ΥΠΓΟΣ Χ. ΚΑΤΣΙΜΗΤΡΟΣ «….ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΛΠΑΚΙ»
(Γράφει ὁ Αντγος ε.α. Θεόκλητος Α. Ρουσάκης
Ἐπίτιμος Διοικητὴς Β' Σώματος Στρατοῦ)
Δὲν δείλιασαν οἱ «Ἕλληνες τοῦ '40» ὅπως δὲν δείλιασαν μπροστὰ στὸ θάνατο καὶ οἱ Ἕλληνες τῶν Θερμοπυλῶν καὶ τῆς Σαλαμίνας, τοῦ Μαραθῶνα, τοῦ Βυζαντίου, τοῦ '21 καὶ τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνα. Καὶ τὸν ἔκαναν σύμβολο τὸ θάνατο ποὺ ἄγγιξε τό «Μολὼν Λαβέ» τοῦ Λάκωνα Λεωνίδα καὶ θὰ ἀνακυκλωθεῖ 20 αἰῶνες μετὰ ἀπὸ τὸν Κωνσταντῖνο Παλαιολόγο στὴν Πύλη τοῦ Ρωμανοῦ καὶ θὰ γίνει σημαία ἀνεξίτηλη στὴν ὁποία ἀποτύπωσαν τὴν ἀποφασιστικὴ διάζευξη «λευτεριὰ ἢ θάνατος». Πέραν ὅμως ἀπὸ τὰ κελεύσματα τῆς Ἱστορίας, τοῦ ἠθικοῦ καὶ τοῦ πατριωτικοῦ ἐνθουσιασμοῦ, ἡ νίκη στὸν πόλεμο εἶναι ἀποτέλεσμα ὀρθῆς, λεπτομεροῦς, ἐπίπονης καὶ δαπανηρῆς προετοιμασίας καὶ μιᾶς ἐπιδέξιας διεξαγωγῆς τῶν πολεμικῶν ἐπιχειρήσεων, ἀπὸ ἱκανούς, ἀνιδιοτελεῖς, φιλόπατρεις καὶ ἠθικοὺς ἡγέτες.
Μιὰ τέτοια σεμνὴ ἡγετικὴ μορφὴ ποὺ τὴ διέκρινε ἡ σύνεση καὶ ἡ φρόνηση, σὲ συνδυασμὸ μὲ διοικητικὲς καὶ ὀργανωτικὲς ἱκανότητες, μὲ τὸ θάρρος τῆς γνώμης καὶ προπάντων μὲ πνεῦμα πρωτοβουλίας, ἦταν ὁ Ὑποστράτηγος Χαρ. Κατσιμήτρος Διοικητὴς τῆς VIII Μεραρχίας. Τῆς Μεραρχίας ποὺ δέχτηκε ὅλο τὸ βάρος τῆς ἐχθρικῆς ἐπίθεσης τὴν 28 Ὀκτ 1940. Ἦταν αὐτὸς ποὺ μὲ τὴν τεράστια πολεμικὴ ἐμπειρία, σταμάτησε τὴν ἀξονικὴ ἄμπωτι στὸ Καλπάκι, γιὰ νὰ ξεκινήσει ἡ συμμαχικὴ παλίρροια. Καὶ φυσικὰ αὐτὸς θὰ ἦταν ἐκεῖνος ποὺ θὰ εἶχε καὶ τὴν εὐθύνη σὲ περίπτωση ἀποτυχίας.
Μιὰ τέτοια σεμνὴ ἡγετικὴ μορφὴ ποὺ τὴ διέκρινε ἡ σύνεση καὶ ἡ φρόνηση, σὲ συνδυασμὸ μὲ διοικητικὲς καὶ ὀργανωτικὲς ἱκανότητες, μὲ τὸ θάρρος τῆς γνώμης καὶ προπάντων μὲ πνεῦμα πρωτοβουλίας, ἦταν ὁ Ὑποστράτηγος Χαρ. Κατσιμήτρος Διοικητὴς τῆς VIII Μεραρχίας. Τῆς Μεραρχίας ποὺ δέχτηκε ὅλο τὸ βάρος τῆς ἐχθρικῆς ἐπίθεσης τὴν 28 Ὀκτ 1940. Ἦταν αὐτὸς ποὺ μὲ τὴν τεράστια πολεμικὴ ἐμπειρία, σταμάτησε τὴν ἀξονικὴ ἄμπωτι στὸ Καλπάκι, γιὰ νὰ ξεκινήσει ἡ συμμαχικὴ παλίρροια. Καὶ φυσικὰ αὐτὸς θὰ ἦταν ἐκεῖνος ποὺ θὰ εἶχε καὶ τὴν εὐθύνη σὲ περίπτωση ἀποτυχίας.
