Τα προϊόντα μας στον δρόμο του μεταξιού : Η Μαστίχα Χίου ο Κρόκος Κοζάνης, η Φάβα Σαντορίνης, και το Αυγοτάραχο Μεσολογγίου,ελαιόλαδο.

ΓΙΩΡΓΟΣ Σ. ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ*, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΟΠΟΥΝΙΔΗΣ**

Οπως έχουμε γράψει σε πρόσφατη αρθρογραφία μας, οι τρεις Δρόμοι του Μεταξιού (χερσαίος, θαλάσσιος και ψηφιακός) θα ενώνουν την Αφρική, την Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη δημιουργώντας τρία νέα κανάλια επενδύσεων και εμπορίου μεταξύ 60 χωρών και των 4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων των εμπλεκόμενων χωρών.

 Η Κίνα ονομάζει τους Δρόμους του Μεταξιού «Μία Ζώνη ένας Δρόμος» [One Belt One Road (OBOR)].

Η χώρα μας έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να συμμετάσχει και στους τρεις παραπάνω Δρόμους του Μεταξιού.

Από τη Μινωική εποχή, η χώρα μας ήταν βασικός διακινητής εμπορευμάτων και υπηρεσιών στη Μεσόγειο. Ο Δρόμος του Μεταξιού είναι ευκαιρία να ανακτηθεί και πάλι αυτός ο ρόλος για τη χώρα μας και παράλληλα να αποτελέσει διεθνές εμπορικό κέντρο.

Κυρίως η χώρα μας πρέπει να επικεντρωθεί στην αντίστροφη ροή του Δρόμου του Μεταξιού για να προωθήσει τα δικά μας προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά και να προσελκύσει τουρίστες από τις χώρες αυτές.

Η χώρα μας κατέχει τόσο την ιστορική κληρονομιά όσο και την εγγύτητα σε αρχαιολογικούς χώρους και εγκαταστάσεις, ώστε να θεωρείται και «φυσικός οικοδεσπότης» για προγράμματα κλασικών σπουδών.

Τα πανεπιστήμιά μας, με το διδακτικό/ερευνητικό προσωπικό, μπορούν να προσφέρουν τέτοια προγράμματα συχνά σε συνδυασμό με φοίτηση στην Ελλάδα ή εξ αποστάσεως, προσελκύοντας υψηλής ποιότητας φοιτητές από τις χώρες που εμπλέκονται στους Δρόμους του Μεταξιού. Η ευκαιρία για την Ελλάδα εντοπίζεται στη θέσπιση παγκόσμιας εμβέλειας προγραμμάτων, στην πρόβλεψη για προγράμματα σπουδών σε εναλλακτικές γλώσσες (π.χ. αγγλικά, κινεζικά), στη δημιουργία και ενδυνάμωση των δεσμών με διεθνώς αναγνωρισμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα και στην επιτυχή προώθηση των προγραμμάτων, ως τμημάτων μιας συνολικής τουριστικής στρατηγικής.

Η χώρα μας διαθέτει περισσότερα από 50 προϊόντα τα οποία διαθέτουν πιστοποίηση ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προελεύσεως) είτε ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ενδειξη).

Ενδεικτικά παραδείγματα είναι: η μαστίχα Χίου, ο κρόκος Κοζάνης, η φάβα Σαντορίνης,  το αυγοτάραχο Μεσολογγίου κ.ά. 

Τα προϊόντα αυτά παρέχουν σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα, που μπορεί να αξιοποιηθεί μέσα από τον Δρόμο του Μεταξιού.

Βασική προϋπόθεση είναι η χάραξη ολοκληρωμένης στρατηγικής προώθησης από την πολιτεία, προκειμένου να «επικοινωνεί» αποτελεσματικά το «value proposition» του κάθε προϊόντος στις διεθνείς αγορές, με στόχευση στις 60 χώρες που εμπλέκονται στον Δρόμου του Μεταξιού.

Εξαιρετική ευκαιρία για να σταματήσει η απώλεια της υπεραξίας από την πώληση του χύμα ελαιολάδου μπορεί να είναι η διάθεσή του ως συσκευασμένου προς τις χώρες του Δρόμου του Μεταξιού. Το ελαιόλαδο αποτελεί μόνο το 5% μεταξύ των φυτικών ελαίων στην παγκόσμια διατροφή και η τιμή του είναι σχεδόν διπλάσια από πολλά από τα άλλα φυτικά έλαια. Η διατροφική του αξία, όμως, είναι υψηλότατη και τα τελευταία χρόνια έχει συνδεθεί άρρηκτα με τη μεσογειακή δίαιτα και την κρητική διατροφή. Εχει, λοιπόν, και θα έχει για πάντα τα χαρακτηριστικά ενός gourmet προϊόντος και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται τόσο στο επίπεδο της παραγωγής και της τυποποίησης όσο και της κατανάλωσής του.

