της Μονής Βατοπεδίου» του Φαίδωνα Χατζηαντωνίου αποτελούν μία από τις ενότητες της έκθεσης «ΙΣΤΟΡΙΕΣ αποκαλύψεων, επιμονής και αφοσίωσης».
Σπάνια χειρόγραφα, χάρτινα και σε περγαμηνή που χρονολογούνται από τον 8ο ως τον 18ο αι., έναν αληθινό θησαυρό, έκρυβε μία στίβα μαυρισμένου χαρτοπολτού, κλεισμένη για τουλάχιστον τρεις αιώνες, σε κρύπτη του καθολικού της Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους. Ανάμεσά τους, πολλοί κώδικες (12-18ος αι.), περγαμηνά φύλλα χειρογράφων σε μεγαλογράμματη γραφή (8-9ος αι.), μουσικά χειρόγραφα (14-18ος αι.). Επίσης βρέθηκαν σπάνιες εκδόσεις από την πρώιμη εποχή της τυπογραφίας: παρισινή έκδοση της τραγωδίας «Πέρσες» του Αισχύλου (1557) και σπάραγμα αρχετύπου του Ομήρου (έκδοση του Δ. Χαλκοκονδύλη, στο Μιλάνο, 1488).

Αφαιρώντας τα παλιά μολυβδόφυλλα από την στέγη του Αγίου Δημητρίου, ο αρχιτέκτων Χατζηαντωνίου με τους συνεργάτες του, αντίκρυσαν τον «μιαρό», όπως τον περιγράφει ο ίδιος, χαρτοπολτό, που αναδυόταν από τη βάση του τρούλου. «Αυτό που βρήκαμε ήταν αποθέτες, τους οποίους σε καθημερινή γλώσσα θα ονομάζαμε χωματερές, όχι με την έννοια ότι εκεί πετούσαν σκουπίδια αλλά ήταν ένα σημείο στο οποίο οι μοναχοί εναπόθεταν αντικείμενα λατρείας και χρηστικά, τα οποία δεν χρειάζονταν πια για διάφορους λόγους. Οι Αγιορείτες μοναχοί, ως γνωστόν, δεν πετούσαν τίποτα. Ή το έκαιγαν ή το έβαζαν σε ένα χωνευτήρι δίπλα στο ιερό, να χωνέψει μαζί με το κτίριο».
Ανάμεσα στα σπάνια ευρήματα που έκρυβε ο χαρτοπολτός ήταν και δεσίματα βιβλίων που αποδείχτηκαν πιο πολύτιμα κι από τα ίδια τα βιβλία: ήταν περγαμηνές μεγαλογράμματης γραφής του 7-8ου αι. που χρησιμοποιήθηκαν για να δεθούν πιο καινούργια βιβλία του 12-14ου αι. «Ήταν η ανακύκλωση της εποχής, η λογική του δεν πετάω τίποτα», τονίζει ο Χατζηαντωνίου, ο οποίος θυμάται το περιστατικό ως «μία συγκλονιστική εμπειρία, που μου άλλαξε τη ζωή», όπως λέει.
πηγη :Αγγελιοφόρος