ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΤΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΗΠΑ
Είναι τεράστια τα διλήμματα τα οποία αντιμετωπίζει η Αμερική, καθώς ο Ομπάμα καλείται να θέσει τα σαφή όρια της πολιτικής της χώρας του, όσον αφορά την εξέγερση στην Αίγυπτο. Αυτό το οποίο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, πλέον, είναι οι άμεσες εξελίξεις στην Αίγυπτο, αλλά και τα νέα δεδομένα που θα προκύψουν, πώς θα επηρεάσουν τις σχέσεις Αμερικής-Αιγύπτου.
Το παρελθόν και οι σχέσεις
O Πρόεδρος Μουμπάρακ αποτέλεσε πιστό σύμμαχο της Δύσης και ειδικότερα των Ηνωμένων Πολιτειών τα τελευταία τριάντα χρόνια, στη σκιά μιας αόρατης συνθήκης, ή, για να χρησιμοποιήσουμε μεσανατολικούς όρους, ενός σιωπηλού παζαριού, όπου από τη μια η εκάστοτε αμερικανική κυβέρνηση παρείχε απλόχερα όλα αυτά τα χρόνια οικονομικά πακέτα βοήθειας ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων, σε αντάλλαγμα, από την άλλη, με το ρόλο της κυβέρνησης της Αιγύπτου ως παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Η Αίγυπτος αποτελούσε ουσιαστικά τον ενδιάμεσο παράγοντα μεταξύ του αραβικού κόσμου και των ΗΠΑ, σε μία εποχή που το ενδιαφέρον στην περιοχή ήταν περισσότερο έντονο από ποτέ άλλοτε.
Ταυτόχρονα, ένεκα της οικονομικής βοήθειας προς την κυβέρνηση Μουμπάρακ, και με δεδομένη την επιρροή και δύναμη του εβραϊκού λόμπι στην Ουάσιγκτον, είχε δημιουργηθεί μία φιλία, έστω υποτυπώδης και ψυχρή με το Ισραήλ, κάτι που έδινε τη δυνατότητα για έναν πονοκέφαλο λιγότερο για τους Ισραηλινούς. Τα ανταλλάγματα αυτά για τις ΗΠΑ, ήταν πραγματικά μείζονος σημασίας στην περιοχή, κάτι που ανάγκαζε την όποια ευαισθησία της εκάστοτε αμερικανικής κυβέρνησης, ως προς τη διαφθορά του Καΐρου, και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Κυβέρνηση Μουμπάρακ, να κρύβεται επιμελώς και να υπάρχουν κατά καιρούς απλά ήπιες συστάσεις προς την Αίγυπτο, και αυτό ως μέσο διπλωματικής πίεσης.
Η στάση Ομπάμα
Αναμφισβήτητα ο Πρόεδρος Ομπάμα βρίσκεται μπροστά σε ιστορικά διλήμματα, και οι όποιες αποφάσεις θα επηρεάσουν το στάτους κβο στην περιοχή, και αναμένεται να επαναπροσδιορίσουν το μέλλον της Μέσης Ανατολής, όπου οι ισορροπίες, ούτως ή άλλως, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες.
Ο Μπαράκ Ομπάμα, παρά την αρχικά μουδιασμένη αντίδραση, πλέον νιώθει να ακροβατεί καθώς, από τη μία είναι δεδομένο ότι δεν θα ζητήσει άμεσα την αλλαγή προσώπων, αλλά από την άλλη ήδη έχει ζητήσει δημόσια από τον Μουμπάρακ, να προβεί σε ριζοσπαστικές αλλαγές στις δομές της διακυβέρνησης. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η κρίση στην Αίγυπτο δεν αποτελεί επ’ ουδενί τρόπω κεραυνό εν αιθρία, και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε επανειλημμένα σε εκθέσεις του υπογραμμίσει την ανάγκη αλλαγών στην χώρα, ως μία προσπάθεια αποφυγής της όποιας λαϊκής δυσαρέσκειας. Οι αλλαγές για τις οποίες σήμερα μιλάμε, βέβαια, είναι εν πολλοίς οι ίδιες τις οποίες είχε υποσχεθεί ο Μουμπάρακ, όταν αναλάμβανε τη διακυβέρνηση πριν από 30 χρόνια, ως συνέχεια της πολιτικής του προέδρου Σαντάτ. Παρ’ όλα αυτά και ενώ και οι αμερικανικές κυβερνήσεις, με προεξάρχουσα την κυβέρνηση του πρεσβυτέρου Μπους, παρασκηνιακά πάντα, είχαν ζητήσει την ολοκλήρωση των αλλαγών, ο Μουμπάρακ ποτέ δεν ενέδωσε στις πιέσεις. Ο κύριος λόγος που οι Αμερικανοί πίεζαν για τις αλλαγές ήταν ότι η Ουάσιγκτον κατανοούσε πως η αυταρχική και πολλές φορές διεφθαρμένη πολιτική Μουμπάρακ μεγάλωνε ολοένα και περισσότερο τη δυναμική και την παρουσία, έστω και υπογείως, της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, που φάνταζε όλα αυτά τα χρόνια και ιδιαίτερα τώρα ως η εναλλακτική πρόταση για την πτώση του καθεστώτος Μουμπάρακ.
