Αυτή την… Ασφάλεια θέλουν οι Τούρκοι: Η Άγκυρα συνδέει το θέμα με την ένταξη της στην Ε.Ε.

Του Κώστα Βενιζέλου 

13 Φεβρουαρίου 2017

Χωριστά από τις άλλες πτυχές θα συζητηθεί το θέμα της Ασφάλειας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Θα είναι ουσιαστικά brain storming ενόψει της νέας διάσκεψης στη Γενεύη, που χρονικά τοποθετείται το Μάρτιο. 

Είναι σαφές πως παρά τις όποιες πληροφορίες διοχετεύονται περί διαφοροποίησης της Άγκυρας ότι οι θέσεις που έχει καταθέσει η τουρκική πλευρά κινούνται επί της ουσίας σε ένα βασικό άξονα που αφορά την παραμονή της στο νησί και μετά την επίτευξη συμφωνίας. Με βάση τις τουρκικές θέσεις που παρουσιάσθηκαν πρόσφατα σε Γενεύη και Μοντ Πελεράν, η Άγκυρα συνδέει το θέμα των εγγυήσεων με μια σειρά ζητήματα. 

Πρώτο, να παραμείνουν οι εγγυήσεις μέχρι την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τα σημερινά δεδομένα, που η Τουρκία δεν φαίνεται να έχει προοπτική ένταξης στην Ε.Ε., το σύστημα εγγυήσεων θα παραμείνει εσαεί στην Κύπρο. 

Δεύτερο, κατά την τουρκική θεώρηση των πραγμάτων, η διατήρηση του καθεστώτος εγγυήσεων θεωρείται ως «εκ των ων ουκ άνευ» για «την ίδρυση νέας κατάστασης πραγμάτων» στο νησί. Σύμφωνα με την τουρκική επιχειρηματολογία, αυτό καθίσταται αναγκαίο για τη διαφύλαξη της πολιτικής ισότητας και της παρουσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Από τουρκοκυπριακής πλευράς εκφράζεται ο ισχυρισμός ότι υπάρχει ανησυχία για το ενδεχόμενο να εκδιωχθούν από το κράτος, όπως ισχυρίζονται έγινε το 1963. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά στις συζητήσεις για το θέμα της Ασφάλειας επικαλείται συνεχώς γεγονότα που σημειώθηκαν στο παρελθόν. 

Τρίτο, όπως είναι γνωστό συζητείται το ενδεχόμενο ένα σύστημα εγγυήσεων και Ασφάλειας να περιλαμβάνει ρήτρα λήξης ισχύος ή επανεξέταση της ρήτρας. Η τουρκική πλευρά συνδέει το θέμα με την ομαλή λειτουργία της «Ομόσπονδης Δημοκρατίας της Κύπρου», που σημαίνει ομαλή μετάβαση στη νέα κατάσταση πραγμάτων και στην ομαλοποίηση της κατάστασης ευρύτερα. Τούτο σημαίνει ότι η Τουρκία θα εγγυάται την εφαρμογή του συντάγματος και της συμφωνίας εν γένει. 

Τέταρτο, η τουρκική πλευρά δεν αποδέχεται εγγυήσεις από κανένα διεθνή οργανισμό, ιδιαίτερα από την Ε.Ε.

 Πέμπτον, στις συζητήσεις επιμένουν στη στάθμευση ενός στρατιωτικού αποσπάσματος στη Κύπρο σε μόνιμη βάση. 

Σύμφωνα και με τα όσα είχαν μεταφέρει από την Άγκυρα σε Αθήνα και Λευκωσία οι Αμερικανοί διά της τότε Υφυπουργού Βικτώριας Νούλαντ, οι Τούρκοι έχουν θέσει την αξίωσή τους για τη δημιουργία στρατιωτικής Βάσης στο νησί, στα πρότυπα εκείνων που λειτουργούν στο νησί οι Βρετανοί. Να είναι, δηλαδή, κυρίαρχη. Σημειώνεται συναφώς ότι οι εκτιμήσεις που υπάρχουν με βάση και σχετικής πληροφόρησης, οι Τούρκοι προετοιμάζουν για Βάση την περιοχή των Κοκκίνων καθώς προσφάτως έχουν προβεί σε αναβάθμιση των εγκαταστάσεων τους. 

