H AYTOKΡΑΤΟΡΙΑ

• Τουρκία: Η "αυτοκρατορία" που άρχισε να αποσυντίθεται πριν ακόμη σχηματισθεί;
• Η νευρικότητα και η δύσκολη θέση των στρατηγών ενδέχεται να οδηγήσουν σε "θερμές" εξελίξεις στο Αιγαίο

Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν θέλει την Τουρκία στην Ε.Ε., ο Αχμέτ Νταβούτογλου, υπουργός Εξωτερικών του, προωθεί το όραμα του νέο-οθωμανισμού, ενώ ο επικεφαλής των τούρκικων Ενόπλων Δυνάμεων, ο άλλος ισχυρός πόλος εξουσίας, βαφτίζει «αυτοκρατορία» την Τουρκία και θεωρεί πολύ πιθανή ανά πάσα στιγμή μία κρίση στο Αιγαίο, παρόμοια με αυτή των Ιμίων.
Ο Στρατηγός Ιλκέρ Μπασμπούγ, μιλώντας πριν από λίγες μόλις ημέρες σε υψηλόβαθμους αξιωματικούς τους τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, τους ζήτησε να είναι έτοιμοι να εκτελέσουν το καθήκον τους χωρίς δισταγμό…!
Η ομιλία αυτή του Μπασμπούγ αναζωπύρωσε τα σενάρια περί «εξαγωγής της κρίσης μεταξύ Ερντογάν και στρατιωτικών στ Αιγαίο». Σενάρια που πάντα ανησυχούν το ελληνικό Πεντάγωνο που α λαμβάνει σοβαρά υπόψιν του στην άμυνα της Ελλάδας.
Ο επικεφαλής των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων επισκέφθηκε τη ναυτική βάση Golcuk σε μία προσπάθειά του να αναπτερώσει το ηθικό των αξιωματικών. Ο Μπασμπούγ στην ομιλία του προς τους αξιωματικούς της βάσης τόνισε ότι «τα πρόσφατα γεγονότα (εννοώντας τις διώξεις, τις δικαστικές έρευνες εναντίον στρατιωτικών και την παράξενη αυτοκτονία ενός συνταγματάρχη) είχαν δυσμενή επίπτωση στους αξιωματικούς, αλλά δεν πρέπει να καταστούν μόνιμα.
Ο τούρκος στρατηγός επεσήμανε:
- Θα πρέπει το Πολεμικό Ναυτικό να είναι ισχυρό και ανά πάσα στιγμή έτοιμο να εκτελέσει το καθήκον του, διότι, σε αντίθετη περίπτωση, θα δοθεί ικανοποίηση σε όσους τάσσονται εναντίον των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
- Οι αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού της Τουρκίας θα πρέπει να κάνουν το καθήκον τους χωρίς κανέναν δισταγμό, να μην περιμένουν κανένα αντίκρισμα και να μην απογοητεύονται.
- «Θα πρέπει να είστε δυνατοί. Στις αυτοκρατορίες, ιδιαίτερα η ναυτική δύναμη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Από κάθε άποψη, η Μαύρη Θάλασσα, εάν σήμερα είναι μία φορά σημαντική, αύριο θα είναι πέντε. Στο Αιγαίο έχουμε προβλήματα και για την επίλυσή τους χρειαζόμαστε ισχυρό Πολεμικό Ναυτικό. Ποιος εγγυάται ότι αύριο – μεθαύριο δεν θα ξεσπάσει κάποια κρίση; Σε πόσες ημέρες ξέσπασε η κρίση στα Καρντάκ; (εννοώντας τα Ίμια)».
- «Θα πρέπει να λαμβάνετε υπ΄ όψιν σας την στρατηγική και στρατιωτική διάσταση. Έχουν μεγάλη βαρύτητα οι εξελίξεις σχετικά με το θέμα των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών. Σε περίπτωση που διαπράξετε λάθος, θα επικριθείτε μετά από 50-60 χρόνια».
Η επισήμανση του Ιλκέρ Μπασμπούγ για τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες (ΑΟΖ) δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρηθεί σε καμία περίπτωση ως τυχαία. Η επίμονη παρουσία της Άγκυρας, είτε με στρατιωτικά μέσα είτε με ερευνητικά σκάφη, στη θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου, έχει να κάνει ακριβώς με τον καθορισμό των ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, όπου προσπαθεί να μπει ως «σφήνα» η Τουρκία, αφαιρώντας θαλάσσιο χώρο που βρίσκεται υπό ελληνικό έλεγχο.
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Άγκυρα έχει δώσει μεγάλη σημασία στον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση του στόλου της με την παραγγελία νέων πλοίων. Είναι επίσης γνωστό ότι συζητά με τους Γερμανούς για τη ναυπήγηση νέων υποβρυχίων, όμοιων με αυτά που έχει παραγγείλει η Ελλάδα και που δεν έχει παραλάβει ακόμη λόγω σοβαρών τεχνικών προβλημάτων.
Η Αθήνα δεν νιώθει καμία έκπληξη από τα λεγόμενα του τούρκου στρατηγού Μπασμπούγ, ούτε από την εν γένει επιθετικότητα που αναπτύσσει τελευταίως η Άγκυρα. Η σύγκρουση του Ερντογάν με το στρατιωτικό κατεστημένο που μαίνεται στην γειτονική χώρα είναι αυτό που προβληματίζει ολοένα και περισσότερο τους έλληνες επιτελείς. Και φυσικά, η ανησυχία αυτή των επιτελών του Ελληνικού Πενταγώνου αλλά και της πολιτικής ηγεσίας δεν είναι αδικαιολόγητη. Το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί μία κρίση στο Αιγαίο ως μέσο αναβάθμισης των «τσαλακωμένων» τα τελευταία χρόνια τούρκων στρατιωτικών, μοιάζει πολύ πιθανό και γίνεται ακόμη πιθανότερο όσο ο τούρκος πρωθυπουργός αυξάνει την πίεση (μέσω συλλήψεων) προς την ηγεσία των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Και σε επίπεδο ΝΑΤΟϊκών οργάνων και σχεδιασμών, οι τούρκοι στρατιωτικοί εμφανίζονται ιδιαίτερα άκαμπτοι. Σε σύσκεψη που έγινε στο στρατηγείο της Νάπολι στην Ιταλία, πριν από λίγες ημέρες, οι τούρκοι επιτελείς ήταν απόλυτα κάθετοι στα σχέδια για τη νέα δομή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Απαίτησαν να έχουν δικά τους ραντάρ, τον έλεγχο στο μισό Αιγαίο και δεν άφησαν το παραμικρό παράθυρο για διαπραγμάτευση, μπλοκάροντας για τα καλά τα ΝΑΤΟϊκά σχέδια και ξεκαθαρίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις πραγματικές τους βλέψεις για το Αιγαίο και την «συνδιαχείρισή» του, όπως διέρρευσε από καλά πληροφορημένες αμερικανικές πηγές…