Μια αναπαράσταση του Τάφου Καστά – Γιατί το Μνημείο θα είναι ασύλητο

Μια αναπαράσταση του Τάφου Καστά – Γιατί το Μνημείο θα είναι ασύλητο και γιατί υπάρχει άλλος ένας παρόμοιος Τάφος στην περιοχή. Από την μέχρι τώρα ανασκαφή στο Τάφο Καστά, τείνομε να συμπεράνουμε τα ακόλουθα σημαντικά.

Αυτό το τεράστιο περίβολο που παρατηρούμε δεν είναι μία ενιαία κυλινδροειδής μεγακατασκευή με στέγη σε έκταση περί των 130 μέτρων σε διάμετρο.

Η κατασκευή του Τάφου Καστά, τείνουμε να πιστέψουμε ότι θα είναι της ακόλουθης μορφής:

Δείτε την θεωρητική πιθανή Κάτοψη της εικόνας Νο 1 που δημιουργήσαμε, πιο κάτω.

Η κατασκευή του Τάφου πρέπει να αποτελείται από έναν εξωτερικό περίβολο τοίχο, χοντρό και ψηλό, σαν τείχη αρχαίας πόλεως.

Εικόνα Νο 1

Γνωρίζουμε από την Είσοδο που έχει βρεθεί με τις Σφίγγες και τον διάδρομο που ακολουθεί και που έως τώρα σε αυτόν, επικεντρώνονται οι ανασκαφικές εργασίες, ότι υπάρχει αυτός ο λοξοειδούς ταβανιού διάδρομος.

Εάν υπήρχε στέγη σε όλη την κατασκευή, ενιαία, νομίζουμε ότι δεν θα υπήρχε λόγος το ταβάνι του διαδρόμου που ανασκάπτεται, να είχε λοξοειδή μορφή· εάν υπήρχε μια ενιαία στέγη μήκους περίπου 130 μέτρων, όσο δηλαδή χονδρικά η διάμετρος του κύκλου της κατασκευής του Τάφου, που να καλύπτει όλη την έκταση αυτού του μεγάλου κύκλου, τότε δεν θα χρειάζονταν η στέγη του διαδρόμου να είναι λοξοειδούς κατασκευής – θα ήταν οριζόντια και επίπεδη.

Από την στιγμή που η στέγη του διαδρόμου που ανασκάπτεται, είναι λοξοειδής – τοξοειδής, συμπεραίνουμε ότι η κατασκευή που βλέπουμε δεν είναι ενιαία.

Τότε πως είναι;

Μας προβλημάτισε αυτό το στοιχείο και παράλληλα μας έκανε να αναρωτηθούμε, πως ο αρχιτέκτων της εποχής θα σκέφτηκε προκειμένου να φτιάξει το ταφικό μνημείο που κάποιος σπουδαίος θα του είχε παραγγείλει.
Ο Αρχιτέκτων – Αρχιμηχανικός θα ήθελε να φτιάξει:

• Μια κατασκευή μεγαλειώδη, διότι έτσι θα του είχαν παραγγείλει
• Μια κατασκευή λειτουργική
• Μια κατασκευή που να εντυπωσιάζει
• Μια κατασκευή που να προβάλλει τον νεκρό, αφηρωισμένο.
• Μια κατασκευή που να προστατεύει τον νεκρό και τα αναθήματα (πολύτιμα ή χρηστικά και συμβολικά)

Συνεπώς, ο τάφος ενώ θα έπρεπε να είναι μεγαλειώδης, δεν έπρεπε να συληθεί στο μέλλον.

Εάν το σκεφτόμαστε εμείς, που δεν είμαστε και μηχανικοί, δεν θα το σκέφτονταν ένας σπουδαίος μηχανικός της εποχής; Και δεν θα ήταν κύριο μέλημα ο Τάφος να κατασκευαστεί έτσι, που να αποτρέπει την σύληση; Δεν θα απαιτούσε κάτι τέτοιο, ο παραγγελιοδόχος που ήθελε να φτιάξει έναν τόσο μεγαλοπρεπή Τάφο; Σίγουρα θα το ήθελε και βέβαια, σίγουρα θα ασχολήθηκε με αυτό το θέμα και ο Αρχιμηχανικός.

