Τα νεύρα της ΕΚΤ φθείρονται με την Ελλάδα

Μέσα στην πεντάμηνη ένωση μεταξύ της νομισματικής πολιτικής και της χρηματοπιστωτικής εποπτείας στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τα νεύρα αρχίζουν να φθείρονται.

Καθώς οι αξιωματούχοι υπό τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ψάχνουν τρόπο να αντικαταστήσουν τις καταθέσεις που χάνονται από τις ελληνικές τράπεζες χωρίς να χρηματοδοτήσουν ευθέως το κράτος, οι προσπάθειες του νέου Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού εξοργίζουν την παλαιά φρουρά. Οι κεντρικοί τραπεζίτες ανησυχούν πως οι υπερβολικά αυστηρές διαταγές προς τις τράπεζες θα μπορούν να επιδεινώσουν το πρόβλημα της Ελλάδας.

Αφού έχτισε έναν θεσμικό στυλοβάτη που έχει επιβλέψει τις μεγαλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης από τον Νοέμβριο, η ΕΚΤ τώρα αντιμετωπίζει μία από τις χειρότερες εξάψεις των έξι ετών της κρίσης του δημόσιου χρέους. Οι αξιωματούχοι πρέπει να βρουν έναν τρόπο να ευθυγραμμίσουν τους δύο πολιτικούς τους κλάδους με έναν τρόπο ώστε να μπορούν να βρουν διάδρομο μέσα από την ελληνική αναστάτωση και να θέσουν ένα υπόδειγμα αντιμετώπισης τραπεζικών αναταραχών στο μέλλον.

«Είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει ένταση, και ήταν προφανές εξ αρχής πως θα υπήρχε» είπε ο Nicolas Veron, μέλος της ερευνητικής ομάδας του Bruegel στις Βρυξέλλες. «Όμως υπάρχει ένα εποικοδομητικό είδος έντασης, όπως αυτό ανάμεσα στον υπουργό Οικονομικών Tim Geithner και την πρόεδρο της Ομοσπονδιακή Εταιρία Ασφάλισης Καταθέσεων Sheila Bair το 2008. Θα μπορούσε εν τέλει να δημιουργήσει τον σωστό συνδυασμό πολιτικών.»

Όπως οι νομοθέτες των ΗΠΑ κατά την οικονομική κρίση του 2008 έπρεπε να επιλέξουν ανάμεσα στο ηθικό ρίσκο της διάσωσης των τραπεζών και το οικονομικό χάος του να τις δουν να αποτυγχάνουν, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι παγιδευμένοι ανάμεσα στο να ενδώσουν στις ελληνικές απαιτήσεις για χρήματα και την πολιτική πανωλεθρία του να αφήσουν τη χώρα να φύγει από το ευρώ.

Αναβλύζοντας

Το άγχος αναβλύζει μέσα στην ΕΚΤ, επηρεάζοντας τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στους κεντρικούς τραπεζίτες στα νέα γραφεία στην ανατολική Φρανκφούρτη, και τους τραπεζικούς επόπτες που έχουν τοποθετηθεί σε προσωρινή έδρα δύο χιλιόμετρα μακρύτερα.

Η επικεφαλής του Εποπτικού Μηχανισμού Daniele Nouy μπορεί να δώσει ενδείξεις της σχέσης με το διοικητικό συμβούλιο όταν απευθυνθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τρίτη.

Οι αξιωματούχοι της αυτόν τον μήνα έψαξαν τρόπο να αποτρέψουν τις ελληνικές τράπεζες από το να αυξήσουν τα αποθέματά τους σε βραχυπρόθεσμο κρατικό χρέος, ώρες πριν από τις κρίσιμες συναντήσεις με συμμετοχή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Ντράγκι. Η κίνηση, η οποία δυσχεραίνει τη χρηματοδότηση του κράτους, αρχικά εμποδίστηκε καθώς το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ έκανε πίσω μπροστά στην έντασή της και τους στόχους της νομισματικής πολιτικής που αφορούσε, σύμφωνα με ανθρώπους με γνώση των συζητήσεων.

