Η Ντροπή της Δύσης. Η Τουρκική «Πηγή της Ειρήνης» είναι Φωτιά, Αίμα, Δάκρυα και Εθνοκάθαρση
Γράφει ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης*
Η γενικότερη συνέπεια λόγων και πράξεων της Τουρκίας, έστω και αν οι συνθήκες ήταν αρχικά απαγορευτικές, καθώς και οι προηγηθείσες δύο στρατιωτικές εισβολές στην Συρία ήταν ενδεικτικές του τι μπορεί να πράξει η Τουρκία, αδιαφορώντας για την Διεθνή Κοινότητα και το Διεθνές Δίκαιο και λαμβάνοντας υπόψη την ύποπτη αδράνεια της Δύσης και των Μεγάλων Δυνάμεων. Οι επιχειρήσεις «Ασπίδα του Ευφράτη» το 2016 , με την κατάληψη της περιοχής Γιαραμπλούς Δυτικά του Ευφράτη και η επιχείρηση «Κλάδος Ελαίας» το 2019, με την κατάληψη του καντονίου των Κούρδων Αφρίν, ήταν τα παραδείγματα που θα έπρεπε να μας είχαν προϊδεάσει για την επικείμενη τουρκική εισβολή για τρίτη φορά στην πολύπαθη Συρία. Αν και τουρκική επιχείρηση είναι στα πρώτα της στάδια, θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε την στρατιωτική και όχι μόνο κατάσταση.
Η τουρκική πολεμική μηχανή απέδειξε ότι έχει τις δυνατότητες , την εμπειρία και τα μέσα για τέτοιας μορφής επιχειρήσεις, καθόσον έχει έγκαιρα έχει ενσωματώσει τα lessons learned από τις προηγούμενες επιχειρήσεις. Σε αυτή την επιχείρηση, που ονόμασε «Πηγή Ειρήνης», φαίνεται ότι θα είναι πολύ προσεκτική στην χρήση της ωμής βίας και τις ακρότητες που είναι συνηθισμένοι ιστορικά οι Τούρκοι να καταφεύγουν, καθώς και την αποφυγή παράπλευρων απωλειών, ιδιαίτερα από τον άμαχο πληθυσμό, ώστε να μην προκαλέσουν την διεθνή κοινή γνώμη και τα διεθνή ΜΜΕ. Εξάλλου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ, μέσα «στην απέραντη σοφία του», όταν ενέκρινε την επιχείρηση και του έδωσε το πράσινο φως για την υλοποίησή της, προειδοποίησε τον πρόεδρο της Τουρκίας Ερντογάν, να μην καταστρέψει τον Κουρδικό λαό, γιατί τότε θα καταστρέψει οικονομικά την χώρα του, όπως το έχει ξανακάνει στο παρελθόν. Δυστυχώς η Τουρκία διαθέτει ικανότητα και εφαρμόζει συνεχώς την «τεχνογνωσία» για συγκεκαλλυμένη χαμηλής έκτασης εθνοκάθαρση, τόσο αποτελεσματικά που να μπορεί να μεταβάλλει δραματικά την εθνολογική σύσταση μιας περιοχής. Τα παραδείγματα πολλά στις περιοχές που έχει εισβάλει και καταλάβει και δεν εγκαταλείπει.: Κατεχόμενη Κύπρος, Περιοχή Γιαραμπλούς , Καντόνι Αφρίν. Βέβαια το ερώτημα, πως θα γίνει στρατιωτική επιχείρηση, με βομβαρδισμούς και με εισβολή αρμάτων μάχης και στρατιωτών, χωρίς θύματα, μάλλον ανάγεται στην σφαίρα της φιλοσοφικής αναζήτησης.
