Οι κάλπικοι νομισματικοί πόλεμοι

Οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συναντήθηκαν στις 15 - 16 Φεβρουαρίου στη Μόσχα με σκοπό να αποτρέψουν τον πόλεμο. Όχι αυτόν με τις βόμβες και τις σφαίρες, αλλά τον «νομισματικό πόλεμο». Οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες ανησυχούν ότι οι χώρες της G20 θα υποτιμήσουν το νόμισμά τους για να ενισχύσουν τις εξαγωγές και να αναπτυχθούν οι οικονομίες τους σε βάρος των γειτόνων τους.

Οι αναδυόμενες οικονομίες, με επικεφαλής τη Βραζιλία, κατηγόρησαν πρώτα την Αμερική για υποκίνηση ενός πολέμου νομισμάτων το 2010, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα αγόρασε μεγάλα ποσά ομολόγων με χρήματα που μόλις είχε τυπώσει. Αυτή η «ποσοτική χαλάρωση» (QE) έκανε τους επενδυτές να πλημμυρήσουν τις αναδυόμενες αγορές σε αναζήτηση καλύτερων αποδόσεων, με άνοδο των συναλλαγματικών ισοτιμιών τους. Τώρα αυτές οι κατηγορίες έχουν διατυπωθεί κατά της Ιαπωνίας.

Ο Σίνζο Άμπε, ο νέος πρωθυπουργός, έχει υποσχεθεί τολμηρά κίνητρα για ανάκαμψη και την εξαφάνιση του αποπληθωρισμού Έχει, επίσης, κάνει έκκληση για ένα πιο αδύναμο γιεν για την ενίσχυση των εξαγωγώ. Έχει ήδη μειωθεί η αξία του κατά 16% έναντι του δολαρίου και 19% έναντι του ευρώ από το τέλος του Σεπτεμβρίου (όταν ήταν σαφές ότι ο κ. Αμπε όδευε προς την εξουσία).

Οι κατηγορίες, ωστόσο, είναι υπερβολικές. Αντί να καταδικάζει τις ενέργειες της Αμερικής και της Ιαπωνίας, ο υπόλοιπος κόσμος θα πρέπει να τους επαινεί και η ζώνη του ευρώ θα ήταν καλό να ακολουθήσει το παράδειγμά τους.

Η ρητορική του πολέμου υποδεικνύει ότι η Αμερική και η Ιαπωνία οδηγούν σε άμεση πτώση τα νομίσματα τους για να τονώσουν τις εξαγωγές και να μειώσουν τις εισαγωγές. Αυτό θα είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος που θα μπορούσε να εκφυλιστεί με τον προστατευτισμό και την κατάρρευση του εμπορίου. Αλλά δεν κάνουν κάτι τέτοιο.

Όταν οι κεντρικές τράπεζες μείωσαν τα βραχυπρόθεσμα επιτόκιά τους κοντά στο μηδέν και έτσι εξάντλησαν τις συμβατικές μεθόδους νομισματικής πολιτικής τους, ξεκίνησαν τα μη συμβατικά μέσα, όπως η ποσοτική χαλάρωση για να πείσουν τον κόσμο ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί. Και οι δύο ενέργειες απαιτούν να μειωθούν τα πραγματικά (προσαρμοσμένα βάσει του πληθωρισμού) επιτόκια. Αυτό μπορεί τώρα να συμβαίνει στην Ιαπωνία.

Ο κύριος στόχος αυτής της πολιτικής είναι η ενίσχυση των εγχώριων δαπανών και των επενδύσεων. Ως υποπροϊόν, η μείωση των πραγματικών επιτοκίων συνήθως αποδυναμώνει το νόμισμα, καθώς με τη σειρά της τείνει να περιορίσει τις εισαγωγές.

Αλλά αν η πολιτική είναι επιτυχής όσον αφορά την αναβίωση της εγχώριας ζήτησης, αυτό τελικά θα οδηγήσει σε αύξηση των εισαγωγών.

Η επιθετική νομισματική επέκταση σε μια μεγάλη οικονομία που πάσχει από αδύναμη ζήτηση και ελεγχόμενο πληθωρισμό είναι καλό για τον υπόλοιπο κόσμο, δεν είναι κακό. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πρώτοι γύροι ποσοτικής χαλάρωσης στην Αμερική αύξησε την παραγωγή τους εμπορικούς της εταίρους, κατά 0,3%. Το δολάριο είχε εξασθενήσει, αλλά αυτό έγινε κίνητρο για την εντατικοποίηση των επιθέσεων της Ιαπωνίας κατά του αποπληθωρισμού. Η συνδυασμένη νομισματική ώθηση στις αντίθετες πλευρές του Ειρηνικού αποτελεί ένα ισχυρό ελιξίριο για την παγκόσμια εμπιστοσύνη των επενδυτών.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, που φοβούνται ότι οι εξαγωγές των χωρών τους θα πιαστούν στα σε διασταυρούμενα πυρά, καταφεύγουν σε ακραίες ιδέες, όπως η άμεση διαχείριση της αξίας του ευρώ. Αντ 'αυτού, η ζώνη του ευρώ θα πρέπει να σταματήσει τη γκρίνια και να αρχίσει να μιμείται την Ιαπωνία: η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική της, εάν είναι απαραίτητο μέσω της ποσοτικής χαλάρωσης. Αυτό όχι μόνο θα αμβλύνει την άνοδο του ευρώ αλλά θα οδηγήσει και στην καταπολέμηση της ύφεσης στην περιφέρεια της ζώνης.

Η δυνατότητα αυτή μπορεί να μην είναι διαθέσιμη στις αναδυόμενες αγορές, όπως η Βραζιλία, όπου ο πληθωρισμός εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα. Στην περίπτωσή τους, ο περιορισμένη ελέγχος κεφαλαίων μπορεί να είναι μια λογική βραχυπρόθεσμη άμυνα κατά των αποσταθεροποιητικών εισροών νέου χρήματος.

Σε περίπτωση επίθεσης της Ιαπωνίας στο γιεν με πραγματική παρέμβαση στις αγορές για να πέσει η αξία του, τότε ο υπόλοιπος κόσμος καλά θα έκανε να καταδικάσει την απόφαση. Μέχρι να συμβεί αυτό, οι άλλες χώρες θα πρέπει να αποφεύγουν τις αβάσιμες κινδυνολογίες για νομισματικό πόλεμο. Οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να αγωνίζονται κατά της στασιμότητας, όχι ο ένας τον άλλον.http://www.sofokleous10.gr