ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΤΩΧΕΥΣΗ ΤΙ;....
Μετά την πτώχευση τι;…Το ελληνικό οικονομικό μοντέλο είναι το τελευταίο σοβιετικού τύπου στην Ευρώπη που οδηγείται σε κατάρρευση και συντριβή. Μοιραία αυτό που θα ακολουθήσει μπορεί να είναι μια περίοδος «καμένης γης» αλλά και ευκαιριών που θα αναδείξουν νέες κοινωνικές , πολιτικές και οικονομικές ισορροπίες… Δυστυχώς οι καθυστερήσεις δεν εγγυώνται μια ομαλή μετάβαση…Για πολλά χρόνια το ελληνικό κράτος αντιμετώπισε τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, οι οποίες παρουσίαζαν επιδείνωση στα πλαίσια των αλλαγών που επέβαλε η παγκοσμιοποίηση, με τη δημιουργία υπεράριθμων θέσεων στο δημόσιο, τις οποίες χρηματοδοτούσε με το δανεισμό…Στην πάλε ποτέ σοβιετία όλοι είχαν δουλειά. Πήγαινες σε μια καφετέρια και έβλεπες είκοσι σερβιτόρους να παριστάνουν πως εξυπηρετούν δυο πελάτες. Την ίδια εικόνα βλέπεις στο ελληνικό δημόσιο και τις κρατικές ΔΕΚΟ.Ενώ στη σοβιετία οι καφετέριες σπάνια είχαν καφέ να σερβίρουν στην Ελλάδα υπήρχε ο ιδιωτικός τομέας που εξασφάλιζε τα αναγκαία. Τα τελευταία τριάντα χρόνια όμως ο δημόσιος τομέας τριπλασιάστηκε και ο ιδιωτικός ακολούθησε μια φθίνουσα πορεία. Το αποτέλεσμα ήταν ο ιδιωτικός να μοιάζει με γέρικο γαϊδούρι που οφείλει να σηκώνει στην πλάτη του έναν ελέφαντα…Τα ψέματα τέλειωσαν, όμως, όπως τέλειωσαν πριν από είκοσι χρόνια για τη σοβιετία. Οι άνθρωποι του καθεστώτος της πάλε ποτέ σοβιετίας νοσταλγούν εκείνη την περίοδο γιατί παρά τη γενική ανέχεια ήταν από τους προνομιούχους του συστήματος.Ο πλούτος και η φτώχεια στο επίπεδο της αντίληψης των ανθρώπων είναι έννοιες σχετικές. Π.χ. κάποιος που έχει εισόδημα 10.000 Ευρώ το χρόνο σε μια γειτονιά που όλοι έχουν 5.000 Ευρώ θα είναι πιο δυστυχισμένος αν διπλασιάσει το εισόδημά του, αλλά μετακομίσει και σε γειτονιά που οι άλλοι έχουν 40.000 Ευρώ εισόδημα…Μοιραία οι άνθρωποι του ελληνικού πελατειακού συστήματος αρνούνται την προοπτική αλλαγής του σκηνικού. Δείχνουν να προτιμούν την χρεοκοπία, την επιστροφή στη δραχμή κλπ, αρκεί αυτοί να παραμείνουν οι προνομιούχοι ενός έστω πτωχευμένου συστήματος…Συγκεκριμένοι λόγοι που έχουν να κάνουν με το μετεμφυλιακό κράτος οδήγησαν μετά την μεταπολίτευση του 1974 σε μια ιδεολογική ηγεμονία μιας αριστερόστροφης ερμηνείας του κόσμου, παλαιάς κοπής. Όσο, η χώρα μπορούσε να δανείζεται, η πραγματικότητα δεν απαιτούσε μια ρεαλιστική «προσγείωση».Τώρα έφτασε το τέλος αυτής της περιόδου.Δεν είναι τυχαία μια παρομοίωση που είχα γράψει και παλιότερα. Μετά τον πόλεμο για την κυρίαρχη ιδεολογία αποτελούσαν στίγμα οι κομμουνιστές και οι συνοδοιπόροι τους.