Επιχείρηση «Πηγή Ειρήνης»
Είναι γεγονός ότι οι Τούρκοι, μέσα στην ηγεμονική τους κοσμοθεωρία και αντίληψη, προσδίδουν εύηχα, ευχάριστα και χωρίς σχέση με τον σκοπό της επιχείρησης ονόματα. Τώρα τι πηγή ειρήνης είναι όταν εισβάλεις δια στρατιωτικών μέσων σε μια ξένη χώρα, με πρόσχημα ψευδή διλήμματα, κάνοντας εθνοκάθαρση σε έναν λαό που ζει σε αυτή την περιοχή, μάλλον περί χλευασμού και ραπίσματος ταυτόχρονα στην Διεθνή Κοινότητα και το Διεθνές Δίκαιο πρόκειται, αλλά η πολιτισμένη Δύση συνεχίζει να ανέχεται και να συναλλάσσεται με αυτή την χώρα ταραξία, την χώρα πειρατής.
Α. Τουρκικές Δυνάμεις.
Όταν μια κρατική οντότητα ή μια συμμαχία κρατών οδηγείται σε πόλεμο, αρχικά έχουμε τις λεκτικές επιθέσεις, κατηγορίες και γενικά αύξηση της έντασης. Με την έναρξη των επιχειρήσεων, οι στρατιωτικές ενέργειες είναι ενιαίες για όλες τις περιπτώσεις. Αρχικά, έναρξη βομβαρδισμών με Πυροβολικό, Αεροπορία και πυραυλικών συστημάτων με όσα μέσα διατίθενται, ώστε να καταστραφούν στρατιωτικές δομές, πολιτικές υποδομές, οπλικά συστήματα, αντίπαλες στρατιωτικές Μονάδες και γενικά να δημιουργηθεί φοβικό σύνδρομο και να αποσυντονιστεί ο αντίπαλος. Όταν η στρατιωτική ηγεσία εκτιμήσει ότι έχει επιτευχθεί ο στόχος που τέθηκε, αρχίζουν οι επιθετικές επιχειρήσεις με τις χερσαίες δυνάμεις, υποστηριζόμενες από αεροπορικές και εάν υπάρχουν ναυτικές δυνάμεις. Αυτό που συμβαίνει σήμερα, είναι ολοκλήρωση της πρώτης φάσης και ήδη άρχισε η δεύτερη φάση της εισβολής των χερσαίων δυνάμεων στο Συριακό έδαφος κατά των Κούρδων μαχητών. Οι χερσαίες δυνάμεις που χρησιμοποιούνται είναι Σχηματισμοί και Μονάδες της 2ης Τουρκικής Στρατιάς, με περιοχή ευθύνης ολόκληρη την ΝΑ Τουρκία. Ήδη από το προηγούμενο χρονικό διάστημα είχαν προωθηθεί στα σύνορα με την Συρία, διάφορες Μονάδες Πεζικού και Τεθωρακισμένων, καθώς και Μοίρες Πυροβολικού και διάφορες ώστε να είναι κοντά στην περιοχή επιχειρήσεων που θα δράσουν.
επιχειρήσεων που θα δράσουν.
Τουρκικό άρμα μάχης LEO 2 A4
Οι συνολικές δυνάμεις που είναι διαθέσιμες για την επιχείρηση ανέρχονται σε περίπου 80.000 άνδρες, της 2ης Στρατιάς, καθώς και από άλλους Σχηματισμούς, που είναι απαραίτητη για την επιχείρηση. Φυσικά δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν όλοι μαζί, εκτιμάται ότι στο αρχικό στάδιο θα εμπλακούν 20-3000 άνδρες και σταδιακά και ανάλογα με τις στρατιωτικές εξελίξεις, όσοι απαιτούνται. Μαζί με τον τουρκικό στρατό συμμετέχουν και διάφορες ακραίες ριζοσπαστικές ισλαμιστικές οργανώσεις, ακόμη και τζιχαντιστές, όλοι φιλότουρκοι, συνολικής δύναμης περίπου 15.000 ανδρών, οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν ως τα πρώτα κύματα των επιθέσεων, φρέσκο κρέας, για τις κάννες των Κούρδων μαχητών. Πίσω από τις εξτρεμιστικές ισλαμιστικές οργανώσεις ακολουθεί ο «ένδοξος τουρκικός στρατός», περιορίζοντας έτσι τις ανθρώπινες απώλειες των Τούρκων στρατιωτών, στο ελάχιστο δυνατόν, ώστε τα φέρετρα προς την Τουρκία να είναι λιγότερα. Η δύναμη αυτή των εξτρεμιστικών οργανώσεων αποτελείται κατά βάση από τουρκόφιλους μαχητές, ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων ελεγχόμενες από Τουρκία, από τις περιοχές που έχει καταλάβει η Τουρκία, την περιοχή Γιαραμπλούς και Αφρίν και από την επαρχία Ιντλίμπ, που η Τουρκία έχει αναλάβει την φύλαξη των συσσωρευμένων και ηττημένων τζιχαντιστών.
