Ζητούν βάση στην Κύπρο και παραμονή στρατευμάτων οι Τούρκοι: Συνταγή για νέο πόλεμο

Του Κώστα Βενιζέλου 
Με το περιτύλιγμα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, της ασφάλειας των ενεργειακών πηγών, αλλά και μιας σειράς άλλων κινδύνων, επιχειρεί να πλασάρει σε τρίτους η Τουρκία τη θέση της για την ασφάλεια. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αυτή η θέση συνδέεται με τη διατήρηση στρατιωτικής βάσης στο νησί μετά τη συμφωνία, η οποία θα είναι κυρίαρχη. Ακόμη, πληροφορίες αναφέρουν πως η Άγκυρα θεωρεί ότι η παρουσία των στρατευμάτων αποτελεί εχέγγυο «για να εποπτεύσει την εφαρμογή της λύσης». Διατυπώνουν δε τον ισχυρισμό πως το 1960 δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα (να ελέγχουν την εφαρμογή της Ζυρίχης), γι’ αυτό και κατέρρευσαν οι συμφωνίες.
Περαιτέρω, όπως συναφώς πληροφορούμαστε, η τουρκική πλευρά συνδέει το θέμα της αποχώρησης των υπόλοιπων στρατευμάτων με δυο προεδρικές θητείες, έξι συν έξι χρόνια (ο υπολογισμός γίνεται ως να υπάρχει συμφωνία για εκ περιτροπής προεδρία για 4 χρόνια Ε/κ και δύο Τ/κ). Η ιδέα για τη Βάση έφθασε, ως γνωστόν, στη Λευκωσία μέσω των Ηνωμένων Πολιτειών και συγκεκριμένα στη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Αμερικανό Αντιπρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη. Αποδέκτης της ιδέας ήταν και η Αθήνα, που έχει απορρίψει το σενάριο αυτό. Η δεύτερη, εναλλακτική πρόταση, που καταθέτουν οι Τούρκοι είναι να εγγυώνται το τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο, το οποίο ως σενάριο είναι χειρότερη εκδοχή από αυτό που συμφωνήθηκε το 1960, το οποίο αξιοποίησε η Τουρκία και εισέβαλε στην Κύπρο. Η παροχή εγγυήσεων στο τ/κ συνιστών κρατίδιο διαμορφώνει όλες εκείνες τις συνθήκες για να βρεθεί η Κύπρος σε νέες περιπέτειες. Ενημερωμένες πηγές ανέφεραν στον «Φ» πως με τέτοιες προσεγγίσεις από τουρκικής πλευράς συμφωνία δεν μπορεί να επιτευχθεί. Η ελληνοκυπριακή πλευρά υποδεικνύει πως δεν μπορεί να αποδεχθεί παραμονή στρατευμάτων και τη διατήρηση μιας μορφής εγγυήσεων και αυτό έχει καταστεί ξεκάθαρο προς κάθε κατεύθυνση. Συνεπώς, σημείωναν οι ίδιες πηγές, η μπάλα βρίσκεται στα πόδια της Άγκυρας. Ξένες κυβερνήσεις, οι οποίες παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στο Κυπριακό, υποστηρίζουν πως αντί οποιασδήποτε φόρμουλας ως προς το θέμα της ασφάλειας, θα μπορούσε να παραμείνει η ΟΥΝΦΙΚΥΠ με άλλους όρους εντολής. Επί τούτου, ενδεικτική είναι και η δήλωση του Πρόεδρου της Δημοκρατίας, μετά τη συνάντηση με τον κατοχικό ηγέτη, την περασμένη Παρασκευή. Είπε ερωτηθείς για το θέμα της εσωτερικής ασφάλειας, ότι «προς αποτροπή ή εξουδετέρωση του ισχυρισμού ότι επιβάλλεται να έχουμε τουρκικές εγγυήσεις ή τουρκική παρουσία, είναι η πρόταση που κατέθεσα και που προβλέπει την πολυεθνική αστυνομία είτε μια αυξημένη εντολή της ειρηνευτικής δύναμης που να προλαμβάνει να καταστέλλει και να αποτρέπει κίνδυνους που τάχα εμφανίζονται ότι μπορεί να δημιουργηθούν». Η πρόταση για πολυεθνική αστυνομία που έχει κατατεθεί από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και απορρίφθηκε από τον Ακιντζί, αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι η Αστυνομική Δύναμη, που θα έχει χαρακτήρα χωροφυλακής, θα αποτελείται από μέλη που θα προέρχονται από χριστιανικές και μουσουλμανικές χώρες, όχι όμως από την Ελλάδα και την Τουρκία (πρόταση που διαμορφώθηκε στην Αθήνα και περιέχεται στο έγγραφο του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά). Η Δύναμη θα αποτελείται από 2.500 μέλη και η θητεία θα είναι πενταετής. Η ανανέωσή της θα εξαρτάται από την Κύπρο. Περαιτέρω, με βάση την πρόταση, υποστηρίζεται πως παρέχεται σε διάφορα επίπεδα ασφάλεια. Όπως αναφέρεται, η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία θα εγγυάται την ασφάλεια των Τ/κ. Επίσης, η ιδιότητα του κράτους-μέλους της Ε.