Τα ελληνοαλβανικά σύνορα και τα μεθοριακά επεισόδια της δεκαετίας του 1950

Τι προβλέπει το δεύτερο πρωτόκολλο της Φλωρεντίας του 1925; - Εισβολές Αλβανών σε ελληνικό έδαφος και δολοφονίες Ελλήνων - Τι γίνεται με τη μετεγκατάσταση 30.000 μεταναστών από την Τουρκία στην Αλβανία;

Μπορεί το θέμα του κορωνοϊού με όλα τα συμπαρομαρτούντα (επακόλουθα, συνέπειες) και τα ελληνοτουρκικά να μονοπωλούν το ενδιαφέρον των Μ.Μ.Ε. και της κοινής γνώμης στη χώρα μας ,ωστόσο οι ελληνοαλβανικές σχέσεις έρχονται μονίμως με κάποιον τρόπο στο προσκήνιο.

Σε ένα εξαιρετικό άρθρο του Παναγιώτη Σαββίδη στο protothema.gr πριν μερικές μέρες διαβάσαμε με λεπτομέρειες την πρόθεση της Αλβανίας να δεχτεί 30.000 μετανάστες από το Πακιστάν, το Αφγανιστάν ακόμα και από αφρικανικές χώρες, τους οποίους σκοπεύει να εγκαταστήσει στα χωριά της ελληνικής μειονότητας πολύ κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα.

Το άρθρο αυτό εύλογα είχε πολύ μεγάλη απήχηση και συγκέντρωσε περισσότερα από 200 σχόλια. Το θέμα είχε αναδείξει πρώτη η εφημερίδα «Εστία» στις 13 Μαρτίου 2020. Αναδημοσιεύτηκε σε μερικά σάιτ και κάναμε κι εμείς μια σύντομη αναφορά γι’ αυτό, στο άρθρο μας για τη συμβολή των Αλβανών στην Επανάσταση του 1821.

Τις τελευταίες μέρες μιλήσαμε με κάποιους ανθρώπους που γνωρίζουν περισσότερα και στο τέλος του σημερινού μας άρθρου θα παραθέσουμε περισσότερα στοιχεία. Θα ξεκινήσουμε όμως με δύο άλλα άγνωστα στο ευρύ κοινό θέματα. Πόσοι αλήθεια γνωρίζουν ότι η Ελλάδα ΔΕΝ έχει αναγνωρίσει de jure (νόμιμα, σύμφωνα με το Δίκαιο) τα χερσαία σύνορα με την Αλβανία; Και πόσο γνωστά είναι τα πολλά μεθοριακά επεισόδια που προκλήθηκαν, από Αλβανούς κυρίως ,τη δεκαετία του 1950 με εισβολές σε ελληνικό έδαφος, δολοφονίες Ελλήνων, αρπαγές κοπαδιών αιγοπροβάτων κλπ;

Τα ελληνοαλβανικά σύνορα

Σε πολλά από τα σχόλια στο άρθρο του Παναγιώτη Σαββίδη αναγνώστες προέτρεπαν ανάμεσα στα άλλα: ‘’Να κλείσουν τα σύνορα με την Αλβανία’’. Πρόκειται προφανώς για αναγνώστες που αγνοούν ότι ουσιαστικά ελληνοαλβανικά σύνορα δεν υπάρχουν, καθώς δεν είναι επίσημα καθορισμένα. Στην ελληνοαλβανική μεθόριο από τον Γράμμο ως το Ιόνιο υπάρχουν τσιμεντένια κολονάκια (πυραμίδες όπως είναι ευρύτερα γνωστά) που συνδέονται μεταξύ τους με νοητά ευθύγραμμα τμήματα. Ανάμεσα στις πυραμίδες, αυτές 80 στον αριθμό κατά το himara.gr, ίσως και περισσότερες, δεν υπάρχει τίποτα απολύτως και μπορεί ο καθένας να περάσει ανενόχλητα από τη μία χώρα στην άλλη. Και βέβαια αυτοί που περνούν είναι αποκλειστικά Αλβανοί. Μπορούν στην πράξη να κλείσουν μόνο οι μεθοριακές διαβάσεις και τα τελωνεία που βρίσκονται σε τέσσερα σημεία των ελληνοαλβανικών συνόρων: Μαυρομάτι Θεσπρωτίας, Κακαβιά, Μέρτζανη Ιωαννίνων και Κρυσταλλοπηγή Φλώρινας. Στα ελληνοαλβανικά σύνορα όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενο άρθρο μας, υπήρχαν ως την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος στη γειτονική χώρα φράχτες με ηλεκτροφόρα σύρματα ύψους 2,20 μέτρων, τους οποίους είχε τοποθετήσει η αλβανική πλευρά για να αποτρέψει τη φυγή Βορειοηπειρωτών προς την Ελλάδα. Μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού κατέρρευσαν και τα συρματοπλέγματα.