Όμως και οι μηχανικοί, δεν ανακαλύπτουν τον τροχό από την αρχή· βασίζονται στη προηγούμενη εμπειρία και προσθέτουν σε αυτήν. Αυτό, σημαίνει ότι ο οποιοσδήποτε μηχανικός, στον τρόπο που θα σχεδίαζε έναν Τάφο εν προκειμένω, θα βασίζονταν σε προηγούμενη εμπειρία άλλων και τεχνοτροπίες.
Σε αυτά τα πλαίσια, ας δούμε την αναπαράσταση του Μακεδονικού Τάφου στην όαση Σίουα της Αιγύπτου.

Αναπαράσταση μακεδονικού τάφου στην Σίουα, Αίγυπτο

Παρατηρούμε ότι ο μακεδονικός τάφος στην Σίουα της Αιγύπτου, έχει έναν εξωτερικό τοίχο και εντός, αποτελείται από ένα επίμηκες κτήριο και ο κυρίως ταφικός θάλαμος, είναι στην άκρη αυτού του κτηρίου (με την πυραμιδοειδή στέγη).

Δεν γνωρίζουμε εάν ο Τάφος στην Σίουα είναι λίγο παλαιότερος ή λίγο νεότερος σε σχέση με τον Τάφο του Καστά. Σίγουρα και οι δύο αυτοί τάφοι, είναι κοντινής εποχής. Το κοινό στοιχείο είναι ο επιμήκης διάδρομος, τον οποίο μέχρι στιγμής τον έχουμε διαπιστώσει και στον Τάφο Καστά με την μέχρι τώρα ανασκαφή.
Άλλο ένα σημείο αρχιτεκτονικής σύνδεσης των δύο τάφων, είναι ότι υπάρχειτοίχος που περιβάλλει το κυρίως ταφικό μνημείο.

Έχοντας αυτά υπόψη, σκεφτήκαμε ότι ο Τάφος στον λόφο Καστά δεν είναι μεγακυλινδρικός, έχοντας μια τεράστια στέγη από πάνω, που θα ήταν δύσκολο, ιδίως από την στιγμή που επιχωματώθηκε, να αντέξει το βάρος.
Μια τέτοιου είδους κατασκευή, δηλαδή ένα τεράστιο κυλινδροειδές κατασκεύσμα με στέγη με διάμετρο περί των 130 μέτρων, δεν θα βόλευε μηχανικά · δεν θα βόλευε στην κατασκευή του.
Πόσο δε μάλιστα εφόσον γνωρίζουμε ότι έφερε τον Λέοντα στο κέντρο και κορυφή του. Το βάρος θα ήταν εξαιρετικά μεγάλο.
Δεν μπορεί ο Αρχιμηχανικός που έλαβε την παραγγελία να μην το σκέφτηκε.

Επομένως και έχοντας στο μυαλό μας και τον τρόπο κατασκευής και του άλλου μακεδονικού τάφου στην Σίουα, θεωρούμε ότι ο τρόπος που έδρασε ο Αρχιμηχανικός του Μνημείου Καστά, είναι ο ακόλουθος:

• Έφτιαξε έναν μεγάλο περίβολο τοίχο, που θυμίζει τείχη πόλεως. Είναι αυτός που βλέπουμε με περιφέρεια περί των 500 μέτρων.

• Σε κάποιο σημείο, έφτιαξε την Κυρία Είσοδο – αυτήν που έχουμε βρει με τις Σφίγγες άνωθεν.

• Ακολουθούσε μακρύς διάδρομος: αυτός που έχουμε βρει και που μέχρι σήμερα αποτελείται από τρία τμήματα, το πρώτο τμήμα μεταξύ Σφιγγών και Καρυάτιδων, το δεύτερο τμήμα, μεταξύ Καρυάτιδων και Μωσαϊκού με τον Ερμή Ψυχοπομπό και τον νεκρό στο άρμα και η τρίτη πίσω από αυτήν. Πιθανότατα, θα ακολουθούνε και άλλα ‘διαμερίσματα’ σε αυτόν τον μακρύ ‘διαμερισματικό’ διάδρομο, ο οποίος και θα οδηγεί στον κυρίως νεκρικό θάλαμο.

