Η κρίση στα σύνορα Πολωνίας-Λευκορωσίας περιλαμβάνει και την Τουρκία

Του Κώστα Ράπτη

Το επίκεντρο της έντασης βρίσκεται στα σύνορα Πολωνίας-Λευκορωσίας, όπου περισσότεροι από δύο χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη νεκρή ζώνη και δέκα από αυτούς έχουν χάσει τη ζωή τους. Όμως οι "δονήσεις” εξαπλώνονται σε πολύ μεγαλύτερη έκταση.

Το ότι η Βαρσοβία και από κοντά οι Βρυξέλλες και οι λοιπές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εξαπολύουν βέλη όχι μόνο εναντίον του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντρ Λουκασένκο, τον οποίο κατηγορούν ότι "εργαλειοποιεί” το προσφυγικό ζήτημα στο πλαίσιο μιας "υβριδικής επίθεσης” κατά των γειτόνων του, αλλά και προς τη Μόσχα ως το μεγάλο προστάτη του καθεστώτος του Μινσκ είναι εν πολλοίς αναμενόμενο στο νεοψυχροπολεμικό πλαίσιο των ημερών. Όμως η πολωνική κυβέρνηση σπεύδει να βάλει στο "κάδρο” και την Τουρκία, με την οποία πολύ πρόσφατα εξέταζε την εμβάθυνση της αμυντικής τους συνεργασίας.

Υπενθυμίζεται ότι μόλις στα μέσα Οκτωβρίου ο Πολωνός υπουργός Άμυνας Μάριους Μπλάστσακ διακήρυττε σε συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ ότι οι δύο χώρες προτίθενται να προχωρήσουν σε κοινά σχέδια ανάπτυξης στρατιωτικής τεχνολογίας, ενώ τον Μάιο σε επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη ο πρόεδρος της Πολωνίας Αντρζέι Ντούντα συνυπέγραψε με τον Ταγίπ Ερντογάν την προμήθεια 24 τουρκικών drones Bayraktar TB-2.

Όλα αυτά μοιάζουν ξαφνικά να ανήκουν σε ένα μακρινό παρελθόν.

"Βλέπουμε ότι είναι πλήρως συγχρονισμένες [οι τουρκικές ενέργειες] με την Λευκορωσία και την Πολωνία. Αυτό μας ενοχλεί και δεν μας αρέσει” δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι σε έκτακτη συνεδρίαση του κοινοβουλίου της χώρας του την Τετάρτη.

"Πριν από ένα μήνα” πρόσθεσε "η Τουρκία έδειχνε ότι επιθυμεί να συνεργασθεί στενά μαζί μας. Όμως η βοήθειά μας στην κατάσβεση των τουρκικών πυρκαγιών και στην προώθηση του τουρκικού τουριστικού κλάδου αποδείχθηκαν μονόπλευρες χάρες. Αυτό δεν μας αρέσει και το επισημαίνουμε στους Τούρκους φίλους μας”.

Οι πολωνικές αιτιάσεις αφορούν την πύκνωση των πτήσεων των τουρκικών αερογραμμών προς το Μινσκ με επιβάτες από μεσανατολικές χώρες, που κατόπιν επιχειρούν να εισέλθουν στην Ε.Ε. διά της Πολωνίας.

Ήδη, οι κοινοτικές αρχές, με γερμανική παρότρυνση, εξετάζουν το ενδεχόμενο να συμπεριλάβουν την Turkish Airlines στις εταιρείες στις οποίες θα επιβληθούν κυρώσεις για την παρούσα κρίση. Από την πλευρά του ο εθνικός αερομεταφορέας της Τουρκίας με ανακοίνωσή του υποστήριξε ότι "συμμορφώνεται με όλες τις προδιαγραφές και ευαισθησίες ασφαλείας σε συνεργασία με τις διεθνείς αρχές, σε όλες τις πτήσεις του που πραγματοποιούνται σε οποιαδήποτε γωνία του κόσμου”.

Τα στοιχεία δείχνουν πάντως ότι η Turkish Airlines μείωσε από τις 31 Οκτωβρίου τις πτήσεις της από την Κωνσταντινούπολη προς το Μινσκ σε 10 από 14.

Από την άλλη, γεγονός παραμένει ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ε.Ε. 7.935 άνθρωποι επιχείρησαν να διέλθουν τα σύνορα της Λευκορωσίας με την Πολωνία και τη Λιθουανία έναντι μόλις 150 το αντίστοιχο περσινό διάστημα.

Οι καταγγελίες Μοραβιέτσκι προκάλεσαν αυθημερόν τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Πολωνίας Ζμπίγκνιεφ Ράου και της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Ο τελευταίος εξέφρασε τη λύπη του για τους "αστήρικτους ισχυρισμούς” της πολωνικής πλευράς, τους οποίους απέρριψε, και υποστήριξε ότι επιχειρείται να εμφανιστεί η χώρα του ως μέρος ενός προβλήματος το οποίο δεν την αφορά. Κάλεσε δε την Πολωνία να αποστείλει τεχνικές ομάδες στην Τουρκία για να διαπιστώσουν την πραγματική κατάσταση, ώστε το διεθνές ακροατήριο να ενημερωθεί καταλλήλως.

Τούρκοι αναλυτές, όπως ο Μετίν Τσοραμπατίρ του Κέντρου Έρευνας της Μετανάστευσης και του Ασύλου στην Άγκυρα, ο οποίος μίλησε στο Al-Μonitor, κάνουν λόγο για ευρωκεντρική υποκρισία με την οποία η Ε.Ε. προσπαθεί να καλύψει τις διαχειριστικές ανεπάρκειές της και την επιλογή να μεταθέσει στις γειτονικές της χώρες την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Ο ίδιος αντιπαρέβαλε χαρακτηριστικά τα 4 εκατομμύρια Σύρων που φιλοξενεί η Τουρκία με τον πρακτικά αμελητέο αριθμό προσφύγων που έχει δεχθεί όλα αυτά τα χρόνια η Πολωνία.

Στον διεθνή Τύπο πληθαίνουν πάντως οι φωνές όσων υπενθυμίζουν ότι αυτό που κατηγορείται ότι διαπράττει τώρα ο Λουκασένκο το έχει ήδη εφαρμόσει με επιτυχία ο Ταγίπ Ερντογάν.

Και το μέτρο της "επιτυχίας” δίνει η πρόταση (πιθανότατα όχι στερούμενη ειρωνείας) που διατύπωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον ομόλογό του της Αγίας Έδρας αρχιεπίσκοπο Πολ Γκάλαχερ, να χρηματοδοτήσει η Ε.Ε. την Λευκορωσία για να διαχειριστεί τις προσφυγικές αφίξεις στο έδαφός της, όπως ακριβώς πράττει από το 2016 και μετά με την Τουρκία, βάσει του ευρω-τουρκικού μνημονίου.

"Δεν πληρώνουμε την Τουρκία. Στηρίζουμε οικονομικά του Σύρους πρόσφυγες” έσπευσε να απαντήσει η αρμόδια επίτροπος της Κομισιόν Ίλβα Γιόχανσον.

Την ίδια ώρα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν σε τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Λουκασένκο εξέφραζε την ανησυχία του για την συγκέντρωση 12.000 Πολωνών στρατιωτών στα σύνορα, με την επίκληση της προσφυγικής κρίσης.

https://www.capital.gr