Έτσι είχαμε μαζικές εισόδους Βορειοηπειρωτών και Αλβανών από τα αφύλακτα πλέον σημεία των συνόρων. Ποιων συνόρων όμως;

Τα ελληνοαλβανικά σύνορα καθορίστηκαν αρχικά από το Α’ Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (17/12/1913) στο οποίο έχουμε αναφερθεί πολλές, όπου πιθανότατα για πρώτη και μοναδική φορά σε διεθνή Συνθήκη, η οροθετική γραμμή καθορίζεται με βάση την «διανομήν των υδάτων», δηλαδή το πώς χωρίζουν τα νερά της βροχής! Δεν λήφθηκε υπόψη κανένας άλλος παράγοντας: εθνολογικός, ιστορικός, γλωσσικός κλπ.

Από το 1913 όμως και έπειτα ακολούθησαν πολλά και σημαντικά γεγονότα με τα οποία θα ασχοληθούμε στη συνέχεια. Το θέμα της Βορείου Ηπείρου και των συνόρων της Αλβανίας παραπέμφθηκε για επίλυση στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Σ’ αυτή, όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε η χάραξη των συνόρων αλλά αμφισβητήθηκε και το ενιαίο της υπόστασης του αλβανικού κράτους, η τριχοτόμηση του οποίου μεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας και Σερβίας δεν έγινε μετά από παρέμβαση του τότε Προέδρου των Ηνωμένων  Πολιτειών Woodrow Wilson. Στις 16/29 Ιουλίου 1919 ο νέος επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας Tommaso Tittoni που είχε αποφασίσει να δώσει προτεραιότητα στο θέμα του Φιούμε (Ριέκα), υπέγραψε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο το Σύμφωνο Βενιζέλου-Tittoni ,το οποίο προέβλεπε την υποστήριξη των ελληνικών θέσεων στη Βόρειο Ήπειρο και την παραχώρηση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα πλην της Ρόδου, οι κάτοικοι της οποίας θα αποφάσιζαν για το μέλλον τους με δημοψήφισμα ,όταν όμως η Κύπρος δινόταν στην Ελλάδα από τη Μ. Βρετανία. Σε αντάλλαγμα η Ελλάδα δεχόταν να παραχωρηθεί η Αυλώνα και η γύρω περιοχή στην Ιταλία, να ουδετεροποιηθούν τα στενά της Κέρκυρας ,ενώ η ελληνική κυβέρνηση παραιτείτο προς όφελος της ιταλικής ,από τις διεκδικήσεις επί των σαντζακίων Αϊδινίου και Μεντεσέ καθώς και επί της κοιλάδας του ποταμού Μαίανδρου, το μισό περίπου τμήμα της οποίας κατείχε τότε (1919) ο Ελληνικός Στρατός. Δυστυχώς η εφαρμογή του Συμφώνου Βενιζέλου –Tittoni τελούσε υπό την αίρεση του άρθρου 7 το οποίο έδινε τη δυνατότητα στη Ρώμη να υπαναχωρήσει εφόσον δεν ικανοποιούνταν οι βλέψεις της στη Μ. Ασία.

