Ο πολιτικός μαραθώνιος της Γαλλίας

Ο μακρύς αγώνας για τη γαλλική προεδρία το 2017 θα ξεκινήσει ουσιαστικά το 2015. Ο σοσιαλιστής νυν πρόεδρος Φρανσουά Ολλάντ θα αποτύχει να βελτιώσει το χαμηλό ποσοστό που λαμβάνει στις δημοσκοπήσεις, συνεπώς το ενδιαφέρον θα στρέφεται όλο και περισσότερο στη μάχη της διαδοχής του.

Τρεις προσωπικότητες θα κυριαρχήσουν: ο πρωθυπουργός του, Μανουέλ Βαλ, από την αριστερά, ο πρώην πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί από την κεντροδεξιά και η Μαρίν Λε Πεν του λαϊκιστικού Εθνικού Μετώπου.

Ο κ. Ολλάντ τοποθέτησε τον κ. Βαλ με την ελπίδα ότι η δημοφιλία του νεαρού και καβγατζή πολιτικού θα αναζωογονούσε και εκείνη του προέδρου. Όμως, όσο περισσότερο ο κ. Βαλ παραμένει στο αξίωμα τόσο περισσότερο συνδέεται με τον κ. Ολλάντ και τόσο πιο πολύ θα πέφτουν και τα δικά του νούμερα στις δημοσκοπήσεις. Αυτό κάνει ακόμα πιο δύσκολο για τον κ. Βαλ να εφαρμόσει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε.

Στη λίστα εκκρεμοτήτων της κυβέρνησης είναι οι υποσχέσεις για απελευθέρωση των προστατευμένων επαγγελμάτων, όπως συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές και φαρμακοποιοί, χαλάρωση των κανόνων για τις εργασιακές επιτροπές στις επιχειρήσεις, απλοποίηση του εργατικού δικαίου, πιο ελεύθερο εμπορικό ωράριο τις Κυριακές και τα απογεύματα, μείωση της γραφειοκρατίας και φιλελευθεροποίηση των κανονισμών χωροταξίας. Καθεμιά από αυτές θα τύχει σθεναρής αντίστασης από ομάδες πίεσης ή συνδικάτα και θα ακολουθήσουν παραχωρήσεις.

Ο μετριοπαθής κεντροαριστερός κ. Βαλ θα κινηθεί σε ένα επικίνδυνο όριο μεταξύ της επιθυμίας να θεμελιώσει ένα αποφασιστικό μεταρρυθμιστικό προφίλ και της ανάγκης να αποτρέψει μια ανοιχτή εξέγερση της ανήσυχης αριστερής πτέρυγας του κόμματός του. Οι αριστεροί είναι καχύποπτοι σχετικά με αυτό που θεωρούν προδοσία του σοσιαλισμού του «δώσ’τα όλα» «φορολόγησε και ξόδεψε». Θα καταδικάσουν, για παράδειγμα, την περικοπή του φόρου μισθωτών υπηρεσιών των επιχειρήσεων, που τίθεται σε πλήρη ισχύ τον Ιανουάριο ως μέρος του πακέτου των 40 δις ευρώ για την αναζωογόνηση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα. Οι διαφωνούντες σοσιαλιστές, μεταξύ των οποίων ο πρώην υπουργός Βιομηχανίας Αρνό Μοντεμπούργκ και η δήμαρχος της πόλης Λιλ Μαρτίν Ωμπρί, θα απευθύνουν την κατηγορία της «υπερβολικής λιτότητας» στο πλαίσιο της κριτικής τους για τη σχεδιαζόμενη εξοικονόμηση 21 δις ευρώ από τον δημόσιο τομέα για το 2015 – ακόμα κι αν η Γαλλία, αντιμέτωπη με αδύναμη ανάπτυξη, χαλαρώσει τον στόχο της για έλλειμμα 4,3% του ΑΕΠ.

Νικολά Βοναπάρτης

Τη χρονιά που σημαδεύει τη 200η επέτειο από την απόδραση του Ναπολέοντα από την Έλβα και την επιστροφή του στο Παρίσι, μια δύναμη που μπορεί να συμβάλει στην ενότητα της αριστεράς είναι ο τρομερός κ. Σαρκοζί, ο οποίος παραμένει τόσο μισητός στην αριστερά όσο και ευρέως δημοφιλής μεταξύ των υποστηρικτών του κόμματός του. Έχοντας διασφαλίσει την ηγεσία του κόμματος, θα προσπαθήσει να οικοδομήσει ένα νέο πολιτικό κίνημα, με νέο όνομα και νεότερα ηλικιακά στελέχη ενόψει του 2017. Δε θα διστάσει να τραβήξει τους προβολείς της δημοσιότητας από τους αντιπάλους του για το χρίσμα του υποψηφίου προέδρου, ιδίως από τους πρώην πρωθυπουργούς Αλαίν Ζουπέ και Φρανσουά Φιγιόν. Ωστόσο, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι ο κ. Σαρκοζί είναι ο προτιμώμενος υποψήφιος για τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους, το βασικό του εμπόδιο (και πιθανό Βατερλό) δε θα είναι οι άλλοι διεκδικητές όσο οι εκκρεμείς δικαστικές έρευνες για το παρελθόν του.

