Φαινόμενο nocebo- Οι ανεμογεννήτριες προκαλούν απίθανα συμπτώματα στους Αυστραλούς
- Το «σύνδρομο της ανεμογεννήτριας» είναι εντελώς απίθανο να είναι πραγματικό (Φωτογραφία: Reuters )
Σίδνεϊ
Πονοκέφαλος,
διαβήτης, κατάθλιψη και ό,τι άλλο παράπονο έχετε: παρά τα καθησυχαστικά
ευρήματα των προηγούμενων μελετών, η κυβέρνηση της Αυστραλίας δαπανά
εκατομμύρια σε νέες έρευνες για τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στην
ανθρώπινη υγεία -μια σύνδεση που αποδίδεται από ειδικούς στο φαινόμενο
nocebo, το «διαβολικό αδελφάκι» του placebo.
Παρόλο που 25 και πλέον ανασκοπήσεις της επιστημονικής βιβλιογραφίας δεν εντοπίζουν ενδείξεις επικινδυνότητας, οι Αυστραλοί έχουν ενοχοποιήσει τα αιολικά πάρκα για τουλάχιστον 247 απίθανα συμπτώματα, σύμφωνα με τη λίστα που διατηρεί ο Σάιμον Τσάπμαν του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, γνωστός επικριτής τέτοιων ισχυρισμών.
Όπως επισημαίνει το περιοδικό New Scientist, το Εθνικό Ερευνητικό Συμβούλιο Υγείας και Ιατρικής της Αυστραλίας (NHMRC) έχει ήδη πραγματοποιήσει μελέτη για τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στην υγεία, η οποία δεν επιβεβαίωσε τους φόβους.
Γι' αυτό πολλοί παραξενεύτηκαν με την πρόσφατη απόφαση του NHMRC να χρηματοδοτήσει δύο ακόμα μελέτες με κονδύλι 3,3 εκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας, ή 2,4 εκατ. δολαρίων Αμερικής, το οποίο θα μπορούσε να διατεθεί σε πιο χρήσιμες μελέτες.
Οι δύο έρευνες θα εξετάσουν τη σχέση ανάμεσα στους υπόηχους που εκπέμπουν οι ανεμογεννήτριες με προβλήματα όπως οι διαταραχές του ύπνου, της ισορροπίας, της διάθεσης και της καρδιαγγειακής λειτουργίας.
Ωστόσο, λόγω σημαντικών περιορισμών στο σχεδιασμό τους, οι δύο μελέτες θα είναι δύσκολο να αποκλείσουν τον κύριο ύποπτο για τα απίθανα παράπονα υγείας: πρόκειται για το nocebo, το φαινόμενο κατά το οποίο οι άνθρωποι εκδηλώνουν συμπτώματα όταν λάβουν μια αδρανή ουσία για την οποία φοβούνται ότι προκαλεί παρενέργειες.
Το nocebo έχει βρεθεί να παίζει σημαντικό ρόλο στις αναφορές για προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την τεχνολογία. Το New Scientist επικαλείται προηγούμενη μελέτη με εθελοντές που κλήθηκαν να φορέσουν στο κεφάλι δρομολογητές Wi-Fi, οι οποίοι στην πραγματικότητα ήταν ψεύτικοι. Περισσότεροι από τους μισούς ανέφεραν πονοκέφαλο ή άλλα συμπτώματα, τα οποία μάλιστα μοιάζουν αρκετά με τις υποτιθέμενες παρενέργειες των ανεμογεννητριών.
Παρόμοια αποτελέσματα είχε δώσει μελέτη για τις επιδράσεις των υπόηχων: όταν οι εθελοντές ενημερώνονται ότι θα εκτεθούν σε επιβλαβείς υπόηχους, αναφέρουν συμπτώματα είτε εκτέθηκαν στ΄αλήθεια σε υπόηχους είτε όχι.
Ακόμα πιο εντυπωσιακό ήταν το αποτέλεσμα διαφορετικής έρευνας, στην οποία οι ερευνητές διαβεβαίωσαν τους εθελοντές ότι οι ανεμογεννήτριες κάνουν καλό στην υγεία. Πολλοί από αυτούς ανέφεραν ότι αισθάνονταν καλύτερα.
Σε αυτά τα ευρήματα χωράει μόνο ψυχολογική εξήγηση, δεδομένου ότι τα αυτοκίνητα, τα κλιματιστικά και άλλες μηχανές παράγουν ισχυρότερους υπόηχους από ό,τι τα σχετικά ήσυχα αιολικά πάρκα.
Το φαινόμενο nocebo θα είναι δύσκολο να αποκλειστεί στις δύο νέες κυβερνητικές μελέτες, δεδομένου ότι αυτό θα απαιτούσε ομάδες ελέγχου που εκτίθενται σε ψεύτικες ανεμογεννήτριες -κάτι που είναι δύσκολο να κατασκευαστεί και να χωρέσει σε εργαστήρια.
Ο πραγματικός λόγος που η κυβέρνηση ξοδεύει χρήματα σε τέτοια πειράματα, εκτιμά το New Scientist, δεν αποκλείεται να είναι ο τέως πρωθυπουργός της Αυστραλίας Τόνι Άμποτ. Στη διάρκεια της θητείας του είχε χαρακτηρίσει «απόλυτη ανοησία» την επιστήμη της κλιματικής αλλαγής και είχε παραδεχτεί ότι το μόνο που τον εμποδίζει να μειώσει τα αιολικά πάρκα ήταν η Γερουσία.
