Οι δαίμονες της γεωγραφίας

 ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣΕίχαμε δεν είχαμε και εν τέλει ενεπλάκημεν στις υποθέσεις της Εγγύς Ανατολής και της Βορείου Αφρικής. Με το δυσβάστακτο αυτό φορτίο αρχίζουμε το νέο έτος και μετά κόπου θα το φέρουμε καθ’ όλη τη διάρκειά του. Κάποιοι αποδίδουν τη νέα αυτή περιπλοκή στη βουλιμική τάση κερδοφορίας των αδελφών Κυπρίων, που έσπευσαν να αξιοποιήσουν τα όποια κοιτάσματα αερίου της περιοχής, συνομολογώντας συμφωνίες καθορισμού των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) στην Ανατολική Μεσόγειο με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και αποκλείοντας τη μείζονα περιφερειακή δύναμη της περιοχής, την Τουρκία.

Ισχύει το επιχείρημα αυτό, αλλά δεν είναι η μοναδική αιτία της όλης εμπλοκής. Διότι πέραν της οικονομικής παραμέτρου που καθορίζει μέχρι βαναυσότητος την πορεία της ιστορίας του ανθρώπου –κατά τις αντιλήψεις πάντοτε φιλελευθέρων και μαρξιστών– υπάρχει και κάτι άλλο, που ονομάζεται γεωγραφία. Και η Ελλάς ως εκ της θέσεώς της υφίσταται και θα υφίσταται μονίμως τους κραδασμούς των Βαλκανίων και της Ανατολής.

Το γεγονός αυτό δεν ακυρώνει βέβαια την προσπάθεια προσομοιώσεως της Ελλάδος με τα ισχύοντα στον ευρωπαϊκό Βορρά. Διότι εάν δεν υπήρχε αυτή η τάση, ούτε η Επανάσταση θα είχε εκδηλωθεί το 1821. Ούτε το ελληνικό «πρότυπο Βασίλειο της Δύσεως στην Ανατολή» θα είχε προκύψει. Ούτε ένας Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος θα είχε εμφανισθεί, για να επιχειρήσει τον μοναδικό διανοητικό άθλο συνθέσεως σε μία ενότητα του έθνους των Ελλήνων, που είχε εκ διαμέτρου αντίθετες εκφάνσεις στη διάρκεια των αιώνων.

Στα χρόνια της μεταπολιτεύσεως εθεωρήθη ότι συνετελέσθη επιτέλους η οριστική αποκόλληση της χώρας από το γεωγραφικό της περιβάλλον. Αλλά η κατάρρευση του Σιδηρού Παραπετάσματος οδήγησε στην ανεξέλεγκτη κάθοδο των Βαλκανίων γειτόνων μας στην Ελλάδα. Ο πατέρας του σημερινού πρωθυπουργού ευρέθη αντιμέτωπος της νέας αυτής προκλήσεως. Και με τα χρόνια σταδιακώς επετεύχθη μια κάποια ισορροπία.

Οι άστοχες παρεμβάσεις των ισχυρών της Δύσεως στη Μέση Ανατολή, που είχαν ως στόχο τη συντριβή των μπααθικών καθεστώτων, αποσταθεροποίησαν την περιοχή. Το κύμα των μουσουλμάνων μεταναστών και των προσφύγων προς τη Δύση έλαβε διαστάσεις ανεξέλεγκτες και η Ελλάς υπέστη για δεύτερη φορά μέσα σε ελάχιστες δεκαετίες τις συνέπειες της γεωγραφικής της θέσεως. Τέλος η απομόνωση της Τουρκίας από την ενωμένη Ευρώπη, που μόνον εθελοτυφλούντες μπορεί να αποδώσουν στον πρόεδρο αυτής της χώρας, Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, και συνεργούντων και άλλων περιφερειακών παραγόντων, έχει εκτινάξει σε επικίνδυνα επίπεδα την ένταση σε μία περιοχή ζωτικών συμφερόντων για την ασφάλεια της Ελλάδος.

Σε όλη την πορεία ενσωματώσεως της χώρας στην ενωμένη ούτως ειπείν Ευρώπη υπήρξε μία δραματική μετατόπιση του ενδιαφέροντος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής με στόχο την ευρωπαϊκή εναρμόνισή της. Μόνον που οι δαίμονες της γεωγραφίας όχι απλώς δεν εξέλιπαν, αλλά επιβεβαιώνουν με τρόπο καταθλιπτικό την ύπαρξή τους. Το χάσμα της Ανατολής ατενίζει και προσπαθεί με κάθε τρόπο να αντιμετωπίσει ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του. Καλή μας τύχη για τη νέα χρονιά.

https://www.kathimerini.gr/1058091/opinion/epikairothta/politikh/oi-daimones-ths-gewgrafias

http://www.anixneuseis.gr/