Το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ απέναντι σε Ρωσία-Κίνα

 

Η πρώτη επικαιροποίηση του Στρατηγικού Δόγματος του ΝΑΤΟ μετά από 12 χρόνια υπογραμμίζει την θεμελιώδη στροφή στις προτεραιότητες και τις δυτικής συμμαχίας ασφάλειας και στην αντίληψή της περί απειλών, καθώς μαίνεται ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, η Κίνα αυξάνει την επιρροή της στην Ασία και οι θερμοκρασίες αυξάνονται σε όλον τον κόσμο.

Στις 29 Ιουνίου, το ΝΑΤΟ αποκάλυψε το νέο Στρατηγικό Δόγμα περιγράφοντας τις κατευθυντήριες αρχές, τους σκοπούς και τους στόχους. Το έγγραφο, που ενημερώθηκε τελευταία φορά το 2010, ταυτοποιεί τη Ρωσία ως «την πιο σημαντική και άμεση απειλή» για την ειρήνη και ασφάλεια των μελών του ΝΑΤΟ εν μέσω της συνεχιζόμενης επιθετικότητας της Μόσχας στην Ουκρανία. Το ΝΑΤΟ καταγράφει την Κίνα ως στρατηγική «πρόκληση» για πρώτη φορά, επικαλούμενο τις «πολιτικές καταναγκασμού» του Πεκίνου.

Το επικαιροποιημένο Στρατηγικό Δόγμα ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της συνόδου του ΝΑΤΟ της 29ης-30ης Ιουνίου στη Μαδρίτη. Η σύνοδος της Μαδρίτης ήταν η πρώτη που πραγματοποιήθηκε μετά την έκτακτη σύνοδο της συμμαχίας στις 24 Μαρτίου για να υπάρξει μια συντονισμένη απάντηση στη ρωσική εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου στην Ουκρανία.

Ως απάντηση σε αυτές τις μεταβαλλόμενες προτεραιότητες και αντιλήψεις περί απειλής, το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε επίσης αλλαγές στην στάση των δυνάμεών του, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης της δύναμης ταχείας αντίδρασης και μιας νέας αμερικανικής ανάπτυξης στα σύνορα της Ρωσίας.

Tο ΝΑΤΟ σχεδιάζει να οκταπλασιάσει σχεδόν το μέγεθος της δύναμης ταχείας αντίδρασης μέχρι το επόμενο έτος, από τους 40.000 στρατιώτες σε 300.000 στρατιώτες, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ ιδιαίτερα σχεδιάζουν να επεκτείνουν σημαντικά τη στρατιωτική τους παρουσία στην Ευρώπη.

Στις 29 Ιουνίου ο πρόεδρος Joe Biden ανακοίνωσε πως η Ουάσινγκτον θα εδραιώσει μόνιμη έδρα στην Πολωνία για το 5ο Σώμα Στρατού των ΗΠΑ, θα στείλει 5.000 επιπλέον στρατιώτες στη Ρουμανία και θα αυξήσει την εκ περιτροπής ανάπτυξη στρατιωτών στις χώρες της Βαλτικής (δηλαδή την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία). Οι ΗΠΑ θα στείλουν επίσης δυο επιπλέον μοίρες μαχητικών αεροσκαφών F-35 στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα σταθμεύσουν επιπλέον συστήματα αεράμυνας σε βάσεις στην Ιταλία και στη Γερμανία και θα αυξήσουν τον αριθμό των αντιτορπιλικών στη Ρότα της Ισπανίας, από τέσσερα σε έξι.

Η λεγόμενη Δύναμη Αντίδρασης του ΝΑΤΟ συμπεριλαμβάνει χερσαία, θαλάσσια και εναέρια assets που είναι σχεδιασμένα για να αναπτύσσονται γρήγορα και όπου είναι απαραίτητο στην περίπτωση επίθεσης. Η δύναμη αριθμούσε μόλις 13.000 στρατιώτες πριν τις αρχικές επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας το 2014.