Ὁ Ὑπγος Χ. Κατσιμήτρος γεννήθηκε τὴν 1η Ἰανουαρίου 1886 στὸ χωριὸ Κλειτσός, τοῦ νομοῦ Ευρυτανίας. Τὸ 1904 κατατάχθηκε, ὡς ἐθελοντὴς στὸν Ἑλληνικὸ Στρατό, τὸ 1915-18 πολέμησε στό «Μακεδονικὸ Μέτωπο» καὶ τὸ 1921-1922 συμμετεῖχε στὴν Μικρασιατικὴ Ἐκστρατεία, μὲ τὸ βαθμὸ τοῦ Ταγματάρχη ὅπου καὶ τραυματίστηκε στὸ γόνατο καὶ μεταφέρθηκε γιὰ νοσηλεία στὴ Σμύρνη. Στὸ βαθμὸ τοῦ Ὑποστρατήγου διετέλεσε Διοικητὴς τῆς VIIης Μεραρχίας Δράμας, τῆς IXης Μεραρχίας Κοζάνης καὶ στὶς 9 Φεβρουαρίου 1938 ἀνέλαβε διοικητὴς τῆς VIIIης Μεραρχίας μὲ ἕδρα τὰ Ἰωάννινα, ὅπου ὁ Στρατηγὸς μαζὶ μὲ τοὺς ἄνδρες του ἀλλὰ καὶ τὸν λαὸ τῆς Ἠπείρου ἔμελλε νὰ ἀντιμετωπίσουν μιὰ πανίσχυρη ἰταλικὴ πολεμικὴ μηχανή.
Μέχρι τὸ 1939 ὁ ὁρατὸς κίνδυνος κατὰ τῆς χώρας μας προερχόταν ἀπὸ τὴ βουλγαρικὴ ἐπεκτατικότητα καὶ ἡ σχεδίαση τῆς ἄμυνας ἦταν προσανατολισμένη στὰ Ε/Β σύνορα. Ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς Γιουγκοσλαβίας καὶ τῆς Τουρκίας δὲν ἀντιμετωπίζονταν ἀπειλές, ἐνῶ ἡ Ἀλβανία ἦταν ἀπὸ ἀπόψεως στρατιωτικῆς ἰσχύος ἀμελητέα. Ἡ ἀποβίβαση, ὅμως, τῶν ἰταλικῶν στρατευμάτων στὴν Ἀλβανία τὴν 7η Ἀπριλίου τοῦ 1939 καὶ ἡ κατάληψη τῆς χώρας αὐτῆς μέσα σὲ ἐλάχιστες ὧρες, μετέβαλε δραματικά τὰ μέχρι τότε δεδομένα τῆς ἐπιχειρησιακῆς σχεδίασης καὶ προπαρασκευῆς. Ἡ νέα κατάσταση ἐπέβαλε τὴν ταχεῖα ἀλλὰ καὶ ψύχραιμη ἀντιμετώπιση τῆς διπλῆς ἀπειλῆς, τόσο ἀπὸ τὴ Βουλγαρία ὅσο καὶ ἀπὸ Ἀλβανία ἀπὸ μιὰ αὐτοκρατορία «ὀκτὼ ἑκατομμυρίων λογχῶν» στὸν τομέα τῶν συνόρων Ἠπείρου καὶ Δυτικῆς Μακεδονίας.
