Γιατί ο Βασιλιάς δεν μπορεί να πει «συγγνώμη» για τη σκλαβιά
«Οι πιο οδυνηρές πτυχές του παρελθόντος μας συνεχίζουν να αντηχούν», είπε ο βασιλιάς Κάρολος Γ΄ αυτή την εβδομάδα στους ηγέτες της Κοινοπολιτείας στη Σαμόα, καθώς τα επιχειρήματα για αποζημιώσεις και συγγνώμη για το δουλεμπόριο φούντωσαν για άλλη μια φορά.
Αυτό έχει γίνει επαγγελματικός κίνδυνος για τη βασιλική οικογένεια, καθώς δεν μπορεί να αποτινάξει ερωτήματα σχετικά με τη μακρά σκιά των ιστορικών δεσμών με τη δουλεία.
Είναι ακόμη πιο έντονο σε ένα φόρουμ όπως η σύνοδος κορυφής της Κοινοπολιτείας, με τους ηγέτες να εκπροσωπούν ορισμένες από τις χώρες που επηρεάζονται περισσότερο από την κληρονομιά της αποικιοκρατίας και της δουλείας.
Αλλά ακόμα κι αν ο Βασιλιάς είχε προσωπική πεποίθηση ότι θα έπρεπε να υπάρξει μια συμβολική συγγνώμη ή μια δέσμευση για επανορθώσεις, δεν θα μπορούσε να την εκπληρώσει.
Οι μονάρχες μιλούν κατόπιν συμβουλής υπουργών - και για ένα ζήτημα τέτοιας πολιτικής ευαισθησίας, οι ομιλίες του θα πρέπει να παραμείνουν εντός των ορίων της κυβερνητικής πολιτικής.
Πρέπει δηλαδή να τηρήσει το σενάριο.
Πριν από μια εβδομάδα, η Ντάουνινγκ Στριτ σηματοδότησε ξεκάθαρα ότι δεν θα υπάρξει συγγνώμη ή συμφωνία για τις αποζημιώσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο στη σύνοδο κορυφής στη Σαμόα.
Αυτό σήμαινε ότι ό,τι κι αν σκεφτόταν ο Βασιλιάς ιδιωτικά, οτιδήποτε έλεγε για τέτοια ιστορικά λάθη θα αντικατόπτριζε τη γραμμή που έθεσε η κυβέρνηση.
«Κανείς από εμάς δεν μπορεί να αλλάξει το παρελθόν», είπε διπλωματικά ο Βασιλιάς, ευθυγραμμιζόμενος με τη γραμμή του πρωθυπουργού Keir Starmer ότι «δεν μπορούμε να αλλάξουμε την ιστορία μας».
Αυτό δεν εμπόδισε τον Βασιλιά να πάει πολύ κοντά στο σύρμα.
Ο πρωθυπουργός συναντά τον HM: Είναι η κυβέρνηση που αποφασίζει πόσα μπορεί να πει ο μονάρχης
Στην Κένυα πέρυσι, ο βασιλιάς μίλησε για τη «μεγαλύτερη λύπη και λύπη» του για τα αδικήματα της εποχής της αποικιοκρατίας.
Σε γλώσσα πιο δυνατή από ό,τι στη Σαμόα, μίλησε για τις «αποκρουστικές και αδικαιολόγητες πράξεις βίας που διαπράχθηκαν εναντίον των Κενυατών» κατά τη διάρκεια του αγώνα τους για ανεξαρτησία.
Αλλά σύμφωνα με την κυβερνητική πολιτική, δεν υπήρχε τίποτα που να μπορεί να χαρακτηριστεί ως ρητή συγγνώμη.
Η χρήση της «λύπης» αποφεύγει προσεκτικά να πει συγνώμη. Χρησιμοποιήθηκε επίσης από τον τότε Πρίγκιπα Κάρολο στην προηγούμενη συνάντηση των αρχηγών κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας στη Ρουάντα.
Είναι ενδιαφέρον ότι αντικατοπτρίζει το πλησιέστερο που έχει έρθει ένας πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, όταν ο Τόνι Μπλερ το 2007 εξέφρασε επισήμως τη «βαθιά του λύπη και λύπη» για τον ρόλο της Βρετανίας στο δουλεμπόριο.
Εκείνη την εποχή, υπήρξαν εκκλήσεις προς τον Μπλερ να προχωρήσει παραπέρα, αλλά αργότερα είπε ότι είχε ζητήσει συγγνώμη.
Αν και η έκφραση ως «λύπη» περιλαμβάνει το συναίσθημα, αποφεύγει την ευθύνη και την προσδοκία αποζημίωσης που μπορεί να συνοδεύει το «συγγνώμη».
Σχόλια