Οι γάλλοι ψηφοφόροι θα μιλήσουν στις κάλπες δύο φορές: στις νομαρχιακές εκλογές τον Μάρτιο και μετά στις εκλογές του Δεκεμβρίου στις 13 πλέον – από 22, πριν την αναδιαμόρφωση – περιφέρειες. Τα αποτελέσματα θα είναι συντριπτικά για την αριστερά, ανακουφιστικά για την κεντροδεξιά και μια ευκαιρία για την κυρία Λε Πεν να καταδείξει την αυξανόμενη εκλογική της επιρροή. Ενδέχεται να κερδίσει την περιφέρεια Nord-Pas de Calais και ίσως άλλη μία, εξέλιξη που θα αποτελέσει σοκ για τη Γαλλία. Θα χλευάσει την ανανεωμένη αντιπαλότητα μεταξύ του κ. Ολλάντ και του κ. Σαρκοζί, υποστηρίζοντας ότι η σύνθεση της καλοβαλμένης πολιτικής ελίτ δεν αλλάζει ποτέ. Αξιοποιώντας την ικανότητά της να εμφανίζεται πονηρά ως η φωνή των απλών ψηφοφόρων, η κυρία Λε Πεν θα ενισχυθεί πατώντας πάνω στην πολιτική απογοήτευση που προκαλούν οι κούφιες υποσχέσεις και η ανεργία.

Ο κ. Ολλάντ θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει την εξωτερική πολιτική προκειμένου να αποκρύψει την αδυναμία του στο εσωτερικό, παραχωρώντας στρατιωτική υποστήριξη από αέρος στην αμερικανική εκστρατεία εναντίον του Ισλαμικού Κράτους και διατηρώντας γαλλικά στρατεύματα στο Μάλι και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Θα υποδεχτεί τους ηγέτες του πλανήτη σε μια μεγάλη διάσκεψη του ΟΗΕ για το παγκόσμιο κλίμα τον Δεκέμβριο του 2015, ελπίζοντας να εξασφαλίσει μια δέσμευση για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, οι ανησυχίες για τους γάλλους τζιχαντιστές που φεύγουν για τη Συρία και το Ιράκ και την τρομοκρατική απειλή που συνιστούν όσοι επιστρέφουν θα διατηρηθούν. Επίσης, οι γαλλογερμανικοί δεσμοί θα δοκιμαστούν από τις διαφωνίες σε ότι αφορά τα μέτρα για την ανάκαμψη της οικονομίας και τη δημοσιονομική πειθαρχία.

Εν ολίγοις, η Γαλλία θα παραμείνει δύσπιστη, αποκαρδιωμένη και αναποφάσιστη χώρα. Δεν μπορούν να αποκλειστούν κάποιες μορφές κοινωνικής εξέγερσης, είτε στα κυριαρχούμενα από μετανάστες περίχωρα είτε σε αγροτικές περιοχές που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Η ένταση μπορεί να προκαλέσει μέχρι και πολιτική κρίση, όπως παραίτηση του κ. Βαλ – αν έρθει αντιμέτωπος με μία μη διαχειρίσιμη ανταρσία των σοσιαλιστών – ή, εξίσου πιθανόν, διάλυση του Κοινοβουλίου.

Υπάρχει ένα παράδοξο πίσω από όλα αυτά. Τη χρονιά κατά την οποία ο κ. Ολλάντ πετάει επιτέλους στα σκουπίδια τις περισσότερες από τις σοσιαλιστικές οικονομικές πολιτικές τις οποίες εξελέγη για να εφαρμόσει θα σημαδέψει μία από τις πιο φιλομεταρρυθμιστικές κυβερνήσεις που είχε η Γαλλία εδώ και χρόνια. Ωστόσο, ο πολιτικός πονοκέφαλος της εφαρμογής μεταρρυθμίσεων κόντρα στα ένστικτα ενός μεγάλου μέρους της αριστεράς, καθώς και ο χρόνος που απαιτείται για να διασφαλιστούν τα οικονομικά αποτελέσματα, συνεπάγονται ότι αυτή η στροφή 180 μοιρών στην ασκούμενη πολιτική δε θα προλάβει να σώσει την προεδρία του Ολλάντ.                                          http://www.sofokleous10.gr