Τον Μάρτιο του 1920 η αμερικανική Γερουσία αποφάσισε ομόφωνα (Resolution 324 17/3/1920) την απόδοση της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα. Στα τέλη Απριλίου οι Ιταλοί ξεκίνησαν την αποχώρησή τους από την περιοχή την οποία έσπευσαν να καταλάβουν οι Αλβανοί κατά παράβαση του Συμφώνου Βενιζέλου- Tittoni. Οι Γάλλοι που κατείχαν την Κορυτσά δήλωναν και εύχονταν ανεπίσημα να αναλάβει ο Ελληνικός Στρατός τον έλεγχο της περιοχής. Ως τα τέλη Μαΐου 1920 συγκροτήθηκε μια Ταξιαρχία από ελληνικής πλευράς για την οριστική απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου. Δυστυχώς ο Βενιζέλος διέταξε την προσωρινή αναβολή της απελευθερωτικής πορείας των ελληνικών στρατευμάτων και οι Αλβανοί βρήκαν την ευκαιρία να συγκροτήσουν ένοπλα τμήματα. Οι Γάλλοι μάταια περίμεναν για τρεις μέρες τα ελληνικά στρατεύματα για να τους παραδώσουν την Κορυτσά. Τελικά την παρέδωσαν στους Αλβανούς. Στις 28 Μαΐου 1920 Ελλάδα και Αλβανία υπέγραψαν το Σύμφωνο της Καπεστίτσας, με βάση το οποίο η χώρα μας δεν προχωρούσε στην κατάληψη της Κορυτσάς παρά τη γαλλική και την ιταλική συναίνεση ,υπό τον όρο ότι οι Αλβανοί θα σέβονταν τα δικαιώματα των Βορειοηπειρωτών.

Το Σύμφωνο αυτό υπογράφτηκε από τον Υποστράτηγο Νικόλαο Τρικούπη και τον Γενικό Διοικητή Μακεδονίας Ιωάννη Ηλιάκη, εκ μέρους της Ελλάδας. Στο άκουσμά της είδησης αυτής, οι Έλληνες κάτοικοι της Κορυτσάς και των γύρω περιοχών αντέδρασαν έντονα και απείλησαν με τη σύσταση ένοπλων τμημάτων. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία απογραφής της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου (1913-1914), στον καζά της Κορυτσάς, ζούσαν 40.080 Έλληνες και 28.600 Αλβανοί, ενώ λειτουργούσαν 126 ελληνικά σχολεία 

και μόνο 2 αλβανικάΔυστυχώς, η πολιτική Βενιζέλου στη Βόρειο Ήπειρο, δεν δικαιώθηκε. Στις 22 Ιουλίου 1920, ο νέος Ιταλός Υπουργός Εξωτερικών Carlo Sforza, αποδέσμευσε τη χώρα του από το Σύμφωνο Βενιζέλου - Tittoni. Παράλληλα, οι αλβανικές ανταρτικές ομάδες που δρούσαν από τον Αύγουστο του 1919 ενώθηκαν και εκδίωξαν τους Ιταλούς από την περιοχή (εκτός από τη Σάσωνα), με τη Συμφωνία των Τιράνων (20 Αυγούστου 1920). Στις 17 Δεκεμβρίου 1920, η Αλβανία έγινε δεκτή ως μέλος της Κοινωνίας των Εθνών (ΚτΕ), γεγονός που αποτελούσε τεράστια επιτυχία της. Στις 29/4/1921 και 15/6/1921, η αλβανική κυβέρνηση προσέφυγε στην ΚτΕ, καλώντας την να παρέμβει κατά της Αθήνας και του Βελιγραδίου, οι στρατιωτικές δυνάμεις των οποίων κατείχαν αλβανικές περιοχές.

Το θέμα συζητήθηκε στο Συμβούλιο της ΚτΕ στις 25 Ιουνίου 1921. Σε μια θυελλώδη συνεδρίαση, ο Αλβανός αντιπρόσωπος που υποστήριζε ότι έπρεπε να ισχύσουν τα σύνορα του 1913, ήρθε σε ρήξη με τον Έλληνα αντιπρόσωπο Φραγκούλη και τον Σέρβο ομόλογό του Jovanovic, που αντέτειναν ότι είχαν μεσολαβήσει πολλά γεγονότα από το 1913 και ότι το θέμα έπρεπε να παραπεμφθεί στην Πρεσβευτική Συνδιάσκεψη.

Η Πρεσβευτική Συνδιάσκεψη, ήταν ένα όργανο της προπολεμικής διπλωματίας, που λειτουργούσε δίκην Διευθυντηρίου των Μεγάλων Δυνάμεων. Ελλάδα και Σερβία, υπολόγιζαν στην υποστήριξη της Μ. Βρετανίας, ενώ η Σερβία είχε και τη γαλλική συνδρομή.