Για την κυρίαρχη ιδεολογία μετά την μεταπολίτευση στίγμα αποτελούσαν οι νεοφιλελεύθεροι και οι συνοδοιπόροι τους. Κάθε ιδέα για μεταρρύθμιση από την στιγμή που βαφτιζόταν «νεοφιλελεύθερη» έχανε οποιαδήποτε νομιμοποίηση…Επειδή οι «συρμοί» της ιστορίας ακολουθούν διαδρομές που μοιάζουν με τις ταλαντώσεις του εκκρεμούς, έχω την υποψία ότι ήδη έχει δρομολογηθεί η πορεία προς την άλλη πλευρά…Καλύτερη διέξοδος; Η αναδόμηση της κοινωνίας και της οικονομίας εντός μιας αναδιάρθρωσης και ρύθμισης του χρέους σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.Η χειρότερη αναδόμηση της κοινωνίας και οικονομίας σε ένα πλαίσιο διάλυσης της ΕΕ και παγκόσμιων νομισματικών και εμπορικών ανταγωνισμών.2) Το καλό και το κακό σενάριο… Αγορά: Η κυβέρνηση εκτός από σχέδιο εξόδου από την κρίση δεν δείχνει και την απαραίτητη θέληση να εφαρμόσει χωρίς παλινωδίες το μνημόνιο. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει εγκλωβιστεί σε μια αντιμνημονιακή ρητορική για να μην αναγκαστεί να θίξει τα κεκτημένα του διεφθαρμένου πελατειακού κράτους και έρθει στη δύσκολη θέση της κυβέρνησης.Η «πτώση» της Ιρλανδίας επαναφέρει στις διεθνείς αγορές τον κίνδυνο ενός ντόμινο με αμέσως επόμενο αδύναμο κρίκο την Πορτογαλία.Κλειδί για εκτροχιασμό των εξελίξεων αποτελεί η Ισπανία, της οποία τα spreads όμως παραμένουν σε ήπια επίπεδα κοντά στις 250 μονάδες. Αν τα δούμε πάνω από τις 500 μονάδες σημαίνει ότι οι εξελίξεις θα λάβουν εκρηκτικές διαστάσεις…Η ευρωζώνη θα πρέπει να προχωρήσει σε συντακτική συνέλευση ή να διαλυθεί… Προς το παρόν κερδίζουμε χρόνο.Αυτό που συμφέρει εμάς, είναι να κερδίσουμε χρόνο να συμμαζέψουμε τα του οίκου μας και να συμμετάσχουμε σε 2-3 χρόνια σε μια ευρύτερη συνδυασμένη αναδιάρθρωση, «κουρέματος», επιμήκυνσης και εκτύπωσης χρήματος από την ΕΚΤ…Όπερ, χρειαζόμαστε αρετή, τόλμη και αρκετή τύχη…Η εμπλοκή της Β. και Ν. Κορέας αποτελεί μια καλή αφορμή για διόρθωση στις διεθνείς αγορές.3) Ελεύθερες οι καταθέσεις…Kύριε Στούπα, καλησπέρα.Με αφορμή το άρθρο σας χθες σχετικά με το άνοιγμα καταθετικου λογαριασμού σε τράπεζα του εξωτερικού και τη μεταφορά χρημάτων σε αυτή, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν υπάρχει κάποια ποινή για το γεγονός ότι μεταφέρονται χρήματα από την Ελλάδα στο εξωτερικό.Άκουσα ότι φορολογούν το ποσό με 5% στην περίπτωση που θέλω αργότερα να τα φέρω πίσω και με 8% αν θέλω να τα αφήσω εκεί μόνιμα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν αυτό ισχύει και για χρήματα που είναι νόμιμα, δηλαδή για χρήματα από την δουλειά μου και από ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων, δηλαδή για χρήματα που δεν είναι “μαύρα”.Από όσα ξέρω υπάρχει ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση αρκεί κάποιος να μπορεί να αποδείξει από που προήρθε το ποσό των χρημάτων και δεν βλέπω για ποιο λόγο το κράτος να μπορεί να φορολογήσει το κεφάλαιο αυτό.Θα ήθελα παρακαλώ την γνώμη σας επί αυτού του θέματοςΣας ευχαριστώΝ.ΚΑπάντηση: Δεν υπάρχει κάποια ποινή ούτε για έξοδο ούτε για είσοδο. Ο φόρος που αναφέρεται αφορά «επίσημο» ξέπλυμα μαύρου χρήματος.