Συνεπώς, η κατασκευή του Μνημείου Καστά, περιλαμβάνει:

1. τον εξωτερικό μεγάλο περίβολο τοίχο, προστατευτικό για το Μνημείο, ως τείχη πόλεως
2. τον μακρύ ‘διαμερισματικό’ διάδρομο με την τοξοειδή / λοξοειδή στέγη.
3. τον κυρίως νεκρικό θάλαμο
4. τον πύργο στο κεντρικό μέρος του μεγάλου κύκλου, ουσιαστικά ένα φρεάτιο, στην κορυφή του οποίου, στήθηκε ο Λέοντας, γιια να δείχνει από μακριά την αίγλη του νεκρού.

Ο μακρύς ‘διαμερισματικός’ διάδρομος γιατί φέρει τοξοειδή / λοξοειδή στέγη και όχι επίπεδη;
Διότι μια τοξοειδή / λοξοειδή κατασκευή, μηχανικά μιλώντας, αντέχει μεγάλα φορτία άνωθεν, κάτι που μας κάνει να πιστεύουμε ότι αμέσως μετά την κατασκευή του μνημείου, αυτό επιχωματώθηκε – πιθανότατα όχι  στην είσοδο αλλά σε όλον τον περίβολο κύκλο.

Γιατί επιχωματώθηκε; Νομίζουμε για προστασία του κυρίως νεκρικού θαλάμου αλλά και για εντυπωσιασμό – για να δείχνει το Μνημείο ακόμα μεγαλύτερο, ογκοδέστερο.

Δείτε την εικόνα Νο 1 (πιο πάνω): Έχουμε τον περίβολο τοίχο, συμπαγής και ψηλός σαν τείχη πόλεως (1). Έχουμε τον ‘διαμερισματικό’ Διάδρομο (2), τον κυρίως νεκρικό θάλαμο (3) και τον πύργο – φρεάτιο στην κορυφή του οποίου ανυψώθηκε ο Λέοντας (4).
Το καφέ χρώμα, δείχνει την έκταση μέσα στην κυκλική κατασκευή που επιχωματώθηκαν από την κατασκευή του Μνημείου.

Πιθανολογούμε δε, ότι καθώς βασικός γνώμονας της κατασκευής ήταν και η προστασία του ανά τους αιώνες, από κλέφτες και ιερόσυλους, ότι ο Αρχιμηχανικός θα έδειξε την πρόνοια κατόπιν και της σχετικής εντολής του παραγγελιοδότη, να κατασκευάσει έτσι το Μνημείο που να το καθιστά σχεδόν απρόσβλητο σε μελλοντική σύληση.

Πως θα γίνονταν αυτό;

Πρώτα, θα γίνονταν, εάν ο κυρίως νεκρικός θάλαμος, ήταν υπόγειος. Εάν ήταν από την κατασκευή του υπόγειος, θα υποστήριζε δύο πράγματα: Πρώτον, συμβολικά τον κάτω κόσμο όπου πήγαινε ο νεκρός, δεύτερον, την καλύτερη προστασία του θαλάμου από επίδοξους κλέφτες.

Παράλληλα όμως ο Αρχιμηχανικός, θα μελέτησε με τα δεδομένα της εποχής του και κάποια πρόβλεψη και για το μέλλον, για το τι απόσταση θα μπορούσε να σκάψει μια ομάδα ολίγων βανδάλων – κλεφτών και ιερόσυλων, που θα στόχευε να εισέλθει στον Τάφο για να τον κλέψει (taxcoach.gr).

Άρα λοιπόν, η απόσταση που έχει περίπου από το κέντρο του ο τάφος, η ακτίνα δηλαδή του μεγάλου περίβολου κύκλου, δεν θα είναι τυχαία, αλλά με το συγκεκριμένο μέγεθος και δεδομένου ότι ο νεκρικός θάλαμος θα βρίσκεται σε κάποια έκταση γύρω από το κέντρο του κύκλου, οι κλέφτες της εποχής εκείνης και με τα μέσα που διέθεταν, να ήταν εξαιρετικά δύσκολο να σκάψουν προκειμένου να συλήσουν τον Τάφο, υπόγειο λαγούμι.

Με άλλα λόγια η απόσταση είναι μεγάλη, περίπου υπολογίζουμε ξεκινώντας από το εξωτερικό του περίβολου κύκλου με τα τείχη (από όπου θα έρχονταν επίδοξοι κλέφτες), πρέπει να είναι γύρω στα 30 μέτρα προς το εσωτερικό έως ότου φτάσουμε στον κυρίως νεκρικό θάλαμο.