Όπως γράφει ο Δρ Ιωάννης Παπαφλωράτος: “Επρόκειτο για το πρώτο σοβαρό ελληνικό σφάλμα στην υπόθεση εφόσον στο μέλλον- και μάλιστα στο εγγύς- το Συμβούλιο (της ΚτΕ) θα απέφευγε να παρέμβει σε μια υπόθεση, η οποία είχε παραπεμφθεί στην Πρεσβευτική Συνδιάσκεψη”. Πραγματικά, η Πρεσβευτική συνέστησε στις 29 Ιουνίου 1921 μία επιτροπή ειδικών. Η απόφαση αυτή δέχτηκε σφοδρή κριτική, γιατί η αρμοδιότητα της Πρεσβευτικής δεν μπορούσε να βασιστεί στις Συνθήκες, καθώς η Αλβανία δεν ήταν συμβεβλημένο μέλος σε καμία απ’ αυτές. Η Πρεσβευτική αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Αλβανίας και το “ιδιαίτερο ενδιαφέρον” της Ιταλίας για την περιοχή. Παράλληλα, όρισε μια νέα επιτροπή για τη διαχάραξη των αλβανικών συνόρων in loco (επί τόπου), σύμφωνα με την επί χάρτου διακήρυξη του 1913. Επικεφαλής της επιτροπής, τοποθετήθηκε ο Ιταλός Στρατηγός Enrico Tellini. Σ’ αυτήν, συμμετείχαν Βρετανοί και Γάλλοι αξιωματικοί και, φυσικά αντιπρόσωποι της Ελλάδας, της Νοτιοσλαβίας (Γιουγκοσλαβίας) και Αλβανίας. Επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας, ήταν ο ηπειρωτικής καταγωγής Αντισυνταγματάρχης Δήμος Νότης Μπότσαρης και μέλη ο Ταγματάρχης Κοσμάς, οι Λοχαγοί Λαμπρόπουλος και Παπαηλιού και ο νομάρχης Φλώρινας Μόδης. Οι εργασίες αυτής της Επιτροπής, έληξαν άδοξα με τη δολοφονία του Tellini και των μελών της ιταλικής αντιπροσωπείας, στις 27 Αυγούστου 1923, στη θέση Ζέπι, κοντά στην Κακαβιά από αγνώστους.

Περισσότερα για το θέμα αυτό και όσα ακολούθησαν (βομβαρδισμός και προσωρινή κατάληψη Κέρκυρας από τους Ιταλούς κλπ.), μπορείτε να βρείτε σε σχετικό μας άρθρο στις 28/8/2016, ενώ όλες τις λεπτομέρειες του ζητήματος στο εξαιρετικό (ένα από τα πολλά...) βιβλίο του Ι.Σ.Παπαφλωράτου, “Η ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 1923-ΤΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ TELLINI”, που κυκλοφορεί σε Γ’ ΕΚΔΟΣΗ, εμπλουτισμένο με νέα στοιχεία.

Σχετικά σύντομο το επεισόδιο αυτό ξεχάστηκε, αλλά οι ελληνοαλβανικές σχέσεις παρέμειναν τεταμένες. Σ’ αυτό συντέλεσαν και τα αυστηρά μέτρα εναντίον των Βορειοηπειρωτών, που πήρε η αλβανική κυβέρνηση και παρατάθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όπως γράφουν στο κείμενο “Έκθεσις περί του διωγμού του ελληνικού πληθυσμού εν. Β. Ηπείρω”, ο δημοδιδάσκαλος Β. Ζαπάρας και ο Β. Παναγιώτου: “... εξ αφορμής του ελληνοϊταλικού επεισοδίου τα παραμεθόρια χωρία Άνω Δροπόλεως και Δελβίνου και συγκεκριμένως τα Σελλετί, Κλεισάρι, Λεσενίτσα κλπ. Διατελούσιν εν πλήρει αποκλεισμόν τοποθετηθέντων εις αυτά στρατιωτικών φυλακίων ων οι άνδρες τροφοδοτούνται υποχρεωτικώς παρά των κατοίκων, τους οποίους πιέζουσιν εις τρόπου μη περιγραφόμενον...".