Από την άποψη της εποπτείας, η πρόταση αντικατόπτριζε τους περιορισμούς της ΕΚΤ στον μηχανισμό έκτακτης βοήθειας ρευστότητας προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Από τν περασμένο μήνα, το διοικητικό συμβούλιο έχει εγκρίνει μόνο μικρές εβδομαδιαίες αυξήσεις κεντρικοτραπεζικών μετρητών προς τις τράπεζες, λόγω της ανησυχίας πως οι πόροι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν άμεσα για την αγορά κρατικού χρέους, παραβιάζοντας τον νόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μετρημένη στρατηγική

Για κάποιους κεντρικούς τραπεζίτες, η πρόταση του Εποπτικού Μηχανισμού ήταν μία αδέξια παρέμβαση στην πολιτική της κρίσης η οποία απειλούσε να αναστατώσει τη μετρημένη στρατηγική του διοικητικού συμβουλίου στην αντιμετώπιση της ελληνικής αναταραχής, σύμφωνα με αξιωματούχους με γνώση των συζητήσεων.

Ενώ η κίνηση πέρασε αργότερα με στενότερους όρους αναφοράς, η αψιμαχία υπογραμμίζει μία ένταση που σιγοβράζει εντός της ΕΚΤ. Οι επόπτες της μπορούν να υποστηρίζουν πως το 25μελές διοικητικό συμβούλιο και το προσωπικό του δεν καταλαβαίνουν τη δύσκολη δουλειά της τραπεζικής εποπτείας, με την πιθανή απάντηση να είναι πως οι επόπτες, βάζοντας «τικ» σε λίστες ρυθμίσεων, δεν καταλαβαίνουν τον κόσμο πέρα από τον τραπεζικό νόμο.

Με περίπου 6.000 εποπτικές αποφάσεις ετησίως που θα πρέπει να παρθούν από τον Εποπτικό Μηχανισμό και να εγκριθούν από το συμβούλιο, η πιθανότητα της σύγκρουσης ή των λαθών είναι σημαντική. Μία εκπρόσωπος της ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει την πολιτική της σε σχέση με την Ελλάδα και τις αλληλεπιδράσεις εποπτών και διοικητικού συμβουλίου.

Στενή θηλιά

Η αυστηρότητα και η περιπλοκότητα στην προσέγγιση της ΕΚΤ στην Ελλάδα έχει προκαλέσει κριτική από τους πολιτικούς της χώρας.

«Η ΕΚΤ ακόμη κρατά το σκοινί που έχουμε γύρω από τον λαιμό μας» είπε ο Τσίπρας σε συνέντευξη στη Der Spiegel στις 7 Μαρτίου. Αρνούμενη να δώσει χώρο στην Ελλάδα να εκδώσει περισσότερα έντοκα γραμμάτια, η ΕΚΤ «αναλαμβάνει μεγάλη ευθύνη».

Ο χρόνος που έχει η Ελλάδα για να παρουσιάσει μία λεπτομερή λίστα μέτρων οικονομικών μεταρρυθμίσεων για να ικανοποιήσει τους πιστωτές και να απελευθερώσει τα χρήματα της διάσωσης εξαντλείται, καθώς εξαντλούνται και τα αποθέματα μετρητών. Οι αξιωματούχοι της ελληνικής κυβέρνησης και οι εκπρόσωποι των πιστωτών της χώρας συζήτησαν το Σαββατοκύριακο και αναμένεται η κυβέρνηση να παρουσιάσει τις προτάσεις του έως τη Δευτέρα. Ο Τσίπρας σχεδιάζει να ενημερώσει τους έλληνες βουλευτές στις 8μμ ώρα Αθήνας της ίδιας ημέρας.

Κοντό λουρί

Ο ισπανός υπουργός Οικονομίας Luis de Guindos είπε στη Μαδρίτη πως όσο δε συμβεί η ελληνική έξοδος από το ευρώ, η κυβέρνηση πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της.

Εν τω μεταξύ, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ αντιμετωπίζουν το δύσκολο έργο του να παραμείνει πιστή στην απαγόρευση της ΕΕ για τη χρηματοδότηση των κρατών-μελών, ενώ θα χειρίζεται την έντονη αβεβαιότητα που δημιουργεί μια κυβέρνηση που έχει παραδεχτεί πως έχει πτωχεύσει.

Η ΕΚΤ «ανησυχεί για τη νομισματική χρηματοδότηση, και ως επόπτης δεν της αρέσει το εύρος της δημόσιας έκθεσης» είπε ο Δημήτρης Δρακόπουλος, οικονομολόγος ευρωζώνης στη Nomura International Plc στο Λονδίνο. «Καθώς η φερεγγυότητα των τραπεζών εξαρτάται από τις οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές της κυβέρνησης, θα πρέπει να την κρατήσουν με κοντό λουρί. Η πολιτική τους είναι συνεπής και στις δύο πλευρές.» http://www.sofokleous10.gr