CERN

Άρχισαν οι μεγάλες συγκρούσεις στο CERN

Θα μπορούσε, παλαιότερα, να θεωρηθεί ως ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας,όλα αυτά τα οποία γίνονται στο ευρωπαϊκό ερευνητικό κέντρο CERN.

Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη το μεγαλύτερο πείραμα της σύγχρονης φυσικής επιστήμης με τις ισχυρότερες συγκρούσεις σωματιδίων από τον επιταχυντή αδρονίων (LHC).

Το πείραμα θα επιτρέψει σους ερευνητές να εξετάσουν τη φύση της ύλης και την προέλευση των άστρων και των πλανητών.

Οι συγκρούσεις θα συνεχιστούν για 18 έως 24 μήνες και μόλις ολοκληρωθεί η φάση των συγκρούσεων 7 Tev, το μεγαλύτερο επιστημονικό όργανο του κόσμου θα τεθεί ξανά εκτός λειτουργίας για περίπου έναν χρόνο προκειμένου να συνεχιστούν οι εργασίες επισκευής στους ελαττωματικούς μαγνήτες που κατευθύνουν τις δέσμες. Όταν τεθεί εκ νέου σε λειτουργία, θα επιχειρηθούν συγκρούσεις ενέργειας 14 Tev.

Στο μεταξύ, οι αισθητήρες του επιταχυντή αδρονίων αναλύουν τα δεδομένα, σε μία προσπάθεια εντοπισμού έως σήμερα «θεωρητικών» υποατομικών σωματιδίων, όπως το μποζόνιο του Χιγκς, το κομμάτι, δηλαδή, που λείπει από το παζλ της θεμελιώδους δομής της ύλης.

Οι επιστήμονες ευελπιστούν πως το πείραμα θα επιτρέψει να μάθουν από τι αποτελείται η μαύρη ύλη, που αντιπροσωπεύει το 23% του σύμπαντος, έναντι μόνο 4% για την ορατή ύλη που αποτελεί τα άστρα και τους πλανήτες. Το υπόλοιπο 73% είναι η μαύρη ενέργεια ή η δύναμη με την οποία επεκτείνεται το σύμπαν.

Εκατοντάδες ερευνητές σε όλο τον κόσμο παρακολούθησαν σε απευθείας σύνδεση το πείραμα μέσω του διαδικτύου. Η επιτυχία-ορόσημο έρχεται με καθυστέρηση περίπου ενάμιση χρόνου λόγω των αλλεπάλληλων τεχνικών προβλημάτων για τα οποία χρειάστηκαν πολύμηνες και δαπανηρές επισκευές. Σε μία προσπάθεια να δημιουργήσουν μίνι εκδοχές του Μπινγκ Μπανγκ, της μεγάλης έκρηξης που οδήγησε στη γέννηση του σύμπαντος πριν από 13,7 δισ. χρόνια, φυσικοί στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Ενέργειας πέτυχαν συγκρούσεις υποατομικών σωματιδίων σε υψηλές ταχύτητες.

«Είναι μία μεγάλη επιτυχία. Πηγαίνουμε εκεί όπου δεν έχει πάει κανείς έως τώρα. Ανοίξαμε νέο έδαφος για τη Φυσική», δήλωσε ο Ολιβιέρ Μπουσμίλερ, ένα από τα κεντρικά πρόσωπα αυτού του προγράμματος που έχει κοστίσει 9,4 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το πείραμα

Μέσα στην κυκλική σήραγγα του επιταχυντή αδρονίων LHC, περίπου 100 μέτρα μέσα στο έδαφος κάτω από τα σύνορα Γαλλίας - Ελβετίας, δύο δέσμες με συνδυασμένη ισχύ 7 Tev ή 7,5 τρισεκατομμύρια ηλεκτροβόλτ διασταυρώθηκαν. Οι δέσμες αυτές είναι τρεισήμισι φορές ισχυρότερες από εκείνες που είχαν επιτευχθεί έως τώρα σε εργαστηριακές συνθήκες.

Η ενέργεια που εκλύθηκε κατά τη σύγκρουση αντιστοιχεί χονδρικά στην ενέργεια που θα απελευθέρωνε ένα μικρό αυτοκίνητο αν προσέκρουσε σ’ έναν τοίχο με την ταχύτητα του ήχου. Η σύγκρουση έγινε λίγο μετά τις 2 το μεσημέρι, ώρα Ελλάδας, με ταχύτητα ένα νανο-κλάσμα του δευτερολέπτου, μικρότερη από εκείνη του φωτός.