Σίγουρα αν δεν μπορείτε να αποδείξετε το πόθεν έσχες των χρημάτων αυτών θα αντιμετωπίσετε προβλήματα, καθώς το κράτος έχει κάθε δικαίωμα να εξαντλήσει τα νόμιμα μέσα που διαθέτει. Όπου και αν είναι τα χρήματά σας δεν πρέπει να ξεχάσετε να πληρώνετε εδώ τους φόρους των τόκων.4)Τι θα γίνει με τα δάνεια;Κύριε Στούπα, Καλημέρα σας. Αφού σας ευχαριστήσω για τα πολύ ενδιαφέροντα άρθρα σας και την ενημέρωση που μας παρέχετε, θα ήθελα να ρωτήσω ποια είναι η καλύτερη τακτική για κάποιον δανειολήπτη που έχει υπόλοιπο δανείου σε οικονομική κρίση και ιδιαίτερα σε περίπτωση που η χώρα του προχωρήσει σε αναδιάρθρωση χρέους.Τι γίνεται με τα δάνεια (ιδιωτών, π.χ. στεγαστικά) σε αυτή την περίπτωση και τι γίνεται στην περίπτωση που η χώρα βγει από το ευρώ ή προχωρήσει σε αναδιάρθρωση με “haircut” στους δανειστές της; Οι κατέχοντες ομόλογα ή έντοκα, χάνουν σύμφωνα με το “haircut”, το κεφάλαιο του δανείου που έχει δανειστεί κάποιος από τράπεζα παραμένει το ίδιο ή μεταβάλλεται;Και τέλος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι καλύτερα να χρωστάς ή να διαθέτεις κεφάλαια για να εξοφλήσεις, και να μην χρωστάς, περιμένοντας το άγνωστο μέλλον; Τέλος θα ήθελα να κάνω και ένα γενικό σχόλιο επειδή ακούμε πολλά για διάθεση κεφαλαίων στην αγορά, επενδύσεις, ανάπτυξη, στήριξη του χρηματιστηρίου κλπ.
Προσωπικά δε βλέπω κάποιο τρόπο επένδυσης αφού:- Τα δάνεια αρχίζουν να γίνονται προβληματικά και σε λίγο απαγορευτικά δεδομένου ότι τα επιτόκια παίρνουν την ανηφόρα. Σε πιθανή διάσπαση της ζώνης του ευρώ τα πράγματα θα γίνουν ακόμη χειρότερα αφού θα επιστρέψουμε σε επιτόκια και πληθωρισμούς του ΄90.- Τοποθέτηση στο χρηματιστήριο ενέχει τον κίνδυνο του εγκλωβισμού για άγνωστο χρονικό διάστημα, λαμβάνοντας υπόψη ότι 6 μήνες μετά το μνημόνιο και παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί (ασφαλιστικό, μειώσεις μισθών, εργασιακά, κλπ) δεν φαίνεται να παίρνει μπροστά και τα πράγματα στην ευρωζώνη δε φαίνεται να το βοηθούν.- Τοποθετήσεις σε ομόλογα ή έντοκα κρύβουν τον κίνδυνο να πάρουμε πίσω μόνο το 70% ή κάποιο άλλο ποσοστό των χρημάτων μας αφού εγκυμονεί ή επίκειται; αναδιάρθρωση χρέους της χώρας με “haircut” (πιθανό σενάριο).- Μετατροπή σε συνάλλαγμα είναι μια λύση αλλά σε ποιο νόμισμα και με τι ισοτιμία και για πόσα χρόνια; Εάν θυμάμαι καλά πρέπει να ήταν Φθινόπωρο του 2009 όταν συζητήθηκε στη σύσκεψη των G-20, η αντικατάσταση του δολαρίου ως νόμισμα αναφοράς από ένα “καλάθι” νομισμάτων.- Καταθέσεις στις τράπεζες έχουν το ρίσκο της αύξησης φορολόγησης ή και “δέσμευσης” μέχρι ένα ποσό ή μετατροπής τους σε “ομόλογα”; (Ποίος εγγυάται το αντίθετο;)- Μεταφορά των καταθέσεων σε τράπεζα του εξωτερικού; Μα εσείς σε άρθρο σας στις 22 Νοε γράφετε: “Αν το κάνεις αυτό όμως, αυξάνεις την πίεση και την πιθανότητα κατάρρευσης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και μιας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας της χώρας με επιπτώσεις στη ζωή σου και τη ζωή των παιδιών σου.Ο ίδιος δεν συμφωνώ με αυτή την πρακτική για λόγους ηθικούς αλλά και ρεαλιστικούς”- Επένδυση σε αγορά ακινήτου; και τι γίνεται με τα τεκμήρια και τα ενοίκια που οι ενοικιαστές σε λίγο δε θα μπορούν να πληρώσουν; Και με τί δάνεια αφού δε χορηγούνται και εάν χορηγηθούν με τι επιτόκια;