Μέχρι τὸ 1939 ὁ ὁρατὸς κίνδυνος κατὰ τῆς χώρας μας προερχόταν ἀπὸ τὴ βουλγαρικὴ ἐπεκτατικότητα καὶ ἡ σχεδίαση τῆς ἄμυνας ἦταν προσανατολισμένη στὰ Ε/Β σύνορα. Ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς Γιουγκοσλαβίας καὶ τῆς Τουρκίας δὲν ἀντιμετωπίζονταν ἀπειλές, ἐνῶ ἡ Ἀλβανία ἦταν ἀπὸ ἀπόψεως στρατιωτικῆς ἰσχύος ἀμελητέα. Ἡ ἀποβίβαση, ὅμως, τῶν ἰταλικῶν στρατευμάτων στὴν Ἀλβανία τὴν 7η Ἀπριλίου τοῦ 1939 καὶ ἡ κατάληψη τῆς χώρας αὐτῆς μέσα σὲ ἐλάχιστες ὧρες, μετέβαλε δραματικά τὰ μέχρι τότε δεδομένα τῆς ἐπιχειρησιακῆς σχεδίασης καὶ προπαρασκευῆς. Ἡ νέα κατάσταση ἐπέβαλε τὴν ταχεῖα ἀλλὰ καὶ ψύχραιμη ἀντιμετώπιση τῆς διπλῆς ἀπειλῆς, τόσο ἀπὸ τὴ Βουλγαρία ὅσο καὶ ἀπὸ Ἀλβανία ἀπὸ μιὰ αὐτοκρατορία «ὀκτὼ ἑκατομμυρίων λογχῶν» στὸν τομέα τῶν συνόρων Ἠπείρου καὶ Δυτικῆς Μακεδονίας.
Τὸ ζήτημα τώρα τῆς τροποποίησης τῆς ἀμυντικῆς σχεδιάσεως ποὺ προέκυψε ἦταν σημαντικὸ καὶ ἐπεῖγον. Τώρα ἡ μάχη ἀπὸ πλευρᾶς Ἑλλάδος γίνεται μὲ τὸ χρόνο ποὺ πρέπει νὰ κερδηθεῖ γιὰ τὴν προετοιμασία τῆς ἄμυνας στὰ ἑλληνοαλβανικὰ σύνορα. Μὲ βάση αὐτὰ τὰ δεδομένα, κοινοποιεῖται στὶς 4 Μαΐου 1939 τὸ Σχέδιο Ἐπιχειρήσεων ΙΒ (ἀπό τὰ ἀρχικὰ Ἰταλία - Βουλγαρία), σύμφωνα μὲ τὸ ὁποῖο ἡ τελικὴ τοποθεσία ἄμυνας θὰ ἦταν στὴ γραμμὴ Ἄραχθος - Μέτσοβο - καμπὴ Ἀλιάκμονος - ὅρος Βέρμιο - ὅρος Βόρας . Μιὰ τοποθεσία φύση ἰσχυρὰ καὶ ἰδιαίτερα οἰκονομικὴ ἀπὸ πλευρᾶς ἀπαιτουμένων δυνάμεων.
Ἡ Ἤπειρος ὅμως καὶ ἕνα τμῆμα τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας θὰ ἔπρεπε ἀναγκαστικὰ νὰ ἐγκαταλειφθοῦν ἀπὸ τὴν VIII Μεραρχία, ποὺ τὸ 95% τῶν στρατιωτῶν της προερχόταν ἀπὸ τὶς περιοχὲς αὐτές. Οἱ ἐπιπτώσεις στὸ ἠθικὸ τῶν ἀνδρῶν αὐτῶν, ἀλλὰ καὶ ὅλου τοῦ Στρατοῦ στὴν ἀναγκαστικὴ ἐπιλογὴ αὐτῆς τῆς λύσης, εἶναι προφανεῖς καὶ τραγικές. Αὐτὴ ὅμως εἶναι καὶ ἡ κορυφαία στιγμὴ τοῦ ΗΓΕΤΗ ΚΑΤΣΙΜΗΤΡΟΥ. Πρῶτος καὶ περισσότερο ἀπ᾿ ὅλους ἀναλογίζεται τὸ ἀναγκαῖο κακὸ γιὰ τὴν ἄμυνα στὴν τοποθεσία τοῦ Ἀράχθου, ἀλλὰ καὶ τὴν εὐθύνη ὡς τοπικὸς διοικητής, νὰ ἀνατρέψει αὐτὰ τὰ δεδομένα, γιὰ νὰ μὴν παραχωρηθεῖ σπιθαμὴ ἠπειρωτικῆς γῆς στὸν ἐχθρό. Αὐτὸ εἶναι καὶ τὸ κυρίαρχο στοιχεῖο τοῦ Ἡγέτη. Ὅταν ἐντοπίσει τὴν ἀνάγκη ὅτι κάποια κατάσταση πρέπει νὰ ἀλλάξει πρὸς τὸ καλύτερο, πρέπει νὰ δρομολογεῖ χωρὶς χρονοτριβὴ καὶ μεθοδικὰ τὴν ἀλλαγή.