Ε., τα Ηνωμένα Έθνη (Συμβούλιο Ασφαλείας και κεφάλαιο 7 του καταστατικού χάρτη), καθώς και η εγκατάσταση Αστυνομικής Δύναμης στο νησί. Σε Αθήνα, Άγκυρα, Λευκωσία ο Γάλλος ΥΠΕΞ Επίσκεψη στο τρίγωνο Αθήνα, Άγκυρα, Λευκωσία θα πραγματοποιήσει ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών, Jean Marc Ayrault, επιβεβαιώνοντας εν πολλοίς το αυξημένο ενδιαφέρον του Παρισιού στις διεργασίες του Κυπριακού, που συνδέονται και με τις εξελίξεις στο πεδίο της Ενέργειας. Στη Λευκωσία, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών θα βρίσκεται την Τρίτη 25 Οκτωβρίου και θα έχει σειρά επαφών έχοντας στην ατζέντα των συζητήσεων του όχι μόνο το Κυπριακό αλλά και τα θέματα της Ενέργειας ( λόγω και ΤΟΤΑΛ), όπως επίσης και διμερή ζητήματα. Η περιοδεία του Γάλλου ΥΠΕΞ συνδέεται και με την προσπάθεια της Λευκωσίας να εμπλέξει τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας στο Κυπριακό και ειδικότερα στο θέμα της ασφάλειας. Το γεγονός ότι η Λευκωσία θα είναι ο τελευταίος σταθμός της περιοδείας του αυτό σημαίνει πως ο Γάλλος αξιωματούχος θα έχει φρέσκα εικόνα για τις τουρκικές προθέσεις, κυρίως σε ότι αφορά στο θέμα των εγγυήσεων. Αν και το θέμα του νέου γύρου αδειοδότησης για τεμάχια στην κυπριακή ΑΟΖ δεν είναι διμερές ζήτημα, αναμένεται πως θα τεθεί, έστω και υπό την ευρύτερη του διάσταση, σε σχέση με τις εξελίξεις στο ενεργειακό πεδίο στην Ανατολική Μεσόγειο. Ιθαγένεια σε έποικους και άδεια εργασίας στους υπόλοιπους Το θέμα της ιθαγένειας και των βασικών ελευθεριών θα απασχολήσει τη σημερινή συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Όπως αναφέρουν συναφείς πληροφορίες, έχει συμφωνηθεί πως πολίτες της Ενωμένης Ομόσπονδης Κύπρου θα είναι 1.023.000. Την ιθαγένεια θα έχουν 803.000 Ελληνοκύπριοι και 220.000 Τουρκοκύπριοι. Είναι σαφές πως στο τ/κ συνιστών κρατίδιο η πλειοψηφία θα είναι έποικοι ή στην καλύτερη περίπτωση 50:50 με τους Τουρκοκύπριους (δεν υπάρχει σαφής εικόνα για τον πληθυσμό). Στο κεφάλαιο αυτό έχει συμφωνηθεί η αναλογία 4:1 για τους Έλληνες και τους Τούρκους πολίτες που θα δικαιούνται παραμονή στην Κύπρο αν και υπήρξαν δεύτερες σκέψεις από τ/κ πλευράς, που αναμένεται να διευκρινιστούν σήμερα. Όπως έχει αναφερθεί από την ε/κ πλευρά έχουν συμφωνηθεί οι τέσσερις βασικές ελευθερίες (διακίνηση, διαμονή, εγκατάσταση, απόκτηση περιουσίας). Για το δικαίωμα εγκατάστασης η τουρκοκυπριακή πλευρά επιμένει ότι θα μπορεί να θέτει περιορισμούς διά του συνιστώντος κρατιδίου. Θα αποφασίζει, δηλαδή, αναλόγως των δεδομένων και περιστάσεων. Σε σχέση με τον τρόπο που θα ασκείται το εκλογικό δικαίωμα, αυτό που προκύπτει από τις συγκλίσεις είναι πως οι εκλογές για τη Γερουσία θα διεξάγονται με βάση την κοινοτική καταγωγή. Σε ό,τι αφορά τις εκλογές της Κάτω Βουλής θα ψηφίζουν οι πολίτες με βάση την εσωτερική ιθαγένεια, ενώ στις ευρωεκλογές και στις εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης με βάση τη διεύθυνση διαμονής. Καθεστώς domicile (δηλαδή αυτοί που έχουν διαμονή αλλά όχι μόνιμη κατοικία) θα μπορεί να αποκτήσει ένα ποσοστό μέχρι 20% του αριθμού αυτών που κατέχουν την εσωτερική ιθαγένεια. Σε σχέση με το θέμα των εποίκων δεν υπάρχει μέχρι στιγμής καταγεγραμμένη οποιαδήποτε πρόνοια για την αποχώρησή τους. Πέραν εκείνων που θα αποκτήσουν ιθαγένεια θα παραμείνουν και οι υπόλοιποι αποκτώντας άδεια εργασίας (που θα παρέχει το τ/κ συνιστών κρατίδιο).

http://mignatiou.com