Παράδοξα και εξηγήσιμα
Το βάθος της οικονομικής κρίσης είναι αντιληπτό τόσο στη κυβέρνηση όσο και στη συντριπτική πλειοψηφία της κοινής γνώμης. Η κυβέρνηση δείχνει να κινείται πλέον προς την κατεύθυνση των πιο σκληρών μέτρων που, αρχικά ήθελε να αποφύγει. Με τη σειρά της, η κοινή γνώμη αντιδρά με επιφανειακά παράδοξες αντιλήψεις, που όμως εν τέλει έχουν την καθαρή εξήγησή τους. Οι απόψεις της κοινής γνώμης είναι στο μεγαλύτερο τμήμα τους, ευνοϊκές για τον Πρωθυπουργό, τους Υπουργούς και το κυβερνών κόμμα.
Ας δούμε όμως τώρα κάποια «εξηγήσιμα παράδοξα». Σύμφωνα με πρόσφατη, πολύ ενδιαφέρουσα δημοσκόπηση της GPO υπάρχουν τρία σημεία κριτικής για την κυβέρνηση:
Πρώτον, το 56,2% διατείνεται ότι δεν είναι συνεπής στις προεκλογικές δεσμεύσεις της.
Δεύτερον, το 63,3% πιστεύει ότι...
έχει καθυστερήσει να εξαγγείλει συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
Τρίτον, δεν είναι τόσο συντριπτικά τα ποσοστά απόδοσης ευθυνών στην προηγούμενη κυβέρνηση, παρά τις κατηγορίες της τωρινής. Έτσι μόνο το 33,5% αποδίδει ευθύνες στην απελθούσα κυβέρνηση της ΝΔ, το 15,6% χρεώνει την κρίση σε προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, το 11,2% θεωρεί υπεύθυνη τη διεθνή οικονομική κρίση, ενώ τέλος το 37,2% δηλώνει πως «όλοι μαζί» έχουν ευθύνες.
Με όλα αυτά τα δεδομένα, θα ανέμενε λοιπόν κανείς μεγαλύτερη φθορά της τωρινής κυβέρνησης, τόσο για τις καθυστερήσεις της, όσο για τις προεκλογικές της υπερβολές. Ενώ επίσης το ΠΑΣΟΚ δεν ευνοείται τόσο πολύ από κάποιο κύμα απόρριψης της προηγούμενης κυβέρνησης. Όμως το παράδοξο είναι πως τέτοια φθορά δεν υπάρχει. Ένα παράδοξο πάντως που είναι απόλυτα εξηγήσιμο.
Παρά τις παραπάνω αντιδράσεις λοιπόν, το 54% εκφράζει θετικές κρίσεις για τις εκατό πρώτες ημέρες της κυβέρνησης. Και οι καθυστερήσεις; Αυτές προφανώς δικαιολογούνται από την αίσθηση ότι η κυβέρνηση εμφανίσθηκε να κάνει (αρχικά) το παν για να μην πάρει σκληρά μέτρα. Και οι προεκλογικές υποσχέσεις; Αυτές πλέον έχουν γίνει αποδεκτές ως συνήθης «προεκλογική γυμναστική» των πάντων. ʼλλωστε η αίσθηση ότι το ΠΑΣΟΚ θα ήθελε να είναι πιο κοινωνικό, αλλά οι συγκυρίες δεν του το επιτρέπουν, λειτουργεί θετικά για την κυβέρνηση. Όσον αφορά τέλος, το ότι δεν ρίχνονται σωρηδόν ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση, τούτο δεν επηρεάζει την καλή εικόνα του σημερινού ΠΑΣΟΚ.
Με μια έννοια, αυτό το τελευταίο εύρημα είναι στρατηγικά ιδιαίτερα ευνοϊκό για τη νέα κυβέρνηση: Και τούτο διότι η σημερινή απήχησή της δεν στηρίζεται μόνο, ή κυρίως, στις αδυναμίες του προηγούμενου κυβερνητικού αντιπάλου της, αλλά στις δικές της δυνάμεις. Ποιες είναι όμως οι δυνάμεις αυτές;
Τούτες εντοπίζονται στην ενισχυμένη εικόνα του Γιώργου Παπανδρέου και την εμπιστοσύνη που κυρίως δημιουργεί η «ομάδα» του. Ο Πρωθυπουργός αντλεί προσωπική απήχηση από την ομάδα αυτή, έχει ως πρόσθετο ισχυρό bonus το Υπουργείο Εξωτερικών όπου δείχνει να αισθάνεται απολύτως «στα νερά του», ενώ και οι δημόσιες παρουσίες του αποπνέουν πλέον ήρεμη αυτοπεποίθηση. Οι θετικές κρίσεις για τον Γιώργο Παπανδρέου ως Πρωθυπουργό φθάνουν το 63%, ενώ εκεί που κυριαρχεί ακόμη περισσότερο του Αρχηγού της ΝΔ είναι στο επίπεδο της σύγκρισης των ομάδων τους. Για όλους αυτούς του λόγους, το 58,6% εκφράζεται θετικά για τους οικονομικούς χειρισμούς της κυβέρνησης και το 55,2% νιώθει εμπιστοσύνη ότι όντως διαθέτει σχέδιο εξόδου από την κρίση.
Ένα ερώτημα αφορά το τι θα συμβεί όταν εν τέλει παρθούν τα σκληρά μέτρα; Πόση φθορά θα υποστεί η κυβέρνηση; Φυσικά, μέχρι εκείνη την ώρα, δεν μπορεί να υπάρξει σίγουρη απάντηση. Όμως η κυβέρνηση έχει μια σειρά από πλεονεκτήματα: Οι πάντες αναγνωρίζουν την κρισιμότητα της κατάστασης. Το 68,7% (αισθητά ανήσυχο) πιστεύει πως η οικονομική πολιτική πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση που υποδεικνύει η Ε.Ε. Ενώ η κυβέρνηση (έστω και με τις παλινωδίες της) έπεισε πως ήθελε να αποφύγει τα σκληρά μέτρα, διατηρώντας έτσι ένα ισχυρό προφίλ κοινωνικής ευαισθησίας.
Σε όλα αυτά μπορεί να προστεθεί και άλλος ένας κρίσιμος παράγοντας που ευνοεί την κυβέρνηση: Η υπεροχή της είναι συντριπτική όταν συγκρίνεται με την αξιωματική αντιπολίτευση κυρίως σε επίπεδο στελεχών, αλλά και σε επίπεδο ηγεσίας. Με δυο λόγια, η κοινή γνώμη πιστεύει πως δεν υπάρχει αξιόπιστη εναλλακτική λύση από τη σημερινή κυβέρνηση. Επιπρόσθετα η ΝΔ έχασε ήδη το momentum της εκλογής νέας ηγεσίας από υψηλό ποσοστό συμμετοχής ψηφοφόρων της.
Άρα τα όποια παράδοξα εξηγούνται. Ενώ η εικόνα του τοπίου είναι καθαρή και απόλυτα ευνοϊκή για το κυβερνών κόμμα. Με την έννοια αυτή, το μόνο παράδοξο θα ήταν ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση να μην τολμήσει, σε φάση απόλυτης κυριαρχίας τους, να πάρουν τα αναγκαία μέτρα για τον τόπο.
Σχόλια