Ἔτσι σὲ ὁλόκληρη τὴ μεθόριο ἀρχίζει μιὰ τιτάνια προσπάθεια ὀργάνωσης τοῦ ἐδάφους μὲ ἔργα ἐκστρατείας - μιὰ καὶ δὲν ὑπάρχει χρόνος γιὰ μόνιμη ὀχύρωση - στὴν προωθημένη ἀμυντικὴ τοποθεσία Καλαμὰ ποτ -Ἐλαία (Καλπακι ) - Γκραμπάλα - Ὑψ. Κλέφτης. ποὺ προχωρεῖ μὲ ταχύτατο ρυθμό. Ὁ Διοικητὴς τῆς Μεραρχίας περιέρχεται ὅλη τὴ μεθόριο διαρκῶς καὶ δίδει ἐπὶ τόπου διαταγὲς καὶ ὁδηγίες πρὸς τοὺς ἀξιωματικοὺς καὶ ὁπλῖτες τῶν φυλακίων, προσπαθῶντας νὰ τοὺς τονώσει τὸ ἠθικὸ καὶ νὰ ἐξάψει τὸν πατριωτισμὸ τους...
Τὴν 1η Σεπτεμβρίου 1939, κοινοποιεῖται ἀπὸ τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο, κατόπιν προτάσεως τοῦ Κατσιμήτρου, νέο Σχέδιο Ἐπιχειρήσεων μὲ τὴν ὀνομασία ΙΒα. Τὸ νέο πλέον σχέδιο προβλέπει, προωθημένη ἄμυνα, στὴν τοποθεσία Καλαμὰς ποτ. - Ἐλαία (Καλπάκι ) - Γκραμπάλα- ὑψ. Κλέφτης, ὅπου ὁ ὀρεινὸς ὄγκος τοῦ Καλπακίου περικλείει μιὰ κοιλάδα σὲ σχῆμα πετάλου. Στὰ χαμηλότερα σημεῖα τῆς τοποθεσίας ὑπῆρχαν τὰ ἕλη ποὺ δημιουργοῦσε ὁ ποταμὸς Καλαμάς.
Στὶς 9 Αὐγούστου 1940, ἀποστέλλεται στὴ Μεραρχία τὸ νέο τροποποιημένο σχέδιο ΙΒβ, στὸ ὁποῖο, ἐπαναλαμβάνεται μὲν ἡ ἀποστολὴ τῆς προωθημένης ἄμυνας στὴν τοποθεσία Ἐλαία (Καλπάκι) - Καλαμά, ἀλλὰ παρέχεται στὸ Μέραρχο ἡ πρωτοβουλία νὰ ἑλιχθεῖ ἐπιβραδυντικῶς ἀναλόγως τῆς ἐξελίξεως τῆς καταστάσεως. Τώρα λοιπὸν ἡ εὐθύνη τῆς ἀπόφασης γιὰ τὴν ἐμμονὴ ἢ ὄχι γιὰ ἄμυνα στὸ Καλπάκι ἐπαφίεται στὸν Στρατηγὸ Κατσιμήτρο. Αὐτὸς καὶ οἱ Ἠπειρῶτες του θὰ δεχθοῦν τὸ κύριο βάρος τῆς ἰταλικῆς ἐπιθέσεως, ἀπὸ τὸ 25ο Σῶμα Στρατοῦ τῶν Ἰταλῶν ἐνισχυμένο μὲ 4000 Ἀλβανούς. Τὸ δῶρο ἀπὸ τοὺς Ἰταλοὺς στὴν Ἀλβανία γιὰ τὴ συνδρομή τους αὐτή, θὰ ἦταν ἡ παραχώρηση σὲ αὐτοὺς τῆς περιοχῆς τῆς Θεσπρωτίας.
