Απογοήτευση στη Ουάσιγκτον από τη στάση του Mubarak

Μετά από μια ολόκληρη μέρα εικασιών ότι θα παραιτηθεί, ο Hosni Mubarak ανακοίνωσε επίσημα πως «αγνοεί τις υπαγορεύσεις και τις παρεμβάσεις των ξένων», και θα παραμείνει τη προεδρία της χώρας. Τα πλήθη εξοργίστηκαν, και η πολιτική επιθυμία του  Ομπάμα, βασισμένη στην ελπίδα ότι θα υπήρχε μετάβαση στη δημοκρατία, διαψεύσθηκε.

Παρά τη μόλις χθεσινή δήλωση του ότι «παρακολουθούμε την ιστορία να ξεδιπλώνεται», μετά το διάγγελμα του  Mubarak, ο Ομπάμα συγκάλεσε εκτάκτως την ομάδα εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, προκειμένου να συζητηθεί η περαιτέρω στάση των ΗΠΑ. Ο κόσμος παρέμεινε κολλημένος χθες στις τηλεοράσεις του, ενώ υπήρχαν βάσιμες αναφορές ότι μπορεί να αναλάβει ο στρατός, ή ότι ο Omar Suleiman θα προχωρούσε σε άμεσες και ελεύθερες εκλογές.
Αντί των παραπάνω σεναρίων, ο Mubarak ανακοίνωσε πως μετά από τρεις δεκαετίες στο τιμόνι της Αιγύπτου, είναι διατεθειμένος να παραχωρήσει κάποιες εξουσίες στον αντιπρόεδρό του, ο οποίος λίγο αργότερα στήριξε τη στάση του προέδρου του, και να παραιτηθεί το ερχόμενο φθινόπωρο οπότε και θα διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές. Ο λαός εξοργίστηκε, και δικαίως. Άλλωστε δεν ήταν ο μόνος.
Όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος Ομπαμα: «Ο αιγυπτιακός λαός περίμενε μια μετάβαση εξουσίας, αλλά αυτή αποδείχθηκε ανεπαρκής και χωρίς ουσία… Η αιγυπτιακή κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε μια αξιόπιστη, συμπαγή και αδιαπραγμάτευτη πορεία προς μια γνήσια δημοκρατία, και δεν το έχει κάνει ακόμη».
Χωρίς να απαιτήσει την άμεση παραίτηση του, ο Ομπάμα κάλεσε τη κυβέρνηση της Αιγύπτου να αναστείλει τη κατάσταση έκτακτης ανάγκης που πνίγει τις αντιπολιτευτικές φωνές, και να προσφέρει μια διέξοδο προς τη δημοκρατία, μέσω ουσιαστικών συνομιλιών με την αντιπολίτευση και τη γενικότερη αιγυπτιακή κοινωνία. «Ο αιγυπτιακός λαός ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί να επιστρέψει στο παρελθόν», είπε.
Οι εξελίξεις αυτές δεν ήταν αυτές που περίμενε η Αμερική. Οι εσωτερικές αναταραχές της Αιγύπτου, μιας στενής και πολύτιμής συμμάχου των ΗΠΑ, έχουν τη δυναμική τόσο να καταλήξουν σε θρίαμβο, όσο και σε καταστροφή. Ο αρχηγός της CIA Leon Panetta, είχε προβλέψει για χθες, πως είναι πολύ πιθανό ο Mubarak να παραιτηθεί. Λίγο αργότερα, το ίδιο άφησε να εννοηθεί και ο Ομπάμα. Γενικά επικρατούσε κλίμα ευφορίας, καθώς όπως πίστευαν οι κυβερνώντες των ΗΠΑ, σε λίγο θα εκλείψει οριστικά ο κίνδυνος για μια επικράτηση των ισλαμιστών εξτρεμιστών, και η Αίγυπτος θα περάσει στη δημοκρατία.
Μετά την τηλεοπτική όμως εμφάνιση του Αιγυπτίου ηγέτη, τα πάντα άλλαξαν. Ο Ομπάμα ποντάριζε στη δημοκρατική μετάβαση της Αιγύπτου και αρκετές φορές τόνισε τον πολύτιμο  ρόλο της νεολαίας της χώρας στη μετάβαση αυτή. Μιας νεολαίας που δεν γνώρισε τη χώρα της χωρίς τον Mubarak, και οι διαδηλώσεις της οποίας αντήχησαν σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Η Αμερική φοβάται την ανατροπή του καθεστώτος μέσα από επανάσταση. Προτιμά μια ομαλή εξέλιξη, και μια δημοκρατική μετάβαση. Οι αναμνήσεις από τη περίπτωση της ανατροπής του Σάχη του Ιράν είναι ακόμη νωπές. Ο Λευκός Οίκος προσπάθησε, όλες αυτές τις ημέρες, να ισορροπήσει τη στήριξή του προς τους διαδηλωτές και το αίτημά τους να παραιτηθεί ο Mubarak, με τις ανησυχίες του Ισραήλ, της Ιορδανίας, και άλλων που φοβούνται τη μετάδοση του επαναστατικού κλίματος στις χώρες τους.
Τη περασμένη Τετάρτη, ο Ομπάμα μίλησε με τον βασιλιά Abdullah της Σαουδικής Αραβίας, τονίζοντας την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων ώστε να ικανοποιηθούν οι δημοκρατικές προσδοκίες του αιγυπτιακού λαού. Πολλοί Ρεπουμπλικάνοι στήριξαν τις πολιτικές θέσεις του προέδρου στο όλο ζήτημα. Από τη πλευρά του, ο γερουσιαστής John McCain χαρακτήρισε τη στάση του  Mubarak «ανησυχητική».
Η απογοήτευση που ακολούθησε το διάγγελμα του Mubarak είναι πιθανό να πυροδοτήσει ακόμη σκληρότερες διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες, παρά το γεγονός ότι ο Αιγύπτιος ηγέτης προσπάθησε να δώσει την εικόνα ότι συμφωνεί με τα αιτήματα του λαού του για αλλαγές.
Με την απόφαση του Mubarak να αγνοήσει τις εκκλήσεις τόσο του λαού του, όσο και των ΗΠΑ, ο Ομπάμα τώρα έχει δυο επιλογές: Να αποστασιοποιηθεί, αποξενώνοντας τον αιγυπτιακό λαό, ή να δυναμώσει τις προσπάθειές του για άμεση παραίτηση του 82χρονου προέδρου. Πολλά θα εξαρτηθούν από το τι θα επιλέξει να κάνει.