Παρά το ότι η Ρωσία χαρακτηρίζεται «άμεση απειλή», το ΝΑΤΟ αρνήθηκε να αναλάβει ισχυρότερη δράση για να αποτρέψει και να αμυνθεί έναντι της Μόσχας. Το επικαιροποιημένο Στρατηγικό Δόγμα περιγράφει τη Ρωσία ως «την πιο σημαντική και άμεση απειλή» για την ασφάλεια και σταθερότητα σε όλη την ευρωατλαντική περιοχή, καθώς η Μόσχα επιδιώκει να «εδραιώσει σφαίρες επιρροής και άμεσου ελέγχου μέσω καταναγκασμού, υπονόμευσης, επιθετικότητας και προσάρτησης» χρησιμοποιώντας «συμβατικά μέσα, μέσα του κυβερνοχώρου και υβριδικά μέσα ενάντια στο ΝΑΤΟ και στους εταίρους (του ΝΑΤΟ)». Η μόνη άλλη «άμεση απειλή» που αναγνωρίζεται στο έγγραφο είναι η τρομοκρατία.

Αυτή η σκληρή γλώσσα αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αντιστροφή από την προηγούμενη προσέγγιση το 2010, όταν το ΝΑΤΟ ανέφερε πως επιδιώκει «μια πραγματική στρατηγική συνεργασία» με τη Ρωσία και πως θα «δράσει ανάλογα, με την προσδοκία της αμοιβαιότητας από τη Ρωσία».

Το επικαιροποιημένο Στρατηγικό Δόγμα αφαιρεί επίσης οποιαδήποτε αναφορά στην Ιδρυτική Πράξη Ρωσίας-ΝΑΤΟ του 1998 που καθόριζε τις σχέσεις μεταξύ της συμμαχίας και της Ρωσίας, που η εκδοχή του 2010 επαναβεβαίωνε. Αλλά στο έγγραφο του 2022, το ΝΑΤΟ λέει πως είναι πρόθυμο να «κρατήσει ανοικτά τα κανάλια επικοινωνίας με τη Μόσχα για να διαχειριστεί και να μετριάσει τους κινδύνους, να αποτρέψει την κλιμάκωση και να αυξήσει τη διαφάνεια», κάτι που δείχνει μια επιθυμία να διατηρηθεί το πνεύμα και η συμμόρφωση με τη 24ετή συμφωνία.

Oι νέοι στρατιώτες του ΝΑΤΟ που σύντομα θα αναπτυχθούν στην Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής θα συνεχίσουν επίσης να εναλλάσσονται σε όλα τα ανατολικοευρωπαϊκά μέλη της συμμαχίας για να αποτραπεί το ενδεχόμενο παραβίασης της Ιδρυτικής Πράξης, στο πλαίσιο της οποίας το ΝΑΤΟ δεσμεύτηκε να μην έχει μόνιμα μάχιμα σώματα στα ρωσικά σύνορα.

Στις 29 Ιουνίου, η βοηθός Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Celeste Wallander είπε ότι η μόνιμη εγκατάσταση του 5ου Σώματος Στρατού των ΗΠΑ στην Πολωνία θα στελεχώνεται από αξιωματούχους του αρχηγείου, όχι από μάχιμα στρατεύματα, και επομένως δεν θα παραβιάζει την αντίληψη των ΗΠΑ για τον Ιδρυτικό Νόμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας. Αξιωματούχοι χωρών όπως η Γαλλία και η Γερμανία είπαν ότι η Ιδρυτική Πράξη πρέπει να διατηρηθεί, ενώ ορισμένοι, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, είχαν ζητήσει από τη συμμαχία να εξετάσει επίσημα την αποκήρυξη ή αναστολή της συμφωνίας για να αρθούν οι περιορισμοί στη στάση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ. την άρση των περιορισμών στη στάση της δύναμης του ΝΑΤΟ.

Όμως η νέα στρατηγική θα εξακολουθήσει να τροφοδοτεί τις ανησυχίες της Ρωσίας για την επέκταση του ΝΑΤΟ και να ωθήσει τη Μόσχα να αυξήσει τη στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή της Βαλτικής. Οι επικείμενες μετακινήσεις στρατευμάτων του ΝΑΤΟ δεν έρχονται σε αντίθεση με τη δεδηλωμένη επιθυμία της συμμαχίας να διατηρήσει τη δυνατότητα διαλόγου με τη Μόσχα. Ωστόσο, έρχονται σε αντίθεση με την επιθυμία της Ρωσίας για μειωμένη παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιφέρειά της, την οποία εξέφρασε η Μόσχα πριν από την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο.

https://www.euro2day.gr