- Να δοκιμάσω επιχειρηματική κίνηση; Νιώθω απόλυτα ανασφαλής με το φορολογικό καθεστώς των επιχειρήσεων, τις αυξήσεις του ΦΠΑ και την έκτατη φορολογία που επιβάλλει το κράτος στις επιχειρήσεις, για να μην πω για την περαίωση.- Εξασφάλιση των χρημάτων σε τραπεζική θυρίδα; Αυτό όμως δεν αποτελεί επένδυση και μου θυμίζει και λίγο Σκρουτζ…
Υπάρχει τελικά λύση; Μήπως να πάω διακοπές και να επιστρέψω σε τρία χρόνια…ίσως και πέντε παίρνοντας και τα χρήματα μαζί μου; Ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας,
Με εκτίμηση,
…
ΥΓ Σε περίπτωση δημοσίευσης παρακαλώ να δημοσιεύσετε μόνο τα αρχικά μου ως ΝΣΑπάντηση: Δεν υπάρχει προηγούμενο χώρας του Ευρώ για να γνωρίζουμε κάποια πεπατημένη. Υποθέτοντας όμως ότι κάποιος έχει πάρει ένα στεγαστικό 100.000 ευρώ από μια τράπεζα.Η τράπεζα με τη σειρά της έχει δανειστεί το ποσό ή μέρος του από την διεθνή αγορά άρα το χρωστά σε Ευρώ, οπότε θα απαιτεί Ευρώ. Αν τώρα η τράπεζα χρεοκοπήσει π.χ. τότε ενδεχομένως «χτυπάνε» τα ενέχυρα που έχει βάλει. Π.χ. ομόλογα και τιτλοποιημένα δάνεια. Πάλι βρίσκεται ο δανειολήπτης να χρωστάει σε Ευρώ. Αυτές είναι μερικές σκέψεις, καθώς όμως δεν υπάρχει προηγούμενο είναι δύσκολο να προσδιοριστεί τι ακριβώς θα γίνει όταν ανοίξουν οι ντουλάπες με τους σκελετούς. Καλό είναι να ευχόμαστε να αποφύγουμε αυτές τις εξελίξεις που συνιστούν ανεξέλεγκτη χρεοκοπία…Γενικά σε μια χρεοκοπία ο δανειστής είναι αυτός που κινδυνεύει, αλλά όταν έχουμε ακίνητα στη μέση που η αξία χρήσης τους είναι πολυετής το θέμα περιπλέκεται. Αντίθετα ένα αυτοκίνητο αν το κατάσχει ο δανειστής πρέπει να το πουλήσει σε μερικούς μήνες γιατί απαξιώνεται με μεγάλη ταχύτητα.
Προσωπικά δε βλέπω κάποιο τρόπο επένδυσης αφού:
- Να δοκιμάσω επιχειρηματική κίνηση; Νιώθω απόλυτα ανασφαλής με το φορολογικό καθεστώς των επιχειρήσεων, τις αυξήσεις του ΦΠΑ και την έκτατη φορολογία που επιβάλλει το κράτος στις επιχειρήσεις, για να μην πω για την περαίωση.
Υπάρχει τελικά λύση; Μήπως να πάω διακοπές και να επιστρέψω σε τρία χρόνια…ίσως και πέντε παίρνοντας και τα χρήματα μαζί μου; Ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας,
Με εκτίμηση,
…
ΥΓ Σε περίπτωση δημοσίευσης παρακαλώ να δημοσιεύσετε μόνο τα αρχικά μου ως ΝΣ
Γενικά σε μια χρεοκοπία ο δανειστής είναι αυτός που κινδυνεύει, αλλά όταν έχουμε ακίνητα στη μέση που η αξία χρήσης τους είναι πολυετής το θέμα περιπλέκεται. Αντίθετα ένα αυτοκίνητο αν το κατάσχει ο δανειστής πρέπει να το πουλήσει σε μερικούς μήνες γιατί απαξιώνεται με μεγάλη ταχύτητα.
Σχόλια