Η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει ότι καλύτερο διαθέτει στο οπλοστάσιό της. . Σε ότι αφορά την αεροπορία γίνεται ήδη χρήση των απαραίτητων Α/Φ, ανάλογα με την αποστολή και ευρεία χρήση UAV (Μη επανδρωμένα αεροσκάφη (Unmanned Aerial Vehicle), δικής της κατασκευής. Έτσι σε βαρύ υλικό είδαμε μέχρι τώρα σε διάφορες φωτό από την περιοχή, να έχουν παρατάξει έτοιμα για την εισβολή άρματα μάχης Μ60Τ SABRA και LEO2 A4, που αποτελούν το κύριο αρματικό δυναμικό τους. Ακόμη όλους τους τύπους των πυροβόλων τους, καθώς και όλους των τύπων ΤΟΜΑ (ΤΘ Όχημα Μάχης) και ΤΟΜΠ. Πολλά Τεθωρακισμένα τροχοφόρα οχήματα, όπου κυριαρχεί το τουρκικό θωρακισμένο όχημα HIZIR, το καμάρι του Ερντογάν, που εγκαινίασε πριν 2 χρόνια και κάνει ρεκόρ πωλήσεων σε πολλές χώρες. Είναι βέβαιο ότι θα δούμε πολλά από τα οπλικά συστήματα που κατασκευάζει η Τουρκική αμυντική βιομηχανία. Πετούν στην περιοχή τα Drones τουρκικής κατασκευής της εταιρίας BAYKAR MAKINA, ιδιοκτησίας του γαμπρού του Ερντογάν Σελτζούκ Μπαιρακτάρ, όπως το ΤΒ2 και θεωρείται βέβαιο ότι θα δούμε και άλλα οπλικά συστήματα, όπως πυραύλους ΚΡΟΥΖ (SOM-B2), Βόμβες ROKETSAM ΜΑΜ-L, πυραύλους CIRIT και πολλά άλλα οπλικά συστήματα, που αποτελούν τα «καμάρια» των Τούρκων. Εξάλλου στα πεδία των επιχειρήσεων δοκιμάζονται όλα τα οπλικά συστήματα και ιδιαίτερα τα νέας κατασκευής και αποτελεί η χρήση των μια επίδειξη προς πιθανούς αγοραστές.
Το Τουρκικό θωρακισμένο όχημα Hizir
Β. Κουρδικές Δυνάμεις Προστασίας του Λαού (YPG)
Οι Κούρδοι, με τις Δυνάμεις Προστασίας του Λαού ( YPG), τον Στρατό τους, ήταν οι καλύτεροι σύμμαχοι των ΗΠΑ, στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους, μέλος και κυριότερος παράγων του SDF (Syrian Democratic Forces). Συγκεκριμένα οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) είναι μια πολυ-εθνοθρησκευτική συμμαχία μεταξύ των Κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), των Σουνιτών Αράβων, Ασσυρίων, Αρμενίων, Τουρκμένων και Καυκάσιων πολιτοφυλάκων, που μαζί με Αραβικά μετριοπαθή στοιχεία της περιοχής, πολέμησαν γενναία και με αυταπάρνηση, κατορθώνοντας να νικήσουν και να εξαλείψουν το εξτρεμιστικό ισλαμιστικό μόρφωμα και απειλή κατά της ανθρωπότητας, το Ισλαμικό Κράτος, το ISIS (DAESH). ΟΙ ΗΠΑ τους διέθεσαν πολλά οπλικά συστήματα και γενναία επιμελητεία (Διοικητική Μέριμνα), καθώς και διοικητική, οικονομική υποστήριξη και οι Κούρδοι Πεσμεργκά (αυτοί που αντίκρυσαν τον θάνατο) με τους συμμάχους τους στον SDF και ουσιαστικά την αεροπορική υποστήριξη των ΗΠΑ, απελευθέρωσαν ολόκληρη την περιοχή της Συρίας, Ανατολικά του Ευφράτη, με βαρύ τίμημα, 11.000 νεκρούς περίπου. Οι ΗΠΑ, τους χορήγησαν οπλικά συστήματα σύγχρονα και αποτελεσματικά για την δημιουργία ενός ικανού και ετοιμοπόλεμου στρατού 30-35.000 ανδρών. Φυσικά δεν διαθέτουν αντιαεροπορικά συστήματα, αλλά πολύ σύγχρονα αντιαρματικά όπλα.