Τὸ ἱστορικὸ βράδυ τῆς 27ης πρὸς 28η Ὀκτωβρίου, οἱ προφυλακὲς τῆς Μεραρχίας κατέγραψαν ἀσυνήθιστη κίνηση στὸν ἀπέναντι Ἰταλικὸ τομέα. Ὁ Κατσιμήτρος ἀμέσως ἐνημερώνει τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο γιὰ τὶς ἐξελίξεις, τὴν ἐπικείμενη Ἰταλικὴ ἐπίθεση καὶ διαβεβαιώνει ὅτι «.....μπορεῖ νὰ μὴν ἔχω τὸ ἀνάστημα τοῦ Στρατάρχου Πεταίν, ὅστις κατὰ τὸ 1916 ἀμυνόμενος σθεναρῶς στὸ Βερντὲν εἶπε ὅτι δὲ θὰ περάσουν οἱ Γερμανοί, ἀλλὰ δύναμαι νὰ σᾶς διαβεβαιώσω ἐν πλήρει πεποιθήσει ὅτι δὲ θὰ περάσουν οἱ Ἰταλοὶ ἀπὸ τὸ Καλπάκι».
Στὶς 9 Αὐγούστου 1940, ἀποστέλλεται στὴ Μεραρχία τὸ νέο τροποποιημένο σχέδιο ΙΒβ, στὸ ὁποῖο, ἐπαναλαμβάνεται μὲν ἡ ἀποστολὴ τῆς προωθημένης ἄμυνας στὴν τοποθεσία Ἐλαία (Καλπάκι) - Καλαμά, ἀλλὰ παρέχεται στὸ Μέραρχο ἡ πρωτοβουλία νὰ ἑλιχθεῖ ἐπιβραδυντικῶς ἀναλόγως τῆς ἐξελίξεως τῆς καταστάσεως. Τώρα λοιπὸν ἡ εὐθύνη τῆς ἀπόφασης γιὰ τὴν ἐμμονὴ ἢ ὄχι γιὰ ἄμυνα στὸ Καλπάκι ἐπαφίεται στὸν Στρατηγὸ Κατσιμήτρο. Αὐτὸς καὶ οἱ Ἠπειρῶτες του θὰ δεχθοῦν τὸ κύριο βάρος τῆς ἰταλικῆς ἐπιθέσεως, ἀπὸ τὸ 25ο Σῶμα Στρατοῦ τῶν Ἰταλῶν ἐνισχυμένο μὲ 4000 Ἀλβανούς. Τὸ δῶρο ἀπὸ τοὺς Ἰταλοὺς στὴν Ἀλβανία γιὰ τὴ συνδρομή τους αὐτή, θὰ ἦταν ἡ παραχώρηση σὲ αὐτοὺς τῆς περιοχῆς τῆς Θεσπρωτίας.
Τὸ ἱστορικὸ βράδυ τῆς 27ης πρὸς 28η Ὀκτωβρίου, οἱ προφυλακὲς τῆς Μεραρχίας κατέγραψαν ἀσυνήθιστη κίνηση στὸν ἀπέναντι Ἰταλικὸ τομέα. Ὁ Κατσιμήτρος ἀμέσως ἐνημερώνει τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο γιὰ τὶς ἐξελίξεις, τὴν ἐπικείμενη Ἰταλικὴ ἐπίθεση καὶ διαβεβαιώνει ὅτι «.....μπορεῖ νὰ μὴν ἔχω τὸ ἀνάστημα τοῦ Στρατάρχου Πεταίν, ὅστις κατὰ τὸ 1916 ἀμυνόμενος σθεναρῶς στὸ Βερντὲν εἶπε ὅτι δὲ θὰ περάσουν οἱ Γερμανοί, ἀλλὰ δύναμαι νὰ σᾶς διαβεβαιώσω ἐν πλήρει πεποιθήσει ὅτι δὲ θὰ περάσουν οἱ Ἰταλοὶ ἀπὸ τὸ Καλπάκι».
Μόλις δύο ὧρες μετὰ ὁ Πρωθυπουργὸς τῆς Ἑλλάδος Ἰωάννης Μεταξᾶς, κάπου σὲ ἕνα προάστιο τῆς Ἀθήνας, φορῶντας πυζάμες λόγῳ τοῦ περασμένου τῆς ὥρας, μὲ ἐλαφρὰ τρεμάμενα χέρια θὰ παραλάβει τὸ ἰταμὸ Ἰταλικὸ τελεσίγραφο καὶ θὰ προφέρει τὶς περίφημες Γαλλικὲς λέξεις: «Alors, c' est la guerr».
