O ευρωσκεπτικισμός, η Κύπρος και το μεγάλο λάθος του Βερολίνου

 


Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Κάσπαρ Χάουζερ σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του στη δεξαμενή πολιτικού και κοινωνικού προβληματισμού East Journal, η Γερμανία είναι η ηθική αυτουργός της πρόσφατης δραματικής κυπριακής διάσωσης.
                                                          




     

     
Σύμφωνα πάντα με τον Χάουζερ, συνεχίζεται η κυπριακή φάρσα, αυτή για την οποία ένα εκατομμύριο κάτοικοι μπορεί να αποτελέσουν απειλή για την ευρωζώνη. Αυτή για την οποία ένα δάνειο 16 δισ. ευρώ γίνεται ιδιαίτερα βαρύ τίμημα για τις ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή για την οποία λέγεται ότι είχε στόχο τα ρωσικά κεφάλαια, αλλά που αφήνει σημάδια για το τι μπορεί να χρειαστεί να πληρώσουν στο εξής από την τσέπη τους οι χώρες που βρίσκονται σε κρίση. Το Eurogroup ενέκρινε ένα νέο σχέδιο που συμφωνήθηκε ανάμεσα στον κύπριο πρόεδρο Αναστασιάδη και την τρόικα για τη σωτηρία της οικονομίας της Νήσου. Η συμφωνία προβλέπει μια ριζική αναδιάρθρωση του οικονομικού τομέα μιας χώρας ο οποίος ισούται με το οκταπλάσιο του ακαθάριστου εσωτερικού προϊόντος. Η Λαϊκή Τράπεζα θα κλείσει μέσω μια ελεγχόμενης διαδικασίας, οι καταθέσεις κάτω των 100 χιλιάδων ευρώ θα διασφαλιστούν με ευρωπαϊκή εγγύηση, ενώ εκείνες άνω των 100 χιλιάδων ευρώ θα παγώσουν και πιθανόν να μετατραπούν σε κρατικούς τίτλους.
Ακόμα και η Τράπεζα Κύπρου, η άλλη μεγάλη τράπεζα της χώρας, θα υποστεί απώλειες, αλλά αυτές θα αποφασιστούν σε δεύτερο χρόνο από την τρόικα και τις κυπριακές αρχές. Σύμφωνα με τον Ντίτζελμπλοεμ, πρόεδρο του Eurogroup, το νέο σχέδιο δεν θα χρειάζεται την έγκριση του κυπριακού κοινοβουλίου και έτσι θα μπορεί να γίνει άμεσα εφαρμόσιμο. Οι αγορές πανηγυρίζουν, οι Κύπριοι όχι τόσο. Αυτή η συμφωνία θα αφήσει ένα σημάδι στην Ευρώπη, το σημάδι της δυσπιστίας, του φόβου και της οργής απέναντι σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που γίνεται αντιληπτή ως καταπιεστική μητριά. Ο ευρωσκεπτικισμός βρίσκει γόνιμο έδαφος, αν το καλοκοιτάξουμε, δεν είναι αποκλειστικά λάθος των Βρυξελλών.
Όπως αναφέρει και το ινστιτούτο μελετών της διεθνούς πολιτικής, ISPI αυτό που συμβάλει στην επιτυχία του ευρωσκεπτικισμού είναι μια άτονη και ασυνεπής πολιτική ηγεσία από την πλευράς της Γερμανίας, ικανής να γίνει αισθητή όταν ζητάει αναγκαία μέτρα λιτότητας, αλλά ανίκανης να χαράξει δρόμους για την έξοδο από την κρίση μαζί με ένα καθαρό στρατηγικό όραμα για το μέλλον της Ένωσης. Τελικά -όπως δείχνει η περίπτωση της Κύπρου- η διάρθρωση της ευρωπαϊκής μηχανής εμποδίζει τον πολίτη να βλέπει καθαρά. Ποιος είναι ο εχθρός; Σ' αυτή την ερώτηση απαντούν όλο και πιο γενικόλογα "η Ευρώπη".
Όχι, δεν είναι η Ευρώπη. Όχι αποκλειστικά τουλάχιστον. Όπως γράφει ο Αλέσιο Πιζάνο στο Fatto Quotidiano, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δύο ψυχές: μια κοινοτική και μία διακυβερνητική. Κάποιοι ευρωπαϊκοί θεσμοί, όπως το Κοινοβούλιο ή η Επιτροπή, είναι εκφάνσεις μιας "Ευρώπης που ικανοποιεί τα συμφέροντα της Ευρώπης". Αλλά ένα πλήθος διακυβερνητικών θεσμών -όπως το Συμβούλιο, το Ecofin, ή το Eurogroup- εμποδίζουν στην πρώτη να ακολουθήσει τον "κοινοτικό" σκοπό της.
Αυτοί οι τελευταίοι είναι στην πραγματικότητα εκπρόσωποι των εθνικών συμφερόντων κάθε κράτους μέλους. Στο Eurogroup, για παράδειγμα, το Βερολίνο μιλάει εκ μέρους του Βερολίνου και των συμφερόντων του. Το ίδιο κάνουν το Παρίσι, η Ρώμη, η Μαδρίτη... Και τα συμφέροντα δεν συμπίπτουν εύκολα, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της κρίσης. Σε αυτούς τους διακυβερνητικούς θεσμούς οι πιο ηχηρές φωνές είναι εκείνες των πιο ισχυρών χωρών, οι οποίες -μεταξύ άλλων- συμβάλλουν περισσότερο στα κοινοτικά κεφάλαια. Δηλαδή, όποιος δίνει χρήμα, αποφασίζει. Το μεγάλο μέρος του χρήματος το δίνει η Γερμανία, η οποία έχει λοιπόν τον τελευταίο λόγο. Έτσι δημιουργούνται "συμφωνίες" όπως η κυπριακή, όπου η Γερμανια αποφασίζει να μην θέλει να πληρώσει για να σώσει την Κύπρο και οι άλλοι προσαρμόζονται: κάποιοι πρόθυμα και κάποιοι όχι.
Σίγουρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει όρια και κάνει λάθη, αλλά πολλές ευθύνες βαραίνουν τα κράτη. Μόνο μια Ευρώπη περισσότερο κοινοτική και λιγότερο κατακερματισμένη, που εκφράζει τα συλλογικά συμφέροντα και τα εθνικά, μπορεί να μας τραβήξει έξω από τον βάλτο της κρίσης η οποία, κι αν το καλοκοιτάξουμε, επιδεινώνεται από τον γερμανικό οικονομικό εθνικισμό. Έτσι, η Κύπρος ανοίγει ένα τελευταίο κεφάλαιο στην πρόκληση της Ευρώπης: από τη μια η Γερμανία και οι "πουριτανοί" (Ολλανδία, σκανδιναβικές χώρες, Αυστρία και Άγγλοι που παίζουν πλαγίως), από την άλλη οι "περιφερειακοί" (όχι μόνο η μεσογειακή Ευρώπη αλλά και εκείνη της Ανατολής). Φαίνεται ότι το Βερολίνο δεν φοβάται τη διάσπαση, φαίνεται ακόμη κι ότι αγκαλιάζει την ιδέα μιας διπλής Ευρώπης, ίσως με ένα διπλό ευρώ και τότε πολλά χαιρετίσματα στην Ένωση.
 
Greek Finance Forum

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Γνωρίζατε ότι το Εθνικό Ζώo της Ελλάδας είναι το δελφίνι;

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΤΑ!