Το «μεγάλο» Σαββατοκύριακο της Ευρωζώνης

Η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και οι ομόλογοί της, ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είπαν στους υπουργούς Οικονομικών τους να ξεμπλοκάρουν μια και καλή τις συζητήσεις για την Ελλάδα, καθώς οι θέσεις έχουν γίνει πιο αυστηρές για τους όρους που θα πρέπει να καλύψει η χώρα για να εξασφαλίσει βοήθεια.

Ανακεφαλαιώνοντας όσα γίνονται καθώς πλησιάζουμε τη λήξη του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας στις 30 Ιουνίου, οι ελπίδες ανυψώθηκαν – μετά βούλιαξαν – από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος έφτασε στις Βρυξέλλες με νέο σύνολο προτάσεων, μόνο για να κάνει πίσω όταν απαιτήθηκαν επιπλέον περικοπές. Με την παραμονή τη Ελλάδας στο ευρώ να διακυβεύεται, οι διαπραγματεύσεις έχουν αυξηθεί σε συχνότητα, καθώς δεν έχει βρεθεί ακόμη λύση.

Οι ηγέτες της ευρωζώνης συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες για δεύτερη ημέρα συζητήσεων την Παρασκευή, στα πλαίσια μιας τακτικά προγραμματισμένης συνόδου κορυφής, όπου οι συζητήσεις για την Ελλάδα δε βρίσκονταν επισήμως στην ατζέντα. Αντί να κλείσουν τη συμφωνία, οι ηγέτες της ΕΕ την Πέμπτη αρνήθηκαν να τη συζητήσουν λεπτομερώς και εξέθεσαν μόνο τη σύγχυση και τον θυμό που υπάρχει.

Τόσο ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολλάντ όσο και η Μέρκελ είπαν πως είναι σημαντικό οι οικονομικοί ηγέτες, που θα συνεδριάσουν το Σάββατο για πέμπτη φορά για το ζήτημα της Ελλάδας μέσα σε κάτι περισσότερο από μία εβδομάδα, να βρουν επιτέλους μια συμφωνία.

«Το Σάββατο έχει πάρει μιαν αποφασιστική σημασία, καθώς ο χρόνος λιγοστεύει» είπε η Μέρκελ σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες τις πρώτες ώρες της Παρασκευής. Οι ευρωπαίοι ηγέτες «συμφώνησαν πως θα πρέπει να κάνουν τα πάντα ώστε να βρεθεί λύση το Σάββατο» είπε.

Άλλος αξιωματούχος της ΕΕ είπε νωρίτερα πως χωρίς συμφωνία μέχρι τότε, οι υπουργοί θα έπρεπε να προσδιορίσουν τους τρόπους αντιμετώπισης των πιθανών συνεπειών της ελληνικής χρεοκοπίας.

Ο δείκτης του αθηναϊκού χρηματιστηρίου παραμένει κοντά στο 14% υψηλότερα αυτήν την εβδομάδα, έχοντας ανέβει νωρίτερα λόγω των προσδοκιών μιας συμφωνίας. Οι τιμές στις αγορές κρατικών ομολόγων, όπου η ρευστότητα είναι λίγη, ποικίλουν. Η απόδοση του διετούς ομολόγου βρισκόταν 29 μονάδες βάσης χαμηλότερα νωρίς την Παρασκευή, στο 21,2%, από το 30% πριν από μία εβδομάδα, καθώς κάποιοι επενδυτές συνεχίζουν να ελπίζουν πως μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία.

«Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να φτάσουμε σε γενική και στέρεα συμφωνία» είπε ο Ολλάντ σε συνέντευξη τύπου. «Η Ελλάδα πρέπει να κάνει προτάσεις που θα επιτρέψουν στους θεσμούς να μπουν στην τελική φάση.»

Ο Τσίπρας, ο οποίος βρίσκεται στις Βρυξέλλες όλη την εβδομάδα, επιμένει πως η κυβέρνησή του έφερε αξιόπιστες προτάσεις στο τραπέζι και πως κάποιοι από τους ομολόγους του είναι άκαμπτοι, σύμφωνα με έλληνα αξιωματούχο.

Ο Τσίπρας αντιμετωπίζει το δύσκολο εγχώριο έργο του να κερδίσει τη στήριξη των βουλευτών του σε ένα πακέτο που έρχεται σε αντίθεση με την υπόσχεση του ΣΥΡΙΖΑ να σταματήσει τη λιτότητα. Εάν η κυβέρνηση βρεθεί αντιμέτωπη με μία συμφωνία που αντιτίθεται στις προεκλογικές υποσχέσεις των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου, μπορεί να αναγκαστεί να αναζητήσει νέα εντολή, είπε ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης σε τηλεοπτική συνέντευξη την Παρασκευή.

«Εάν η κυβέρνηση της Ελλάδας αντιμετωπίσει διλήμματα που βρίσκονται εκτός της εντολής της, θα στραφεί στον ελληνικό λαό για να τα ξεπεράσει» είπε ο Σκουρλέτης σε ένδειξη πως ένα δημοψήφισμα ή νέες εκλογές μπορεί να βρίσκονται εν όψει.

Οι πιστωτές είχαν αρχικά ενθαρρυνθεί από την άφιξη του Τσίπρα νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα με αυτό που περιέγραψαν ως η πρώτη σοβαρή προσπάθεια να λυθεί η αδιέξοδος, από τότε που ανήλθε στην εξουσία πριν από πέντε μήνες. Ύστερα από πιο προσεκτική αξιολόγηση, είδαν πως το σχέδιο της Ελλάδας βασιζόταν υπερβολικά σε αυξήσεις φόρων. Παραμένουν διαφορές για το εύρος της συνταξιοδοτικής μεταρρυθμίσεις, τις αυξήσεις του ΦΠΑ και για εάν θα συμπεριληφθεί η ανακούφιση χρέους.

Κάθε πλευρά έχει τις δικές της κόκκινες γραμμές. Για τον Τσίπρα, που εκλέχθηκε με την υπόσχεση να δώσει τέλος στη λιτότητα, είναι πολύ σημαντικό να δείξει πως δε θα είναι οι φτωχότεροι της χώρας του που θα πληρώσουν τις γενικές περικοπές. Για αυτούς που υπογράφουν τον λογαριασμό – το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Κομισιόν – το σχέδιο θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμο, βασισμένο στην πραγματικότητα και στους όρους που θέτουν.

Χωρίς να υπάρχει επακόλουθη χρηματοδότηση, η Ελλάδα μπορεί να δυσκολευτεί να πληρώσει τα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ που χρωστάει στο ΔΝΤ στο τέλος του μήνα. Η αποτυχία να κλείσει συμφωνία το σαββατοκύριακο θα αυξήσει τις πιθανότητες της Ελλάδας να χρειαστεί να επιβάλει ελέγχους διακίνησης κεφαλαίων για να αποτρέψει έναν πανικό στις τράπεζές της. Οι έλληνες έχουν αποσύρει περίπου το 20% των καταθέσεων που βρίσκονται στις τράπεζες της χώρας φέτος, καθώς οι ανησυχίες για έξοδο από το ευρώ αυξήθηκαν.

«Ιδανικά, ο στόχος ήταν να κλείσει συμφωνία εγκαίρως ώστε να επιτραπεί στην ελληνική κυβέρνηση να περάσει τη νομοθεσία προτού ανοίξουν οι αγορές τη Δευτέρα, και μέσα στις επόμενες ημέρες η συμφωνία να πάει για έγκριση από κάποια εθνικά κοινοβούλια, ώστε να μπορεί να γίνει η εκταμίευση της δόσης του δανείου πριν λήξει η προθεσμία της πληρωμής του ΔΝΤ» έγραψε σε πελάτες η Martina von Terzi, οικονομολόγος της UniCredit Bank AG. «Μεγαλώνει, όμως, ο κίνδυνος πως αυτό το χρονοδιάγραμμα θα αποδειχθεί υπερβολικά αισιόδοξο.»   

Η νέα ελληνική πρόταση

Αισθητές διαφορές σε σχέση με την πρόταση των δανειστών είχε η τελευταία ελληνική πρόταση που παρουσιάστηκε από την Ελλάδα στο πρόσφατο Eurogroup.

Σύμφωνα με το ελληνικό κείμενο που έχει στην διάθεσή της η «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», οι σημαντικότερες διαφορές σε σχέση με τις προτάσεις των δανειστών είναι:

ΦΠΑ: Η Ελλάδα προτείνει τα ετήσια έσοδα να είναι 0,93% του ΑΕΠ αντί 1% που ζητούν οι δανειστές, ενώ στον συντελεστή 13% η Ελλάδα εντάσσει το σύνολο των τροφίμων και όχι μόνο τα βασικά τρόφιμα.  Επίσης στο 13% η Αθήνα εντάσσει και τα ξενοδοχεία, ενώ επιμένει στην διατήρηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ για τα νησιά. Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει στην πρότασή της την ρήτρα μείωσης του ΦΠΑ, σε περίπτωση που αυξηθούν τα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την βελτίωση εισπραξιμότηατς του φόρου, όπως προτείνουν οι δανειστές να συμβεί στο τέλος τους 2016.

Η κυβέρνηση επιμένει στην επιβολή της εισφοράς 12% στα κέρδη των επιχειρήσεων άνω των 500.000 ευρώ.

Παράλληλα, προωθεί περικοπές αμυντικών δαπανών ύψους 200 εκατ. ευρώ για το 2016.

Να σημειωθεί ότι για την φορολόγηση των επιχειρήσεων, στην τελική της πρόταση η Αθήνα εναρμονίστηκε με εκείνη των δανειστών (από 26% στο 28%), υποχωρώντας από την δική της αρχική θέση (από 26% στο 29%).

ΕΚΑΣ: Η Αθήνα προτείνει την σταδιακή αντικατάσταση του ΕΚΑΣ για όλους τους συνταξιούχους μέχρι το τέλος του 2018, ενώ οι δανειστές την πλήρη του κατάργηση έως το τέλος του 2019. Επίσης, οι δανειστές ζητούν την μείωσή του από σήμερα για το 20% των «προνομιούχων» χαμηλοσυνταξιούχων, ενώ η Αθήνα δεν έχει σχετική πρόβλεψη.

Η ελληνική πρόταση προβλέπει την αύξηση της εισφοράς για ιατροφαρμακευτική ασφάλιση από το 4% στο 5%, ενώ οι δανειστές από το 4% στο 6%.

Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να προτείνει την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ οι πιστωτές την έχουν απορρίψει ως μέτρο.

Σύμφωνα με την ελληνική πρόταση η κατάργηση των πρόωρων συντάξεων θα ξεκινήσει από 31/10, ενώ οι δανειστές ζητούσαν οι αλλαγές να γίνουν από 30/6.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν προβλέπει την εφαρμογή ισοδύναμων μέτρων στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του ασφαλιστικού συστήματος.

Η Αθήνα στην πρότασή της δεν περιλαμβάνει την μείωση του ακατάσχετου ορίου των μισθών και των συντάξεων από τα 1500 ευρώ που είναι σήμερα.

Στα εργασιακά, η ελληνική πρόταση διαφέρει από εκείνη των δανειστών στο ότι η Αθήνα δεν δεσμεύεται να μην αναλάβει νομοθετική δράση μέχρι το τέλος του 2015 για το θέμα των συλλογικών συμβάσεων.

Αποκρατικοποιήσεις: Στην ελληνική πρόταση δεν περιλαμβάνεται η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και η μεταβίβαση στο ΤΑΙΠΕΔ του συνόλου των μετοχών που κατέχει το Δημόσιο στον ΟΤΕ.http://www.sofokleous10.gr