Παγκοσμίως παράγονται περίπου 3.000.000 τόνοι ελαιολάδου με σχετικά αντίστοιχη ζήτηση και κατανάλωση. Το 50% της παγκόσμιας παραγωγής παράγεται από την Ισπανία και ακολουθεί η Ιταλία με το 20% και τρίτη η Ελλάδα με παραγωγή περίπου 350.000 τόνους (11,5%). Οι Ελληνες είναι μακράν οι παγκόσμιοι πρωταθλητές στην κατά κεφαλή κατανάλωση ελαιολάδου, με περίπου 18 κιλά όταν οι Ισπανοί ακολουθούν με 12. Αυτό σημαίνει ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος της παραγωγής μας ιδιοκαταναλώνεται, διότι χρησιμοποιείται σε πάρα πολλά φαγητά και σαλάτες. Η ποιότητα του ελληνικού ελαιολάδου είναι κορυφαία παγκοσμίως.

Η παγκόσμια αγορά ελαιολάδου κυριαρχείται από το ιταλικό και ισπανικό μάρκετινγκ, πράγμα το οποίο καθιστά δύσκολο να εισέλθουμε στις παραδοσιακές αγορές, όπου οι χώρες αυτές κυριαρχούν. Ο ελληνικός τουρισμός φέρνει στην Ελλάδα εκατομμύρια εν δυνάμει καταναλωτές τόσο του ελαιολάδου αλλά και των λοιπών προϊόντων μας. Η προσέλκυση τουριστών οι οποίοι θα ζήσουν την εμπειρία της γεύσης του ελαιολάδου είναι το κλειδί για να ανταγωνιστούμε τις χώρες αυτές. Σε αυτούς πρέπει να απευθυνθούμε με υπευθυνότητα, να γνωρίσουν και να γευτούν το ελαιόλαδο (αλλά και άλλα προϊόντα μας) και να τους κάνουμε να το αγαπήσουν κατά τη διάρκεια των ξένοιαστων διακοπών τους. Λόγω της μεγάλης ιδιοκατανάλωσης ελαιολάδου, μπορούν να ζήσουν την εμπειρία της γεύσης του σχεδόν σε κάθε γεύμα τους.

Εάν οι τουρίστες συνδέσουν στον θυμικό τους τις καλύτερες στιγμές της ζωής τους, που είναι πάντα οι διακοπές, με το εξίσου υψηλής ποιότητας ελαιόλαδο, είναι βέβαιο ότι θα το αναζητήσουν και στην πατρίδα τους. Οπότε, για να το βρουν στην πατρίδα τους, μένει η ανάπτυξη ενός ηλεκτρονικού συστήματος παραγγελιών μέσω Διαδικτύου και ενός συστήματος παράδοσης του ελαιολάδου σε καλαίσθητες και ασφαλείς συσκευασίες, ώστε να κεφαλαιοποιείται η προστιθέμενη αξία του από εμάς. Ο ψηφιακός Δρόμος του Μεταξιού μπορεί να αποτελέσει μια πλατφόρμα για τη διάθεση του ελαιολάδου (αλλά και των άλλων προϊόντων μας) στις πατρίδες των τουριστών που θα έρχονται από τις 60 χώρες των 4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων των χωρών οι οποίες εμπλέκονται στον Δρόμο του Μεταξιού.

Υπολογίζεται ότι τα επόμενα πέντε χρόνια η Κίνα θα εισαγάγει αγαθά αξίας πάνω από 10 τρισεκατομμύρια δολάρια, οι κινέζικες επενδύσεις στο εξωτερικό θα ξεπεράσουν τα 4 δισεκατομμύρια δολάρια και θα ταξιδέψουν πάνω από 500 εκατομμύρια Κινέζοι τουρίστες.

* Ο κ. Γιώργος Σ. Ατσαλάκης είναι επίκουρος καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης, στο Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης.
** Ο κ. Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης είναι ακαδημαϊκός, καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης, distinguished research professor στο Audencia Business School, πρόεδρος της Financial Engineering and Banking Society.

www.kathimerini.gr