Το «άχρηστο» χαρτι της μετάδοσης αλλάζει όλο το παιχνίδι της Ελλάδας

 

Εάν ο φόβος του ανεξέλεγκτου οικονομικού χάους σε όλη την Ευρώπη ήταν ο άσσος στο μανίκι της Αθήνας στη διαμάχη της με τους πιστωτές της με την ευρωζώνη – αυτό το χαρτί έχει πλέον αποδειχτεί άχρηστο.

Πέραν της αξίας των απαιτήσεων του κυβερνώντος αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, η μικροπολιτική του στην αναδιαπραγμάτευση των επώδυνων όρων της διεθνούς διάσωσης πάντα προϋπόθετε ένα βασικό στοιχείο – μιαν οικονομική εκδοχή του ψυχροπολεμικού δόγματος της «αμοιβαίως εξασφαλισμένης καταστροφής».

Μία επανάληψη του 2010-2011 θα έβλεπε οποιαδήποτε απειλή χρεοκοπίας ή εξόδου από το ευρώ από την Ελλάδα να επηρεάζει τις αγορές παντού και να εκτοξεύει τα κόστη δανεισμού στις κυβερνήσεις της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, πιέζοντας το Eurogroup να κινηθούν προς τις απαιτήσεις της Αθήνας για να αποτρέψουν μια συστημική κατάρρευση του ευρώ.

«Όποιος φοβηθεί σε αυτό το παιχνίδι χάνει» είπε αυτήν την εβδομάδα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, καθώς η τρίμηνη αδιέξοδος απειλεί με έλλειψη μετρητών εν όψει σημαντικών αποπληρωμών χρέους.

Όμως η μετάδοση που φοβούνται όλοι δεν έχει πραγματοποιηθεί στις κυβερνήσεις της ευρωζώνης στην άλλη πλευρά του τραπεζιού.

Και ελάχιστοι επενδυτές περιμένουν τις συζητήσεις να πυροδοτηθούν από οποιαδήποτε ξαφνική περιστροφή στις αγορές. Το κόστος δανεισμού σε ολόκληρη την ευρωζώνη βρίσκεται κοντά σε ιστορικά χαμηλά, οι μετοχές της ευρωζώνης βρίσκονται στις υψηλότερες τιμές των 7 τελευταίων ετών και το ευρώ έχει διατηρηθεί σε ένα εύρος 5 cents επί δύο μήνες.

Όλα αυτά είναι ακόμη πιο εντυπωσιακά δεδομένης της αρνητικότητας των αγορών σε σχέση με τις προοπτικές της Ελλάδας.

Σχεδόν οι μισοί από τους επενδυτές που ερωτήθηκαν από την ερευνητική εταιρεία Sentix της Γερμανίας αυτόν τον μήνα, αναμένουν την Ελλάδα να αφήσει το ενιαίο νόμισμα εντός 12 μηνών, ενώ ο δείκτης της έρευνας που προσμετρά τον κίνδυνο της μετάδοσης σε άλλες περιοχές της ευρωζώνης έπεσε σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα.

«Η Ελλάδα δεν μπορεί να εκτροχιάσει την ανάκαμψη της ευρωζώνης ούτε υπάρχει κάποιος πραγματικός κίνδυνος μετάδοσης στην περιφέρεια», υποστηρίζει ο Wouter Sturkenboom, στρατηγιστής στη Russell Investments.

Τα περισσότερα σενάρια που δημιουργούνται από τράπεζες και διαχειριστές κεφαλαίων ακόμη επικεντρώνονται σε κάποια πρόοδο στις συζητήσεις ή κάποια παρατεταμένη αναμονή, σε συνδυασμό με μια περιορισμένη χρεοκοπία της Ελλάδας εντός της ευρωζώνης.

Παρ’ ότι η έξοδος είναι πλέον ένας πραγματικός κίνδυνος, και οι πιο απαισιόδοξες προβλέψεις μοιάζουν ήπιες σε σύγκριση με το χάος πριν τρία χρόνια.

Η Goldman Sachs υποστηρίζει πως το Grexit – το οποίο δεν περιμένει να συμβεί – θα μπορούσε να οδηγήσει τα ιταλικά και τα ισπανικά 10ετή ομόλογα το λιγότερο να τριπλασιάζονται μέχρι και τις 400 μονάδες βάσης.

Αυτό είναι κατά μόλις 200 μονάδες βάσης λιγότερο από τα ανώτερα σημεία του χειμώνα του 2011-2012. Και δεδομένου ότι τα επιτόκια του 10ετή δανεισμού της Γερμανίας βρίσκονται κοντά στο μηδέν, τα spreads αυτά σημαίνουν πως το ονομαστικό κόστος δανεισμού για την Ιταλία ή την Ισπανία θα βρίσκονται κατά 300 μονάδες βάσεις χαμηλότερα από τα υψηλότερα σημεία πριν τρία χρόνια.

ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΗΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ

Κρίσιμο είναι το γεγονός πως η ιδιωτική εξωτερική έκθεση στα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας έχει μειωθεί ύστερα από τη χρεοκοπία του 2012 και το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών χρεών οφείλεται πλέον σε άλλες κυβερνήσεις της ευρωζώνης, την ΕΚΤ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Ωστόσο, η ηρεμία στην περιοχή πηγάζει κυρίως από έκτακτα προγράμματα προστασίας σε όλη την ευρωζώνη – όπως οι νομισματικές συναλλαγές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας – που δημιουργήθηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Κορυφαίο όλων αυτών είναι οι αγορές τρισεκατομμυρίων σε ομόλογα, ή το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που ξεκίνησε μόλις τον περασμένο μήνα.

«Η ποσοτική χαλάρωση είναι κατά πάσα πιθανότητα η κύρια άμυνα ενάντια στη μετάδοση» είπε ο οικονομολόγος της Deutsche Bank, Mark Wall σε πελάτες.

Είτε επίτηδες είτε τυχαία, η διανομή της ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ μέσω της επονομαζόμενης «κλείδας κατανομής» έχει ενσωματωμένο δικό της σταθεροποιητή.

Αυτό το μοντέλο σημαίνει πως η ΕΚΤ θα αγοράσει περισσότερα γερμανικά ομόλογα σε σχέση με οτιδήποτε άλλο με τα 60 δισεκατομμύρια ευρώ που θα σπαταλά κάθε μήνα μέχρι τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, εν μέρει ως αποτέλεσμα, τα τρία τέταρτα όλων των γερμανικών ομολόγων έχουν αποδόσεις κάτω του μηδέν και το ένα τέταρτο εξ αυτών δεν είναι κατάλληλα για αγορές ποσοτικής χαλάρωσης καθώς οι αποδόσεις κάτω του -0,2% βρίσκονται κάτω από το όριο που δέχεται να αγοράσει η ΕΚΤ.

Αυτό έχει δύο αποτελέσματα. Οποιοδήποτε προηγούμενο σοκ του ευρώ συνήθως συγκέντρωνε τους εγχώριους επενδυτές του ευρώ στην υποτιθέμενη ασφάλεια των γερμανικών ομολόγων. Τώρα αντιμετωπίζουν εξαιρετικά ακριβά χρεόγραφα που ακόμη και ο γκουρού των ομολόγων Bill Gross αποκάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα ως «ανοιχτή πώληση μιας ζωής».

    

Περισσότερο όμως, η αυξανόμενη αδυναμία της ΕΚΤ να αγοράσει γερμανικά ομόλογα πιθανώς θα την αναγκάσει να αλλάξει την κλείδα κατανομής της και να μεταφέρει τις αγορές της προς τις μεγάλες, με μεγαλύτερες αποδόσεις, αγορές ομολόγων της Ιταλίας και της Ισπανίας – προστατεύοντας ακόμη περισσότερο αυτές τις αγορές οποιουδήποτε ελληνικού σοκ στο μεσοδιάστημα.

Χωρίς άνοδο στα επιτόκια δανεισμού, οι κραδασμοί στη βεβαιότητα των επιχειρήσεων και τις επενδύσεις που διαπερνούσαν τις μετοχικές αγορές την προηγούμενη φορά, έχουν περιοριστεί.

Είναι πιθανό το αμοιβαία ή τα hedge funds να μεταφέρουν χρήματα εκτός της ένωσης. Το κύριο αποτέλεσμα από αυτό, ωστόσο, θα ήταν η πίεση σε μία ήδη αποδυναμωμένη συναλλαγματική αξία του ευρώ – μία κίνηση που θα είναι μάλλον ευπρόσδεκτη στην υπόλοιπη Ευρώπη καθώς σταθεροποιεί την οικονομική ανάκαμψη και αποτρέπει τον αποπληθωρισμό.

Κάποιοι λένε πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία ήταν πολιτικός και όχι η οικονομική μετάδοση – η ενθάρρυνση των κινημάτων κατά της λιτότητας σε όλη την Ευρώπη, όπως το Podemos στην Ισπανία, και η συγκέντρωση ευρωσκεπτικισμού και υπαρξιακών απειλών για το νόμισμα.

Όμως το χάος στην Ελλάδα, χωρίς οικονομική αναστάτωση αλλού και χωρίς υποχωρήσεις από τις Βρυξέλλες, θα μπορούσε να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.

«Δεν υπάρχει άλλη Ελλάδα και δεν υπάρχει ακριβώς και άλλος ΣΥΡΙΖΑ» είπαν στους πελάτες τους οι οικονομολόγοι της JPMorgan, σημειώνοντας πως το μόνο δημοφιλές κόμμα κατά της λιτότητας που ζητά έξοδο από το ευρώ είναι το Northern League της Ιταλίας. «Η αταξία που θα προκαλούταν από την έξοδο της Ελλάδας πιθανώς θα μείωνε τη στήριξη προς αυτά τα κόμματα και μάλλον θα ελάττωνε τις πιθανότητες άλλοι να ακολουθήσουν το παράδειγμά της.»                                         http://www.sofokleous10.gr