Φανερές και Κρυφές Επιδιώξεις των Τούρκων
Ο μόνιμος εφιάλτης της Τουρκίας, είναι η δημιουργία Κουρδικής κρατικής οντότητας, είτε στο Ιράκ, είτε στην Συρία, η οποία θα αποτελούσε την Λυδία λίθο για τον ακρωτηριασμό της, λόγω του ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Κούρδων στην Μέση Ανατολή ευρίσκεται στην Τουρκία και συγκεκριμένα στην ΝΑ Τουρκία και θα αποτελούσε το έναυσμα για εξεγέρσεις με σκοπό την αυτονομία τους και την ένωση με το κουρδικό κράτος. Στην περίπτωση της Συρίας και σε σχέση με το YPG, η Άγκυρα θεωρεί ότι οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) καθοδηγούνται και ελέγχονται πλήρως από τις κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που αποτελούν παρακλάδι του παράνομου για την Τουρκία και πολλές χώρες του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK). Έτσι θεωρώντας ότι τα μέλη του ΡΚΚ είναι τρομοκράτες, θεωρεί ότι και οι Κούρδοι της Συρίας είναι τρομοκράτες και πρέπει να εξαλειφθούν. Δηλαδή το παράλογο της υπόθεσης είναι ότι οι καλύτεροι σύμμαχοι των Αμερικανών, οι Κούρδοι της Συρίας είναι κατά την εκδοχή των Τούρκων, τρομοκράτες και έβαλαν σκοπό να εξαλείψουν την τρομοκρατία από την περιοχή ανατολικά του Ευφράτη, να δημιουργήσουν μια Ζώνη Ασφαλείας σε όλη την περιοχή στα σύνορά της Ανατολικά του Ευφράτη μήκους 450 ΚΜ περίπου και βάθους 30 περίπου ΚΜ. Φυσικά οι αιτιάσεις των Τούρκων είναι ψευδέστατες και απέχουν παρασάγγας από την πραγματικότητα. Οι πραγματικές επιδιώξεις των Τούρκων είναι ει δυνατόν να εξαφανίσουν τους «τρομοκράτες», όπως ονομάζουν τους Κούρδους της Συρίας, συνδέοντας άμεσα το YPG, με το PKK, να τους «θάψουν στα χαρακώματά τους», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά και ο ΥΠΕΘΑ Χουλουσί Ακάρ , καταλαμβάνοντας την βόρεια περιοχή της Συρίας, αποτρέποντας την δημιουργία κουρδικής κρατικής ή αυτόνομης οντότητας, της ήδη ανακηρυχθείσης Ροζάβα. Κατόπιν σκοπός των Τούρκων είναι στην Ασφαλή Ζώνη (Safe Zone), όπως την αποκαλούν, να αποτρέψουν αφενός την δημιουργία Κουρδικής οντότητας, αφετέρου να διαπράξουν μια εκτεταμένη εθνοκάθαρση και πληθυσμιακή αλλοίωση της περιοχής αυτής. Εκεί θα εγκαταστήσουν πρόσφυγες και μετανάστες, φιλότουρκους Σουνίτες, που ευρίσκονται στην Τουρκία, ώστε να αποσυμφορηθεί η κατάσταση και να μην έρχονται στην Ευρώπη. Η οποία Ευρώπη θα πρέπει να διαθέσει τα απαραίτητα κονδύλια για τα έργα υποδομής που απαιτούνται για την εγκατάσταση αυτών των ανθρώπων!