Τὰ ξημερώματα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου οἱ δυνάμεις τοῦ στρατηγοῦ Βισκόντι Πράσκα διάβαιναν τὴν ἑλληνικὴ μεθόριο. Τὴν ἴδια ὥρα ὁ Πρωθυπουργὸς στὸ ὑπουργικὸ συμβούλιο, ἐνημέρωσε τοὺς ὑπουργοὺς γιὰ τὸ τί εἶχε συμβεῖ καὶ ἔφερε ἐνώπιον τῶν συνεργατῶν του τὰ πολεμικὰ διατάγματα. Κατόπιν πῆρε στὰ χέρια του τὴν πένα του γιὰ νὰ ὑπογράψει, στάθηκε γιὰ λίγο, τὴν ἀκούμπησε καὶ πάλι στὸ τραπέζι, ἔσκυψε τὸ κεφάλι του σὰν νὰ σκεπτόταν κάτι, ἔκανε τὸ σταυρό του, ξαναπῆρε τὴν πένα του καὶ τὴ στιγμὴ ποὺ ἄρχισε νὰ ὑπογράφει πρόσθεσε μὲ παλλόμενη ἀπὸ τὴ συγκίνηση φωνή: «Ὁ Θεὸς σώζει τὴν Ἑλλάδα».
Τὴν ἴδια ὥρα καὶ ὁ Στρατηγὸς Κατσιμήτρος μὲ βαθιὰ πίστη στὸ Θεὸ καὶ στὴν Ὑπέρμαχο Στρατηγὸ καὶ μὲ ἐμπιστοσύνη ἀπόλυτη στοὺς ἄνδρες τῆς Μεραρχίας του, βροντοφώναζαν μὲ τὸ δικό τους τρόπο, τὸ δικό τους ΟΧΙ καὶ ἀντιμετώπιζαν μὲ σθένος τὶς 4 ἐπίλεκτες Ἰταλικὲς μεραρχίες: Τὴ Μεραρχία Ἀλπινιστῶν «ΤΖΟΥΛΙΑ», μὲ κατεύθυνση τὸ Μέτσοβο, τὴν Τεθωρακισμένη Μεραρχία «ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ» καὶ τὴ Μεραρχία Πεζικοῦ «ΦΕΡΡΑΡΑ» μὲ κατεύθυνση τὰ Ἰωάννινα καὶ τὴ Μεραρχία Πεζικοῦ «ΣΙΕΝΑ», μὲ κατεύθυνση τὴν Πρέβεζα, γιὰ τὴν ὑπερκέραση τῶν Ἰωαννίνων. Οἱ ἑλληνικὲς δυνάμεις στὴ γραμμὴ προκαλύψεως λαμβάνουν τὸ βάπτισμα τοῦ πυρὸς μέσα σὲ ἕνα κολασμένο δαντικὸ σκηνικό. Δὲν σάστισαν ὅμως, ἀλλὰ συμπτύχθηκαν κανονικά, ὅπως προέβλεπε τὸ σχέδιο ποὺ εἶχε ἐκπονήσει ἡ Μεραρχία, πρὸς τὴν κύρια ἀμυντικὴ τοποθεσία. Τὸ ΈΠΟΣ τοῦ 1940 ἔχει ξεκινήσει....
Μὲ τὴ λήξη τοῦ προκαλυπτικοὺ ἀγῶνος, γράφει ὁ Κατσιμήτρος στὴν Ἡμερήσια Διαταγή του στὶς 30/10/1940: «Ὁ ἀγὼν θὰ διεξαχθῇ μετὰ πείσματος καὶ ἐπιμονῆς ἀκαταβλήτου. Ἄμυνα κρατερὰ ἐπὶ τῶν θέσεών μας μέχρις ἐσχάτων. Οὐδεμία ἰδέα εἰς οὐδένα νὰ ὑπάρχῃ περὶ ὑποχωρήσεως......... Ἤδη πάντες, ἀπὸ τοῦ Στρατηγοῦ Διοικητοῦ τῆς Μεραρχίας μέχρι καὶ τοῦ τελευταίου στρατιώτου, θὰ ἀγωνισθῶμεν ἐπὶ τῶν θέσεών μας. Καὶ ἐν ἀνάγκῃ θὰ πέσωμεν ὅλοι ὑπερασπιζόμενοι αὐτά..»