Προσέξτε ότι και ο κυρίως νεκρικός θάλαμος, για λειτουργικούς λόγους, δεν θα βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του κύκλου, αλλά σε έναν ομόκεντρο κύκλο, καθώς στο κέντρο, πρέπει για λειτουργικούς λόγους, να βρίσκεται ο πύργος – φρεάτιο, που ανυψώθηκε σε αρκετό ύψος, παράλληλα επιχωματώθηκε για να είναι στέρεος, για να φέρει στην κορυφή του τον Λέοντα.
Διαφορετικά, εάν ο πύργος – φρεάτιο έμενε κούφιος και δεν επιχωματώνονταν, θα υπήρχε κίνδυνος να καταρρεύσει, λόγω του βάρους του Λέοντος στην κορυφή, καταστρέφοντας και το κυρίως Μνημείο.
Άρα, στο κέντρο, πρέπει να βρίσκεται ο πύργος – φρεάτιο, που υψώθηκε και επιχωματώθηκε εντός, στη κορυφή του οποίου τοποθετήθηκε ο Λέοντας.

Επιπλέον, το Μνημείο το προστατεύει ο περίβολος τοίχος, ογκώδης, συμπαγής και ψηλός σαν τείχη πόλεως.

Και πως έδειχνε το Μνημείο στην αρχαιότητα;
Στην εικόνα Νο 2, φαίνεται η τομή όσων σας περιγράψαμε (στο πάνω μέρος της εικόνας) και μια πιθανή αναπαράσταση στο κάτω μέρος.

Είκονα Νο 2

Τα κόκκινα ‘στικάκια’, που παρουσιάζονται κάθετα στην αριστερή πλευρά πάνω από τον νεκρικό θάλαμο και κάθετα και οριζόντια, αριστερά και κάτω της Εισόδου και ‘διαμερισματικού’ Διαδρόμου, δείχνει απλώς, την μέγιστη απόσταση που με τα μέσα της εποχής θα μπορούσαν επίδοξοι τυμβωρύχοι να σκάψουν προκειμένου να κλέψουν τον Τάφο.

Η κατασκευή που σκεφτήκαμε για το Μνημείο Καστά, τα έχει όλα:

• Είναι μεγαλειώδης στην εμφάνιση (όταν το Μνημείο ολοκληρώθηκε) 
• Είναι προστατευτική το μέγιστο για το ίδιο το Μνημείο και αποτρέπει πιθανή σύλησή του.
• Είναι παράλληλα, από μηχανικής πλευράς, απλή, άρα και σχετικά εύκολο να ολοκληρωθεί – θα λέγαμε ότι η κατασκευή του Μνημείου ολοκληρώθηκε το πολύ σε δυο χρόνια.

Προφανώς, η συνέχιση της Ανασκαφής θα μας επιβεβαιώσει ή θα μας διαψεύσει.

Βάσει όλων των ανωτέρω και βάσει των αποστάσεων, λογικά στον Διάδρομο, πρέπει να υπάρχει και άλλο ‘διαμέρισμα, πίσω από το χώρο που βρήκαμε τον ψηφιδωτό δάπεδο με τον Ψυχοπομπό Ερμή και τον νεκρό στο άρμα, προτού φτάσουμε στον κυρίως νεκρικό θάλαμο.

Και λόγω της απλής αλλά ιδιοφυούς κατασκευής του Μνημείου, θεωρούμε ότι είναι σε υπερβολικά βαθμό προστατευμένο από προσπάθειες σύλησης στην αρχαιότητα.

Από που θα έμπαιναν λοιπόν οι τυμβωρύχοι;  … οι οποίοι μπορεί να προσπάθησαν κάποια στιγμή στην αρχαιότητα να εισέλθουν αλλά μέχρι που θα έφτασαν, όντας επιχωματωμένο και σε τέτοιο μέγεθος;  … και με τα μέσα που διέθεταν τότε;

Επομένως αισιοδοξούμε ότι το Μνημείο θα είναι ασύλητο και τα ευρήματα πολλά και σπουδαία και ανεκτίμητης αξίας!

Λάβετε δε υπόψη, ότι στην περιοχή Αμφιπόλεως, υπάρχει και άλλος Τάφος με κάποια παρόμοια χαρακτηριστικά σαν αυτόν του Καστά.

taxcoach.gr,http://amfipolinews.blogspot.gr