Τα πολιτικά κίνητρα και η παρανόηση της επιστήμης δεν αποκλείεται επομένως να είναι ο παράγοντας που τροφοδοτεί την υστερία για μια καθαρή πηγή ενέργειας.
Παρόλο που 25 και πλέον ανασκοπήσεις της επιστημονικής βιβλιογραφίας δεν εντοπίζουν ενδείξεις επικινδυνότητας, οι Αυστραλοί έχουν ενοχοποιήσει τα αιολικά πάρκα για τουλάχιστον 247 απίθανα συμπτώματα, σύμφωνα με τη λίστα που διατηρεί ο Σάιμον Τσάπμαν του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, γνωστός επικριτής τέτοιων ισχυρισμών.
Όπως επισημαίνει το περιοδικό New Scientist, το Εθνικό Ερευνητικό Συμβούλιο Υγείας και Ιατρικής της Αυστραλίας (NHMRC) έχει ήδη πραγματοποιήσει μελέτη για τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στην υγεία, η οποία δεν επιβεβαίωσε τους φόβους.
Γι' αυτό πολλοί παραξενεύτηκαν με την πρόσφατη απόφαση του NHMRC να χρηματοδοτήσει δύο ακόμα μελέτες με κονδύλι 3,3 εκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας, ή 2,4 εκατ. δολαρίων Αμερικής, το οποίο θα μπορούσε να διατεθεί σε πιο χρήσιμες μελέτες.
Οι δύο έρευνες θα εξετάσουν τη σχέση ανάμεσα στους υπόηχους που εκπέμπουν οι ανεμογεννήτριες με προβλήματα όπως οι διαταραχές του ύπνου, της ισορροπίας, της διάθεσης και της καρδιαγγειακής λειτουργίας.
Ωστόσο, λόγω σημαντικών περιορισμών στο σχεδιασμό τους, οι δύο μελέτες θα είναι δύσκολο να αποκλείσουν τον κύριο ύποπτο για τα απίθανα παράπονα υγείας: πρόκειται για το nocebo, το φαινόμενο κατά το οποίο οι άνθρωποι εκδηλώνουν συμπτώματα όταν λάβουν μια αδρανή ουσία για την οποία φοβούνται ότι προκαλεί παρενέργειες.
Το nocebo έχει βρεθεί να παίζει σημαντικό ρόλο στις αναφορές για προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την τεχνολογία. Το New Scientist επικαλείται προηγούμενη μελέτη με εθελοντές που κλήθηκαν να φορέσουν στο κεφάλι δρομολογητές Wi-Fi, οι οποίοι στην πραγματικότητα ήταν ψεύτικοι. Περισσότεροι από τους μισούς ανέφεραν πονοκέφαλο ή άλλα συμπτώματα, τα οποία μάλιστα μοιάζουν αρκετά με τις υποτιθέμενες παρενέργειες των ανεμογεννητριών.
Παρόμοια αποτελέσματα είχε δώσει μελέτη για τις επιδράσεις των υπόηχων: όταν οι εθελοντές ενημερώνονται ότι θα εκτεθούν σε επιβλαβείς υπόηχους, αναφέρουν συμπτώματα είτε εκτέθηκαν στ΄αλήθεια σε υπόηχους είτε όχι.
Ακόμα πιο εντυπωσιακό ήταν το αποτέλεσμα διαφορετικής έρευνας, στην οποία οι ερευνητές διαβεβαίωσαν τους εθελοντές ότι οι ανεμογεννήτριες κάνουν καλό στην υγεία. Πολλοί από αυτούς ανέφεραν ότι αισθάνονταν καλύτερα.
Σε αυτά τα ευρήματα χωράει μόνο ψυχολογική εξήγηση, δεδομένου ότι τα αυτοκίνητα, τα κλιματιστικά και άλλες μηχανές παράγουν ισχυρότερους υπόηχους από ό,τι τα σχετικά ήσυχα αιολικά πάρκα.
Το φαινόμενο nocebo θα είναι δύσκολο να αποκλειστεί στις δύο νέες κυβερνητικές μελέτες, δεδομένου ότι αυτό θα απαιτούσε ομάδες ελέγχου που εκτίθενται σε ψεύτικες ανεμογεννήτριες -κάτι που είναι δύσκολο να κατασκευαστεί και να χωρέσει σε εργαστήρια.
Ο πραγματικός λόγος που η κυβέρνηση ξοδεύει χρήματα σε τέτοια πειράματα, εκτιμά το New Scientist, δεν αποκλείεται να είναι ο τέως πρωθυπουργός της Αυστραλίας Τόνι Άμποτ. Στη διάρκεια της θητείας του είχε χαρακτηρίσει «απόλυτη ανοησία» την επιστήμη της κλιματικής αλλαγής και είχε παραδεχτεί ότι το μόνο που τον εμποδίζει να μειώσει τα αιολικά πάρκα ήταν η Γερουσία.
Τα πολιτικά κίνητρα και η παρανόηση της επιστήμης δεν αποκλείεται επομένως να είναι ο παράγοντας που τροφοδοτεί την υστερία για μια καθαρή πηγή ενέργειας.
Newsroom ΔΟΛ,http://news.in.gr
Σχόλια