Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Δημοκρατία στην Ευρώπη παρακμάζει. Θέλετε μερικές αποδείξεις, πάμε να δούμε. Πρώτον, στην Ιρλανδία, ο λαός μαθαίνει για το εμπιστευτικό προσχέδιο του εθνικού προϋπολογισμού και τα μέτρα που υπάρχουν σε αυτό, από το Γερμανικό κοινοβούλιο. Ναι καλά ακούσατε η γερμανική κυβέρνηση ενημέρωσε τους Ιρλανδούς για το τι τους περιμένει, προκαλώντας την οργή της κοινής γνώμης. Πάμε να δούμε και άλλα παραδείγματα ξεπεσμού της Δημοκρατίας στην Ε.Ε. του 2011 και των όσων έρχονται τα επόμενα χρόνια.
Στην Ιταλία, αναλαμβάνει πρωθυπουργός ο μη εκλεγμένος πρώην σύμβουλος της Goldman Sachs Mario Monti, υποσχόμενος ακόμη περισσότερες θυσίες. Τα ίδια και στην Ελλάδα, με τις αγορές να επιβάλουν τον τεχνοκράτη πρώην κεντρικό τραπεζίτη Λουκά Παπαδήμο. Συνεχίζουμε….. Στη Γερμανία, την προηγούμενη εβδομάδα, έχουν συνάντηση ο David Cameron, ο οποίος δεν έχει καταφέρει να κερδίσει αυτοδυναμία στη χώρα του, με την καγκελάριο την οποία δεν εμπιστεύονται πλέον οι Γερμανοί πολίτες, για να επιλύσει την κρίση χρέους της ευρωζώνης! Α και να μην ξεχνάμε η Α. Μέρκελ ηγείται μιας Γερμανίας χωρίς το κόμμα της να έχει αυτοδυναμία, αλλά μέσω ενός κυβερνητικού συνασπισμού. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι η εικόνα των πολιτικών σήμερα, το μόνο που δεν αποπνέει είναι εμπιστοσύνη. Χάρτινοι ηγέτες, μη εκλεγμένοι γραφειοκράτες, και πολιτικοί χωρίς καμία λαϊκή απήχηση… Όλα δείχνουν πως η δημοκρατία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, ενώ δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς τι θα συμβεί τα επόμενα χρόνια. Τίθεται λοιπόν ένα μεγάλο ερώτημα, μήπως ο νεοφιλελευθερισμός που χαρακτήρισε την δημοκρατία των τελευταίων δεκαετιών, προκάλεσε τοξικότητα εις βάρος της; Τι εννοούμε όμως όταν λέμε δημοκρατία, ή μάλλον δημοκρατία της ελεύθερης αγοράς; Μια είναι η αλήθεια ότι ο δυτικός κόσμος που δίδαξε την έννοια της δημοκρατίας σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, κινείται αργά αλλά σταθερά προς μια εντελώς παρακμασμένη μορφή της, με άγνωστο πάντα τι θα συμβεί στο μέλλον αν και οι προοπτικές διαγράφονται με μελανά χρώματα,. Ποια είναι όμως η Δημοκρατία της Ευρώπης και του Δυτικού κόσμου; Απλά αυτή που περιορίζεται σε ένα δικαίωμα ψήφου, την ώρα που τα media και οι αγορές ελέγχουν τα πάντα. Όλοι σχεδόν πλέον, θεωρητικοί, διαμαρτυρόμενοι πολίτες στους δρόμους, ακόμη και άνθρωπου του ίδιου του συστήματος συμφωνούν πως η δημοκρατία σήμερα έχει απομακρυνθεί πλήρως από τις έννοιες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας, και της συμμετοχής. Τι συνέβη τα προηγούμενα χρόνια; Απλά κυριάρχησε μια μανία πλήρους απορρύθμισης των χρηματαγορών, και λιγότερου κράτους γενικά, κάτι το οποίο μετέτρεψε τους πολιτικούς μας σε «κυνηγούς ανεμοστρόβιλων», που από το 2008 κυνηγούν τη μια κρίση μετά την άλλη ασθμαίνοντας. Έτσι εκεί που κάποτε οι πολιτικοί προσέφεραν κάποιο όραμα και ελπίδα, σήμερα οι ίδιοι ηγέτες και τα κόμματα είναι θύματα και πιόνια των αγορών, με την πολιτική διαδικασία να έχει μεταμορφωθεί σε μια φτηνή και προσωρινή συναλλαγή. Δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το ότι η σημερινή κρίση έχει υποβαθμίσει την δημοκρατία. Από το 2008, υπάρχουν φωνές που προειδοποιούσαν για κάτι τέτοιο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι όποιες αποφάσεις λαμβάνονται πλέον σε κεντρικό επίπεδο, μέσα από διεθνείς μηχανισμούς, και χωρίς κοινοβουλευτικό έλεγχο, διαφάνεια, και λαϊκή συμμετοχή. Όλα αυτά οδηγούν την δημοκρατία σε ελεύθερη πτώση. Τα πολιτικά κόμματα της Δύσης, που εξυπηρετούν τα συμφέροντα κάποιων προνομιούχων τάξεων, έχουν χάσει εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα την ικανότητα να κριτικάρουν τις επιταγές των αγορών, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται εβδομάδα με την εβδομάδα. Αν και λοιπόν υπάρχει μια τάση για επιστροφή στην πολιτική των ηθικών αξιών, φαίνεται να πρόκειται για ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Η δημοκρατία πρέπει να είναι αμφίδρομη και να κινείται ταχέως. Τα απορυθμισμένα όμως διαπλεκόμενα οικονομικά συστήματα που δημιουργήσαμε, παίρνουν άμεσες αποφάσεις από τα παρασκήνια, οι οποίες εφαρμόζονται μέσα από τις κινήσεις των αγορών, και τα σπρεντς των ομολόγων. Εδώ όμως θα πρέπει να τονιστεί ότι είναι λάθος να κατηγορούμε κάποιες μικρές πολιτικές και οικονομικές ελίτ και τα οικονομικά συμφέροντα. Η κρίση έχει βαθύτερες ρίζες, αφού μεγάλη ευθύνη φέρουν και οι λαοί που στην πορεία έχουν αποστασιοποιηθεί από την πολιτική τους συμμετοχή. Οι φούσκες των ακινήτων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, τα χρηματιστήρια, τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, όλα αυτά έχουν προκαλέσει μια νοοτροπία «ραντιέρη», που αντανακλάται στον χαρακτήρα των πολιτικών που εκλέγουμε, και που βλέπουν την πολιτική ως «μπουτίκ», και όχι ως κάλεσμα. Τώρα όμως που αυτό το σύστημα αποσυντίθεται, αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε πως παραδώσαμε πολύ περισσότερα από όσα θα έπρεπε, ενώ όπως τονίστηκε και παραπάνω ο δρόμος φαίνεται να είναι χωρίς επιστροφή. Μάλιστα, θα λέγαμε ότι ο μεγάλος κίνδυνος είναι ότι όταν θα έρθει η ώρα οι λαοί να ζητήσουν τη Δημοκρατία πίσω, το σύστημα θα έχει φτιάξει ένα νέο σύστημα που πολύ δύσκολα θα θέλει να παραδώσει, οδηγώντας σε πραγματικά ανεξέλεγκτες καταστάσεις. The Guardian, Ελεύθερη μετάφραση GFF |
Σχόλια