Ναός αφιερωμένος στο Σείριο-11.000 π.Χ.
Το συγκρότημα των ναών στο Γκομπεκλί Τεπέ, που βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας, χτίστηκε πριν από 11.000 χρόνια.
Σήμερα είναι η παλαιότερη θρησκευτική δομή που βρέθηκε ποτέ. Η χρονολόγησή του ανατρέπει πολλές θεωρίες, αφού τη Νεολιθική Περίοδο ο άνθρωπος –θεωρείτο- ότι δεν είχε φθάσει ακόμη στο σημείο να κατασκευάσει λατρευτικά κτήρια και ειδικά τόσο ανεπτυγμένα.
Σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστημονική παραδοχή, μόλις είχε αρχίσει- ή δεν είχε αρχίσει καν- να καλλιεργεί τη γη και , ίσως, δεν γνώριζε τη διαβίωση σε έναν τόπο.
Το Ύψωμα Γκομπεκλί ανακαλύφθηκε στα μέσα του περασμένου αιώνα, αλλά οι ανασκαφές στην περιοχή άρχισαν αργότερα, περί το 1990, όταν οι ερευνητές ανακάλυψαν ένα βαρέως τύπου οικοδόμημα, χτισμένο με τεράστιους λίθους και οι τοίχοι του καλύπτονταν με πυλώνες τύπου –Τ-
Στη συνέχεια αποδείχθηκε ότι ο αρχαιολογικός χώρος αποτελείται από μια ομάδα κτηρίων που σχηματίζουν κύκλο με διάμετρο 30 μέτρων.
Η αρχαία δομή έλαβε από τους αρχαιολόγους την ονομασία ‘Göbekli’-Tepe, από το ασυνήθιστο περίγραμμά της ‘κυκλοειδές’ ύψωμα.
Αν και οι επιστήμονες, μέχρι τώρα έχουν φέρει στο φως τέσσερις τέτοιους κυκλοτερείς ναούς, υπολογίζεται ότι ο συνολικός αριθμός τους φθάνει τους είκοσι.
Για άγνωστους λόγους, οι απόγονοι των αρχαίων κατασκευαστών, γέμισαν τους ναούς αυτούς και τους κάλυψαν με άμμο, πριν από 8.000 χρόνια.
Μία απάντηση στο μυστήριο της λατρείας των ναών αυτών έδωσε ο Giulo Magli του Πολυτεχνείου του Μιλάνου (Politecnico di Milano), ο οποίος εξειδικεύεται στην Αρχαιο-αστρονομία. Ο Magli μελετώντας τις αρχαίες αυτές δομές κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ναοί είχαν αντικείμενο λατρείας το αστέρι Σείριος.
Ο Ιταλός καθηγητής είπε ότι το αστέρι αυτό εμφανίστηκε για πρώτη φορά στον γήινο ουρανό πριν από περίπου 11.300 χρόνια.
Η φωτεινότητά του, στο νυχτερινό ουρανό, κατείχε την τέταρτη σειρά μετά τη Σελήνη, την Αφροδίτη και τον Δία. Έτσι η εμφάνιση του Σείριου, ενδέχεται, να προκάλεσε ισχυρή εντύπωση στους ανθρώπους της νεολιθικής εποχής.
Χρησιμοποιώντας προσομοιώσεις σε υπολογιστή, οι επιστήμονες έχουν καθορίσει την κίνηση του Σείριου από την εμφάνιση του στον ουρανό και στη συνέχεια συνέκριναν τα δεδομένα που προκύπτουν με τις γεωγραφικές συντεταγμένες του Γκομπεκλί Τεπέ.
Αποδείχθηκε ότι, υπάρχει μια νοητή ευθεία γραμμή μεταξύ του αστεριού και του κεντρικού σημείου του κάθε ναού, όταν ο Σείριος εμφανίζεται στον ορίζοντα. Αυτό συνέβη σε κάθε ιερό στις σχετικές ημερομηνίες πριν 9100, 8750 και 8300 χρόνια.
Για να επιβεβαιωθεί ή να διαψευστεί η υπόθεση του καθηγητή Magli, θα πρέπει να γίνουν περαιτέρω ανασκαφές.
Εκείνο το οποίο εντυπωσιάζει στο αρχαιότατο ύψωμα των κυκλικών ναών, είναι η παντελής απουσία σημαδιών ή στοιχείων της γεωργίας.
Πιστεύεται ότι ο άνθρωπος της νεολιθικής εποχής πρώτα άρχισε να καλλιεργεί τη γη και να συντηρεί τα βοοειδή και στη συνέχεια ασχολήθηκε με την κατασκευή χώρων λατρείας.
Το Γκομπεκλί Τεπέ είναι ένα μυστήριο και ίσως ανατρέπει ορισμένες θεωρίες.
Σχόλια