Τελικά η διαχάραξη των ελληνοαλβανικών συνόρων, συνεχίστηκε χωρίς άλλα απρόοπτα. Ολοκληρώθηκε δε, με την υπογραφή του (δεύτερου) Πρωτοκόλλου της Φλωρεντίας, που υπογράφτηκε στις 27 Ιανουαρίου 1925.

Παραθέτουμε ένα απόσπασμά του. Ολόκληρο το Πρωτόκολλο αυτό, υπάρχει στο βιβλίο του Δρα Ι.Σ. Παπαφλωράτου "Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΡΙΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΓΝΩΣΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ".

Στις 30 Ιουλίου 1926, υπογράφτηκε στο Παρίσι η τελική πράξη για τη διαχάραξη των συνόρων της Αλβανίας.

Όμως: “Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι η Αθήνα δεν έχει αποδεχθεί και δεν έχει κυρώσει το προαναφερθέν Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας του 1925 αν και είχε ενθαρρυνθεί από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Το θέμα δεν έκλεισε ούτε με την τελική πράξη των Παρισίων του 1926, καθώς αυτή υπεγράφη μεν από τους Έλληνες αντιπροσώπους αλλά ουδέποτε εκυρώθη από την ελληνική Βουλή. Συνεπώς τα χερσαία σύνορα μεταξύ των δύο κρατών δεν έχουν οριστικοποιηθεί και αναγνωρισθεί de jure από την Ελλάδα. Γεγονός που θα επέτρεπε στην Αθήνα - αν υποτεθεί ότι το επιδιώκει και το επιθυμεί - να παραμείνει στην πάγια θέση της περί της μη αναγνωρίσεως του Πρωτοκόλλου, της Φλωρεντίας του 1925. Η ρητή του αναγνώριση είναι διακαής πόθος της Αλβανίας" (Ι.Σ. Παπαφλωράτος, "Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΓΝΩΣΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΡΑ")

'Η όπως μας είπε απλά ο κύριος Σταύρος Ντάγιος: "Τα ελληνοαλβανικά σύνορα, είναι χαραγμένα μόνο επί χάρτου και όχι επί εδάφους (in loco)".

Για την ιστορία, το Β' Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας, υπογράφτηκε από τους: Αντισυνταγματάρχη Χρήστο Αβραμίδη, Στρατηγό Pierto Gazzera (Ιταλός), Συνταγματάρχη F. Giles (Βρετανός). Δυστυχώς, το 1924 η χώρα μας είχε παραχωρήσει στην Αλβανία 14 χωριά της Μακεδονίας (Φλώρινα- Καστοριά), τα οποία πέντε χρόνια αργότερα ζήτησε πίσω, χωρίς βέβαια να της δοθούν.

(Περισσότερα στο άρθρο μας της 14/5/2017).

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είχε ανακινήσει το θέμα των ελληνοαλβανικών συνόρων. Κάποιες περίεργες δηλώσεις του Ευρωπαίου Επιτρόπου Χαν (Αυστριακός), του Αλβανού ΥΠΕΞ, Μπουσάτι, του τότε Έλληνα ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά, ("πριν φύγω για διακοπές θα λύσω και το Αλβανικό", αφού "έλυσε" το Μακεδονικό), αλλά και του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα, προκάλεσαν εύλογες και έντονες ανησυχίες. Τελικά, ευτυχώς, δεν έγινε καμία ενέργεια από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (ίσως δεν πρόλαβε...) και τα πράγματα έμειναν όπως ήταν...

Μεθοριακά επεισόδια από τους Αλβανούς τη δεκαετία του '50



















Αμέσως μετά τη λήξη του Εμφυλίου, η Ελλάδα διαμαρτυρήθηκε έντονα στον Ο.Η.Ε και εγκάλεσε την Αλβανία για συνέχιση της βοήθειας προς τους αντάρτες αλλά και για πρόκληση συνοριακών επεισοδίων. Έλληνες κομμουνιστές αντάρτες που στρατοπέδευαν και προετοιμάζονταν στην Πολωνία, την Ουγγαρία και την Τσεχοσλοβακία, έμπαιναν από την Αλβανία στην Ελλάδα, με τη στήριξη όχι μόνο των Τιράνων αλλά και της Ουγγαρίας! Η Αλβανία κατηγορούσε την Ελλάδα για την κατάσταση στα σύνορα των δύο χωρών, λέγοντας ότι στόχος της είναι η κατάληψη της "Νότιας Αλβανίας".