Χάρτης με την Ασφαλή Ζώνη και τις μελλοντικές επιδιώξεις των Τούρκων, με την κατάληξη των πόλεων Ράκα και Ντέιρ Ελ Ζορ.
Επίλογος
Η επιχείρηση έχει αρχίσει και επειδή είναι στα αρχικά στάδια δεν μπορούμε να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα για την εξέλιξή της. Θα αναφέρουμε συνοπτικά τις αρχικές εκτιμήσεις, σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουμε από τους δύο αντιπάλους, λαμβάνοντας υπόψη ορισμένα γεωγραφικά χαρακτηριστικά:
Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις
- Ο Τουρκικός στρατός είναι ποσοτικά πολύ μεγαλύτερος, με τεράστιες δυνατότητες αναπλήρωσης των δυνάμεών του, σε περίπτωση απωλειών του, για την συνέχιση των επιχειρήσεων. Εκτιμάται ότι η συνολική δύναμη φθάνει τις 80.000 άνδρες, αλλά στην αρχική φάση θα λάβουν μέρος 20-30.000.
- Έχει πολεμική εμπειρία, από την συμμετοχή του στις δύο άλλες επιχειρήσεις-εισβολές στην Συρία, καθώς και από την μακροχρόνια τριβή του στον διαρκή πόλεμο με το ΡΚΚ.
- Διαθέτει σύγχρονο και ισχυρότατο οπλοστάσιο, από τα καλύτερα στην Ευρώπη και στην Μέση Ανατολή και αυτό είναι ένα ισχυρό πλεονέκτημα.
- Οι σύμμαχοί του, οι μαχητές από τις ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις, χρησιμοποιούνται στην πρώτη γραμμή, που έχουν τις μεγαλύτερες απώλειες. Βέβαια η πολεμική τους εμπειρία και η μαχητική τους ικανότητα είναι αξιολογότατη και είναι ένας σημαντικός παράγων στις επιχειρήσεις.
- Εκτιμάται ότι η Ασφαλή Ζώνη που ανακοινώνουν οι Τούρκοι, μήκους 450 περίπου ΚΜ και πλάτους 30 ΚΜ, είναι αδύνατον να καταστεί Ασφαλής Ζώνη. Το μεγάλο μήκος και το πολύ μικρό πλάτος προϋποθέτει υποστήριξη δεκάδων χιλιάδων ανδρών, κάτι που επιβάλλει εμπλοκή του Τουρκικού στρατού σε μεγάλα μεγέθη. Η λύση θα ήταν η κατάληψη των πόλεων Ράκα και Ντέιρ Ελ Ζορ, δηλαδή στην ουσία σχεδόν όλης της περιοχής της Συρίας Ανατολικά του Ευφράτη, όπως εκτιμάται ότι θα πράξουν οι Τούρκοι, αν επιτευχθούν οι αρχικοί των στόχοι.
Συριακές Κουρδικές Δυνάμεις Προστασίας (YPG)
- Ο YPG, εκτιμάται ότι διαθέτει 30-35.000 άνδρες καλά οργανωμένους και με μεγάλη πολεμική εμπειρία και ικανότητα. Έχουν εξοπλιστεί με αμερικανικά οπλικά συστήματα, πολλά από αυτά σύγχρονα και αποτελεσματικά, δεν διαθέτουν όμως αντιαεροπορικά όπλα.
- Εκτιμάται ότι θα προβάλουν σθεναρή αντίσταση στην τουρκική επιθετικότητα.
- Δεν αναμένεται να κάνουν σταθερή άμυνα εδάφους, αυτή είναι ξεπερασμένη μετά τον Β’Π.Π., αλλά θα καταφύγουν στον αγώνα που γνωρίζουν, αποσυρόμενοι από «ασθενή αμυντικά εδάφη», σε άλλες ισχυρές περιοχές και από εκεί θα εξαπολύουν καταδρομικές επιδρομές, έναν ανηλεή ανταρτοπόλεμο, όπως πολύ καλά γνωρίζουν και εκτελούν με επιτυχία.