Μεταξὺ 4-6 Νοεμβρίου 1940, κατὰ τὴν ἐπίθεση τῶν ΤΘ της ''Μεραρχίας ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ'' ὁ Κατσιμήτρος, παρασύρει τὰ τεθωρακισμένα τους στὰ ἕλη ποὺ δημιούργησε ὁ ποταμὸς Καλαμὰς καὶ τὰ ὁποῖα σκοπίμως τὴ χρονιὰ αὐτὴ δὲν ἀποξηράθηκαν προκειμένου, νὰ λειτουργήσουν ὡς Α/Τ κώλυμα. Τὰ ἰταλικὰ τεθωρακισμένα «κόλλησαν» στὴν κυριολεξία σὲ αὐτὴν τὴν τοποθεσία μὲ ἀποτέλεσμα τὸ πυροβολικὸ μας εὔκολα νὰ τὰ καταστρέψει. Μιὰ τεχνικὴ ποὺ ἐφάρμοσε πρῶτος ὁ Μιλτιάδης γιὰ νὰ ἐπιτύχει τὸ 490 π.Χ. τὴν παγίδευση καὶ τὴν καταστροφὴ τοῦ περσικοῦ ἱππικοῦ μέσα στὸ ἕλος στὸ Μαραθῶνα.
Στὶς 8 Νοεμβρίου 1940, ὁ κόσμος ὅλος μένει ἄναυδος, μὴ μπορῶντας νὰ πιστέψει ὅτι ἡ πρώτη νίκη τοῦ ἐλευθέρου κόσμου ἐναντίον τῶν δυνάμεων τοῦ Ἄξονα ἦταν γεγονὸς στὰ ἠπειρωτικὰ βουνά. Στὴν ἐπιτυχία αὐτή, πρέπει νὰ τονίσουμε, ἡ συμβολὴ τοῦ πυροβολικοῦ ἦταν μέγιστη. Διότι, τὰ βλήματα δὲν πηγαίνουν στὸν στόχο ἁπλῶς μέ... τὸ ἠθικὸ τῶν πυροβολητῶν. Ἀπαιτεῖται σχεδίαση, ὀργάνωση, ἐκπαίδευση καὶ διοίκηση ἀλλὰ καὶ μία ἄριστη λειτουργία τοῦ συστήματος ΔΜ ἡ ὁποία ἐξασφαλίζει ὅτι θὰ ὑπάρχουν στὸν ἀπαιτούμενο χρόνο καὶ χῶρο τὰ βλήματα γιὰ τὰ πυροβόλα.
Μετὰ τὴν ἄφιξη τῶν ἐφεδρειῶν, στὶς 13 Νοεμβρίου, ὁ Ἑλληνικὸς Στρατός, πλήρως κινητοποιημένος καὶ ἔχοντας ἀποκαταστήσει τὸ ἐθνικὸ ἔδαφος, πέρασε στὴν ἀντεπίθεση. Ἔχοντας πλέον τὴν πρωτοβουλία, κατόρθωσε μέχρι τὸν Ἰαν τοῦ '41 νὰ ἀπωθήσει τὶς ἰταλικὲς δυνάμεις ἐντὸς τῆς Ἀλβανίας, μέχρι τὴ γραμμὴ Χιμάρα - Πόγραδετς. Στὴ γενικὴ ἔκθεση τοῦ ΓΕΣ γιὰ τὸν πόλεμο 1940-1941 ἀναφέρεται: «Ὁ Διοικητὴς τῆς Μεραρχίας Χ. Κατσιμήτρος .....κατόρθωσε νὰ περισώσει τὴν ἡρωικὴ καὶ πολύπαθη Ἤπειρο ἀπὸ πρόωρον καὶ ἀδικαιολόγητον παράδοσίν της εἰς τὸν ἐχθρὸ γενόμενος οὕτῳ ΑΞΙΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ».
