Ανακαλύφθηκαν παράξενες δομές στο εσωτερικό του φεγγαριού του Άρη, τον Φόβο
Το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Mars Express εντόπισε παράξενες δομές στο υπέδαφος του Φόβου, του αρειανού φεγγαριού, οι οποίες θα μπορούσαν να αποκαλύψουν πληροφορίες για την προέλευσή του.
Το Mars Express, ένα διαστημικό σκάφος 19 ετών το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη, πλησίασε τον Φόβο σε απόσταση 83 χιλιομέτρων στις 22 Σεπτεμβρίου 2022 και μπόρεσε να διερευνήσει κάτω από την επιφάνειά του, με τη βοήθεια του οργάνου του, MARSIS (Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding), το λογισμικό του οποίου, αναβαθμίστηκε πρόσφατα.
Η κατανόηση της εσωτερικής δομής του Φόβου θα μπορούσε να αποτελέσει το κλειδί για την επίλυση του μυστηρίου της προέλευσής του.
«Βρισκόμαστε ακόμη σε πρώιμο στάδιο της ανάλυσής μας, αλλά έχουμε ήδη δει πιθανά σημάδια άγνωστων προηγουμένως χαρακτηριστικών κάτω από την επιφάνεια του φεγγαριού», δήλωσε ο Αντρέα Σιτσέτι, ο οποίος είναι μέλος της επιστημονικής ομάδας MARSIS στο INAF, το Ιταλικό Εθνικό Ινστιτούτο Αστροφυσικής.
Ο Άρης έχει δύο φεγγάρια: τον Φόβο και τον Δείμο, τα ονόματα των οποίων προέρχονται από την ελληνική μυθολογία. Σε αντίθεση με τα μεγάλα φεγγάρια του ηλιακού μας συστήματος, ο Φόβος και ο Δείμος είναι μικροσκοπικά και έχουν διάμετρο 27 και 15 χιλιόμετρα, αντίστοιχα. Έχουν παρόμοια σύνθεση με τους ανθρακούχους αστεροειδείς τύπου C και ακανόνιστο σχήμα όπως οι αστεροειδείς. Για αυτό και οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για αποστάτες αστεροειδείς που έχουν αιχμαλωτιστεί από τη βαρύτητα του Άρη.
Ωστόσο, οι τροχιές τόσο του Φόβου όσο και του Δείμου γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη βρίσκονται πάνω από τον ισημερινό του Άρη και είναι εξαιρετικά κυκλικές, γεγονός που υποδηλώνει ότι πιθανώς σχηματίστηκαν γύρω του. Αν είχαν αιχμαλωτιστεί, θα είχαν πιο ελλειπτικές τροχιές.
«Το αν τα δύο μικρά φεγγάρια του Άρη είναι αιχμαλωτισμένοι αστεροειδείς ή αποτελούνται από υλικό που αποσπάστηκε από τον πλανήτη κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης, παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα», δήλωσε ο Κόλιν Γουίλσον, επιστήμονας στην αποστολή Mars Express της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας.
Το MARSIS διαθέτει μια κεραία μήκους 40 μέτρων που εκπέμπει ραδιοκύματα χαμηλής συχνότητας στην επιφάνεια του Άρη. Τα περισσότερα από τα ραδιοκύματα ανακλώνται απευθείας από την επιφάνεια, αλλά ορισμένα διεισδύουν βαθύτερα, όπου συναντούν μεταβάσεις μεταξύ στρωμάτων διαφορετικής σύνθεσης και δομής και στη συνλεχεια ανακλώνται από αυτά τα όρια. Όσο ισχυρότερη είναι η ανάκλαση στο προκύπτον ραδόγραµµα ανάκλασης (radargram), τόσο πιο φωτεινό είναι το ραδιοσήμα.
Το ραδόγράµµα ανάκλασης από ένα στενό κομμάτι του Φόβου δείχνει μια φωτεινή γραμμή, η οποία χωρίζεται στα δύο και χαρακτηρίζεται ως A-C και D-F αντίστοιχα. Το τμήμα A-C καταγράφηκε χρησιμοποιώντας το παλιό λογισμικό MARSIS για να συγκριθεί με το D-F, το οποίο χρησιμοποιεί το νέο, αναβαθμισμένο λογισμικό. Η κύρια φωτεινή γραμμή είναι η αντανάκλαση από την επιφάνεια του Φόβου, αλλά κάτω από αυτήν, υπάρχουν ενδείξεις για πιο αμυδρές γραμμές που θα μπορούσαν να είναι ή παρεμβολές από χαρακτηριστικά στην επιφάνεια, ή δομές που κρύβονται κάτω από αυτήν.
Το MARSIS είχε σχεδιαστεί για να ανιχνεύει το εσωτερικό του Άρη από τροχιακή απόσταση άνω των 250 χιλιομέτρων, αλλά η πρόσφατη αναβάθμιση του λογισμικού, επιτρέπει στο MARSIS να λειτουργεί και σε πολύ μικρότερες αποστάσεις.
Εάν καταφέρει να πλησιάσει ακόμη πιο κοντά στον Φόβο θα μπορέσει να παράγει ραδογράµµατα ανάκλασης με ακόμη μεγαλύτερη ανάλυση από αυτή που επιτυγχάνεται εδώ. Το σχέδιο για τα επόμενα χρόνια είναι να χρησιμοποιηθεί το MARSIS σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από τον Φόβο.
«Η τροχιά του Mars Express έχει ρυθμιστεί ώστε να μας φέρει όσο το δυνατόν πιο κοντά στον Φόβο κατά τη διάρκεια μιας σειράς πτήσεων που θα πραγματοποιηθούν μεταξύ 2023 και 2025», δήλωσε ο επιστήμονας.
Το Mars Express δεν είναι η μόνη αποστολή που επικεντρώνεται στον Φόβο. Τον Σεπτέμβριο του 2024, η Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA) σχεδιάζει να εκτοξεύσει το διαστημικό σκάφος Martian Moon eXploration (MMX). Όπως και η αποστολή Hayabusa2 της JAXA για την ανάκτηση δειγμάτων από τον αστεροειδή Ryugu, το MMX θα συλλέξει τουλάχιστον 10 γραμμάρια ρεγολίθου από την επιφάνεια του Φόβου. Το MMX θα αναπτύξει επίσης ένα μικρό ρομπότ στην επιφάνεια, προτού επιχειρήσει να εξερευνήσει το δεύτερο φεγγάρι του Άρη, τον Δείμο, και στη συνέχεια να επιστρέψει στη Γη με τα πολύτιμα δείγματα του Φόβου που θα αναλυθούν στα εργαστήρια των επιστημόνων εδώ στη Γη.
ΠΗΓΗ: Space
https://www.ertnews.gr
Σχόλια