Ερντογάν, όπως Σαντάμ Χουσείν;
Έχοντας υπόψη τις διακηρύξεις του προέδρου της Τουρκίας, στην Ασφαλή αυτή Ζώνη, θα εγκατασταθούν 1-2 εκατομμύρια πρόσφυγες από το εσωτερικό της Τουρκίας, σε νέες δομές, πόλεις και χωριά που θα χτίσει η Τουρκία, με χρήματα των Ευρωπαίων, καθόσον αυτό θα αποτελέσει το χρηματικό τίμημα της Ευρώπης, για να μην κατακλειστεί από τα 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες που υπάρχουν εκεί, όπως δήλωσε ένας αλαζονικός Ερντογάν πρόσφατα. Πιο καθαρός εκβιασμός και πιο ωμή απειλή με χρήση ανθρωπίνων ψυχών, ούτε την εποχή του δουλεμπορίου δεν συνέβη. Εξετάζοντας την μορφολογία του εδάφους και τον συσχετισμό δυνάμεων, εκτιμούμε ότι για να επιτύχει η επιχείρηση θα πρέπει ο Τουρκικός στρατός να εκτελέσει με επιτυχία και σε σύντομο χρονικό διάστημα την αποστολή του, εξαλείφοντας τον YPG , κάτι που θεωρείται πολύ δύσκολο έως αδύνατο. Το μεγάλο μήκος της Ζώνης και το μικρό της πλάτος την καθιστά ευάλωτη και μη ασφαλή και λειτουργική. Για να καταστεί ακόμη ασφαλής θα πρέπει οι Τούρκοι να προελάσουν προς Νότο και να καταλάβουν τουλάχιστον την Ράκα και ακόμη την Ντέιρ Ελ Ζορ. Δηλαδή σχεδόν όλης της περιοχής της Συρίας, ανατολικά του Ευφράτη!!Προσωπικά εκτιμώ ότι οι Τούρκοι έχουν στο μυαλό τους την προς Νότο προέλαση και κατάληψη της εν λόγω περιοχής και αυτό θα γίνει ακόμη και με μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, όπως έπραξαν στην Κύπρο το 1974. Ακόμη εκτιμάται ότι η επιχείρηση αυτή για τους λόγους που αναφέρθηκαν είναι θνησιγενής, οι Τούρκοι έμπλεξαν και θα κολλήσουν στον βάλτο της Συρίας, προσφέροντας ανθρωποθυσίες στον Θεό του πολέμου, όχι μόνο από τον Κουρδικό λαό, αλλά και από τον ίδιο τον Τουρκικό λαό. Δηλαδή υπάρχει πιθανότητα, αν δεν επιτευχθούν οι αρχικοί στόχοι της Τουρκίας, να έχουμε ένα νέο Βιετνάμ για την Τουρκία. Και ίσως τότε αυτό το τέλμα που θα περιπέσει η Τουρκία, να είναι το τέλος των νέο-οθωμανικών ονειρώξεων και των μεγαλοϊδεατικών γεωστρατηγικών επιδιώξεων , του νέου Σουλτάνου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Και ίσως και το τέλος του ιδίου του προέδρου Ερντογάν, ο οποίος με την αλαζονεία του, την επιθετικότητά του, τις προσβολές του και την υπέρμετρη μεγαλοστομία του, μας θυμίζει μέρες και έργα του Σαντάμ Χουσεΐν, λίγο πριν το τέλος του.
** Ο Ιωάννης Αθαν. Μπαλτζώης είναι αντιστράτηγος ε.α., πρώην Ακόλουθος Άμυνας στο Τελ Αβίβ, πρώην Αξιωματικός επιχειρήσεων της ECMM στον πόλεμο της Βοσνίας, Απόφοιτος Tactical Intelligence School (U.S. Army), με Μεταπτυχιακό (M.Sc.) στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση και Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Δικαίου του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ)
Με πληροφορίες από ιστοσελίδες της Μέσης Ανατολής.
Xάρτες :Southfront.org, Debka.com
Σχόλια