Εμφανίζονταν μάλιστα, συνεπικουρούμενη από τις άλλες κομμουνιστικές χώρες ως θύμα! Οι αλβανικές καταγγελίες, ήταν σχεδόν στο σύνολό τους αβάσιμες. Ο Ο.Η.Ε απ' την πλευρά του, διατύπωνε την άποψη ότι τα μεθοριακά επεισόδια οφείλονταν στη μη τοποθέτηση συνοριακής γραμμής και άλλων τεχνικών παραλείψεων της μεθορίου.

Τον Αύγουστο του 1950, στη Διποταμιά Καστοριάς, ελληνική διμοιρία δέχθηκε πυρά από το αλβανικό έδαφος, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 2 οπλίτες.
Τον Ιούλιο του 1951 Αλβανοί συνέλαβαν 3 Έλληνες αλιείς, τους οποίους απήγαγαν και στη συνέχεια οδήγησαν στις αλβανικές ακτές.

Αλβανοί μεθοριακοί φρουροί, "κατέλαβαν" το 1954 το αλιευτικό "Άγιος Νικόλαος" και το οδήγησαν στις αλβανικές ακτές. Μετά από έντονες ελληνικές πιέσεις, το πλοιάριο επιστράφηκε τον Απρίλιο του 1956! Τον Αύγουστο του 1951, Αλβανοί οπλίτες μπήκαν σε ελληνικό έδαφος και σκότωσαν τον Ηλία Σαγιάννη από τους Ποντικάτες Ιωαννίνων (δείτε χάρτη Πωγωνίου). Ακολούθησε σκληρή συμπλοκή. Στις 16 Ιουλίου 1952, αλβανική περίπολος σκότωσε τον βοσκό Παντελή Τριαντάφυλλο και τραυμάτισε έναν ακόμα. Η Βαλκανική Υποεπιτροπή που ερεύνησε το θέμα, συμπέρανε ότι οι Αλβανοί μπήκαν στο ελληνικό έδαφος και πυροβόλησαν τους άμαχους και άτυχους Έλληνες, για να τους αρπάξουν τα γιδοπρόβατα!

Στις 5 Απριλίου 1960, Αλβανοί στρατιώτες σκότωσαν κοντά στην Κρυσταλλοπηγή έναν Έλληνα λοχία, που μετείχε σε τριμελή περίπολο και έσυραν τη σορό του σε αλβανικό έδαφος. Η ελληνική πλευρά αντέδρασε έντονα, ωστόσο οι Αλβανοί κατηγόρησαν τους Έλληνες στρατιώτες, ότι είχαν μπει σε αλβανικό έδαφος. Ο ελληνικός Τύπος χαρακτήρισε την αλβανική ενέργεια "προμελετημένη δολοφονία".

Στις 14 Δεκεμβρίου 1956, Έλληνες οπλίτες σκότωσαν τον Αλβανό στρατιώτη Llesh Pal Cupi, στο μεθοριακό φυλάκιο της Κακαβιάς, ο οποίος ασχημονούσε προκλητικά σε βάρος τους. Μαρτυρίες χωρικών αλλά και Αλβανών αξιωματικών συνόρων, έχει στη διάθεσή του ο κύριος Σταύρος Ντάγιος. Οι Αλβανοί διαμαρτυρήθηκαν έντονα, χαρακτήρισαν το γεγονός "εγκληματική ενέργεια", ενώ ταυτόχρονα ισχυρίζονταν ότι ελληνικά αεροσκάφη παραβίαζαν τον εθνικό εναέριο χώρο τους, από το Δέλβινο ως τη Χιμάρα!