Οι φόβοι και τα σενάρια
Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί όλες αυτές τις ημέρες για τις παρενέργειες της αιγυπτιακής κρίσης στο σύνολο του αραβικού κόσμου, και όπως συμβαίνει σε παρόμοιες περιπτώσεις, πολλά σενάρια βρίσκονται στη σφαίρα του υπαρκτού. Όμως επικρατεί συχνά και μία πιο διογκωμένη εν μέσω υπερβολών ανάλυση και προσπάθεια επεξήγησης της κρίσης. Πώς, όμως, η Αμερική ερμηνεύει την επόμενη μέρα;
Μια υπερτιμημένη πολιτική δύναμη;
ΑΝΑΜΦΙΒΟΛΑ, ο ρόλος του ισλαμικού στοιχείου είναι μεγάλος, όμως τεχνηέντως δημιουργείται στις ΗΠΑ μία εντύπωση ότι πρόκειται για οργανωμένο σχέδιο, που ξεκίνησε από την Τυνησία, συνεχίστηκε στην Αίγυπτο και θα επεκταθεί στην Αλγερία, την Ιορδανία, την Υεμένη και το σύνολο του αραβικού κόσμου. Μάλιστα, κάποιοι προχώρησαν σε αναλύσεις με ακραίες υπερβολές, υπογραμμίζοντας ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος για την αναβίωση του μεσαιωνικού χαλιφάτου ή την επικράτηση ενός μουσουλμανικού τόξου. Όσο και αν τα κινήματα σε αυτές τις χώρες έχουν ομοιότητες, εντούτοις οι διαφορές του εκάστοτε μουσουλμανικού στοιχείου από χώρα σε χώρα είναι αισθητές. Κάλλιστα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι μιλάμε για κινδυνολογία με προφανείς λόγους.
Τη δαιμονοποίηση γι' ακόμα μία φορά του Ισλάμ, παρουσιάζοντας μία παναραβική συνωμοσία εναντίον του δυτικού κόσμου. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα έζησε εκτός νόμου στην Αίγυπτο για αρκετά χρόνια και αυτό ίσως τελικά λειτούργησε υπέρ της, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη μέρους του πληθυσμού. Όμως, τα δεδομένα αλλάζουν σε τεράστιο βαθμό, αν κληθούν να κυβερνήσουν. Η διακυβέρνηση πάντα απομυθοποιεί το οποιοδήποτε κίνημα, όταν έρχεται αντιμέτωπο με τα προβλήματα της καθημερινότητας, όπως η ανεργία και η φτώχια. Ταυτόχρονα, η πρόσφατη ιστορία έχει διδάξει ότι το πιο πιθανό είναι να εξελιχθεί ένα τέτοιο κίνημα σε μία πιο μετριοπαθή κυβέρνηση απ' όσο θα περίμενε κανείς. Εξάλλου, ο Μουμπάρακ ήταν αυτός που έδωσε τη δυνατότητα στη Μουσουλμανική Αδελφότητα να αποκτήσει δύναμη. Μια δύναμη, που όμως αποτελεί ερωτηματικό ως προς το πραγματικό της μέγεθος. Πολλοί είναι αυτοί οι οποίοι κάνουν λόγο για υπερτιμημένη πολιτική δύναμη.
Ο κίνδυνος του ντόμινο
ΗΔΗ, ο φιλοαμερικανός πρόεδρος της Τυνησίας Μπεν Αλί ανατράπηκε, ενώ ο λαός της Υεμένης πιέζει αφόρητα και αυτός για την ανατροπή ενός ακόμα φίλα προσκείμενου στη Δύση ηγέτη, του προέδρου Αλί Αμπντάλα Σάλεχ, που στήριζε χρόνια η Ουάσιγκτον. Όσο και αν διακαώς επιθυμεί ο Λευκός Οίκος να στηρίξει τους συμμάχους του, κάτι τέτοιο αν γινόταν φανερά θα προκαλούσε έξαρση αντιαμερικανισμού στην περιοχή, οπότε τα χέρια των ΗΠΑ στο προσκήνιο τουλάχιστον είναι δεμένα. Ο Λευκός Οίκος καλείται, πλέον, να επιλέξει ανάμεσα στις αρχές της δημοκρατίας που η Αμερική πρεσβεύει και στο πιθανό ρίσκο να χαθεί ένας παραδοσιακός σύμμαχος στη Μέση Ανατολή... Και όπως επισημαίνει ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του St Johns της Νέας Υόρκης Άσερ Ματαθίας, το τι θα συμβεί στην Αίγυπτο εν πολλοίς θα μας δώσει και μία εικόνα και πρόβλεψη του τι θα συμβεί στον αραβικό κόσμο γενικότερα, καθώς ιστορικά οι όποιες εξελίξεις στο Κάιρο, συνήθως αποτελούν βαρόμετρο της επόμενης μέρας στη Μέση Ανατολή. Ο κίνδυνος του ντόμινο υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει στην περιοχή, και αυτό καθιστά την κρίση στην Αίγυπτο το επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος.ΠΗΓΗ:sigmalive
Σχόλια