Ὅμως μετὰ τὴ συνθηκολόγηση ἔμελλε αὐτὸς ὁ ἥρωας τοῦ Ἔπους τοῦ 40, νὰ περάσει μαζὶ μὲ ἄλλους ἥρωες Στρατηγοὺς τὸ δικό του Γολγοθᾶ μὲ τὴν ἀποδοχὴ συμμετοχῆς στὴν Κατοχικὴ Κυβέρνηση τοῦ Ἀντγου Τσολάκογλου. Γιατί ὅμως ὁ ἔνδοξος αὐτὸς στρατηγὸς δέχτηκε αὐτὴ τὴ συμμετοχή, μὲ βέβαιο τὸν κίνδυνο στιγματισμοῦ του ὡς προδότου; Γιὰ ὅλους ὅσους γνώριζαν τὸν Κατσιμήτρο καὶ τοὺς ἄλλους Στρατηγοὺς καὶ ἐκτιμοῦν τὰ γεγονότα χωρὶς ἰδεολογικὰ συμπλέγματα καὶ προκαταλήψεις, γνωρίζουν ὅτι τὸ κίνητρό τους ἦταν ἡ ἐθελοθυσία γιὰ μία ἀκόμη ἐθνικὴ προσφορά. Ἦταν μιὰ στιγμὴ ποὺ στὴν Ἀθήνα δὲν εἶχε ἀπόμεινε ἄλλη ἐξουσία ἢ Ἀρχή, γιὰ νὰ λειτουργήσουν οἱ δημόσιες ὑπηρεσίες, τὰ νοσοκομεῖα, οἱ συγκοινωνίες, ἡ χωροφυλακή, τὸ λιμενικό, τὰ τελωνεῖα, οἱ τράπεζες κλπ.
Οἱ Στρατηγοί, πατριωτικὰ σκεπτόμενοι, γνωρίζοντας τί τοὺς περιμένει, ἀποδέχτηκαν αὐτὴ τὴ «συνεργασία» μὲ τὸν ἐχθρὸ καὶ μεταξὺ αὐτῶν, μὲ τὴν παρότρυνση καὶ τοῦ Μητροπολίτη Ἰωαννίνων Σπυρίδωνα καὶ ὁ Κατσιμήτρος στὸν ὁποῖο ἀνέθεσαν τὰ Ὑπουργεῖα Ἐργασίας καὶ Γεωργίας. Τὸ πιθανότερο εἶναι νὰ θεώρησε ὅτι στὶς πρωτόγνωρες συνθῆκες μποροῦσε ἴσως κάτι ἀκόμα νὰ προσφέρει. Σὲ λιγότερο ὅμως ἀπὸ πέντε μῆνες παραιτήθηκε, ἀλλὰ δυστυχῶς ἡ συμμετοχὴ καὶ μόνο ἦταν ἀρκετὴ γιὰ νὰ συμπεριληφθεῖ ἀργότερα στὸν κατάλογο τῶν δωσίλογων.
Τὸ 1945 δικάζεται σὲ κάθειρξη 5,5 ἐτῶν, ἐνῶ ἀποπέμπεται ἀπὸ τὸ στράτευμα μὲ παράλληλη ἔκπτωση ἀπὸ τὸ βαθμὸ τοῦ Ἀντιστρατήγου. Τὸ 1953 ἀποκαταστάθηκε στὸ βαθμό του, προήχθῃ στὸ βαθμὸ τοῦ Ἀντιστρατήγου καὶ τοῦ ἀποδόθηκαν ὅλα τὰ παράσημά του. Πέθανε τὴν Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 1962 καὶ ἡ κηδεία του ἔγινε δημοσία δαπάνη στὸ Α' Κοιμητήριο Ἀθηνῶν.
Καὶ σήμερα, ποὺ στοὺς γειτονικούς μας ὁρίζοντες ἔχουν ἐπικαθήσει μαῦρα σύννεφα ποὺ προοιωνίζουν συρρικνώσεις ἐδαφικές, ἂς μὴ δειλιάσουμε βλέποντας τοὺς ἀριθμοὺς καὶ ἀκούγοντας τὶς ἀπειλές. Ὁ Θεὸς τῆς Ἑλλάδος θὰ ἀναδείξει πάλι ὴ νέα ἡγεσία τοῦ νέου ΟΧΙ, ὥστε σύψυχοι καὶ ομόψυχοι, θὰ μπορέσουμε νὰ διαβοῦμε μὲ τὴ βοήθεια τῆς Ἁγίας Σκέπης, τὶς ἔντεχνα στημένες παγίδες, τόσο ἀπὸ ἐχθροὺς ὅσο καὶ ἀπὸ λυκόφιλους. Ἀρκεῖ, στὶς μεγάλες αὐτὲς ἐπετείους, ὁ ἑορτασμὸς νὰ εἶναι ἱστορίας μνήμη ἀλλὰ καὶ χρέους ὑπόμνηση.
https://ethnegersis.blogspot.com
Σχόλια