Στην αντίπερα όχθη, Αθήνα και Λευκωσία έχουν παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη πρόταση, η οποία και έχει κατατεθεί. Ιδιαίτερα από πλευράς της Αθήνας, έχει γίνει μια συνολική θεώρηση του ζητήματος αυτού και έχουν τύχει επεξεργασίας ιδέες. 

Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, ξένοι διπλωμάτες θεωρούν πως μπορεί να βρεθεί μια φόρμουλα στο θέμα της Ασφάλειας, που θα μπορεί να ικανοποιήσει όλους τους εμπλεκόμενους. Τι σημαίνει αυτό; Ενδεχομένως, όπως σημείωναν ενημερωμένες πηγές, να «παίξουν» με μια μεταβατική περίοδο, στη διάρκεια της οποίας θα παραμείνουν τουρκικά στρατεύματα και τουρκικές εγγυήσεις. 

Οι ίδιες πηγές σημείωναν πως η διάρκεια της μεταβατικής περιόδου θα αποτελεί και το κλειδί για να γίνει αποδεκτή μια τέτοια φόρμουλα από τη Λευκωσία και την Τουρκία. 

Επίσης γίνεται λόγος και για συμμετοχή της Τουρκίας σε μια Πολυεθνική Δύναμη, με το επιχείρημα πως δεν θα έχει το πάνω χέρι, ούτε θα αποφασίζει για δράσεις. Αυτή η ιδέα έρχεται σε αντίθεση με την πρόταση που έχει καταθέσει η Ελλάδα για τη συγκρότηση Πολυεθνικής χωρίς τη συμμετοχή Ελλάδος, Τουρκίας και Βρετανίας. Η ιδέα αφορά τη συμμετοχή δυνάμεων από χριστιανικά και μουσουλμανικά κράτη, πλην των τριών. 

Επίσης από τρίτους γίνεται λόγος για φόρμουλες που ναι μεν θα υπάρχουν εγγυήσεις αλλά δεν θα αποτελούν Συνθήκη. 

Ακόμη γίνεται από άλλους αναφορά σε ιδέες που αξιοποιούνται από άλλες χώρες (Αυστρία, Κολομβία, Καμποτία και Γουτεμάλα good Friday agreement κλπ). 

Καταγγελία στον ΟΗΕ για τουρκικές παραβιάσεις – Επιστολή με καταγραφή των κινήσεων της Άγκυρας σε αέρα και θάλασσα 

Η τουρκική πλευρά παρεμβαίνει στις ραδιοσυχνότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας θέτοντας σε κίνδυνο τις πτήσεις των αεροσκαφών και τις κινήσεις των πλοίων, καταγγέλλει μεταξύ άλλων η Λευκωσία. 

Σε επιστολή, με ημερομηνία 25 Ιανουαρίου του 2017, που στάλθηκε από τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο του Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, καταγράφονται οι τουρκικές παραβιάσεις της εναέριας κυκλοφορίας και του εθνικού εναέριου χώρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Στην επιστολή του προς τον Γ.Γ., ο πρέσβη Νικόλαος Αιμιλίου ενημερώνει τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, για τρεις παράνομες ανακοινώσεις του κατοχικού καθεστώτος στις 2, 15 και 21 Δεκεμβρίου 2016 , σχετικά με τις ασκήσεις που πραγματοποιήθηκαν από την τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Στην επιστολή αναφέρεται ακόμη πως η τουρκική πλευρά συνεχίζει να παρενοχλεί, μέσω του παράνομου Πύργου Ελέγχου της κατεχόμενης Τύμπου, συστηματικά πολιτικά και στρατιωτικά αεροσκάφη εντός της περιοχής ελέγχου Λευκωσίας. 

Στην επιστολή σημειώνεται ότι παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο και αψηφώντας τους διεθνείς κανόνες και κανονισμούς, η τουρκική πλευρά θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των πτήσεων. Τονίζεται, επίσης, ότι οι ενέργειες της Τουρκίας σαφή στόχο έχουν να υπονομεύσουν την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με την ευκαιρία των καταγγελιών αυτών γίνεται αναφορά στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου και τη χρήση του από το κατοχικό καθεστώς και τη χρήση κλειστών λιμανιών.

Πηγή: ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ,http://www.onisilos.gr