Η ελληνική πλευρά, έδειχνε προβληματισμένη, καθώς ο Σοβιετικός ΥΠΕΞ Dmitri Trofimovich Shepilov, είχε επισημάνει το ενδιαφέρον της χώρας του για βελτίωση των ελληνοαλβανικών σχέσεων και μια όξυνση των ελληνοαλβανικών σχέσεων, ίσως είχε επίδραση στη στάση της ΕΣΣΔ στο Κυπριακό. Πάντως, μετά το 1960, τα επεισόδια στο ελληνοαλβανικά σύνορα, σχεδόν σταμάτησαν.

Τι συμβαίνει με τους 30.000 "μετανάστες" που θέλει να στείλει ο Ερντογάν στην Αλβανία;

Κλείνουμε το σημερινό, σπονδυλωτό μας άρθρο, με μερικά στοιχεία με την (μετ)εγκατάσταση 30.000 Ασιατών και Αφρικανών προσφύγων, από την Τουρκία στην Αλβανία. Γράφουν πολλοί στα σχόλιά τους, στο άρθρο του Π. Σαββίδη, ότι είναι δικαίωμα της Αλβανίας να κάνει ό,τι θέλει στο έδαφος της.

Οι περιοχές όπου προτίθεται η κυβέρνηση Ράμα να εγκαταστήσει όλους αυτούς τους "μετανάστες", είναι επίσημα χαρακτηρισμένες ως μειονοτικές και θα πρέπει να σεβαστεί όλες τις συμφωνίες που έχει υπογράψει η Αλβανία, με πρώτο και καλύτερο το "Πρωτόκολλο της Κέρκυρας" του 1914. Πρόσφατη είναι και η διαμαρτυρία της Βουλγαρίας, για τη δημιουργία δομής φιλοξενίας μεταναστών από τη χώρα μας στο νομό Σερρών, 8 χιλιόμετρα μακριά από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Χωρίς φυσικά να υπάρχει καμία βουλγαρική μειονότητα, πουθενά στην Ελλάδα.

Η Αλβανία προσπάθησε επανειλημμένα να αλλοιώσει την εθνολογική σύσταση της Β. Ηπείρου. Το 1928, ο βασιλιάς Ζώγου, επιχείρησε να εγκαταστήσει εκεί Κοσοβάρους. Είναι ο ίδιος, που το 1939, μετά την ιταλική εισβολή στην Αλβανία, βρήκε, οικογενειακώς, καταφύγιο στην Ελλάδα.

Το 1945, ο Ενβέρ Χότζα θέλησε να εγκαταστήσει εκεί τους Τσάμηδες. Κάτι τέτοιο δεν έγινε όμως.

Ο Χότζα, προσπάθησε και το 1969 να αλλοιώσει τον πληθυσμό της Β. Ηπείρου, χρησιμοποιώντας ως δούρειο ίππο τους γεωργικούς συνεταιρισμούς, δεν τα κατάφερε όμως και πάλι.

Αν ο Έντι Ράμα, υποκύψει τελικά στις πιέσεις Ερντογάν, θα υπονομεύσει σίγουρα την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας του. Έχουμε μιλήσει με αρκετούς ανθρώπους που γνωρίζουν καλά τα γεγονότα και αν χρειαστεί θα επανέλθουμε. Οι ελληνικές Αρχές, που μέχρι τώρα δεν έχουν εκδώσει κάποια επίσημη ανακοίνωση, οφείλουν να παρακολουθούν στενά το θέμα, να επαγρυπνούν και να μην επιτρέψουν, οποιαδήποτε αλλοίωση της πληθυσμιακής σύνθεσης της Β. Ηπείρου. Αποτελεί όχι απλά αυτονόητο, αλλά ύψιστο καθήκον και χρέος τόσο στους ομογενείς μας όσο και στην Ιστορία...

Πηγές: Ιωάννης Σ. Παπαφλωράτος, "Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΓΝΩΣΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΡΑ, Εκδόσεις Πελασγός, 2018.

ΣΤΑΥΡΟΣ Γ. ΝΤΑΓΙΟΣ, "ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΙΑ-50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΜΟΙΒΑΙΑΣ ΔΥΣΠΙΣΤΙΑΣ", Εκδόσεις Literatus, 2015.

ΒΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ "ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ- Η συνεχιζόμενη ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ".

Ευχαριστούμε θερμά τον Δρα Ι.Σ. Παπαφλωράτο και τον κύριο Σ. Ντάγιο, που μας επέτρεψαν να χρησιμοποιήσουμε στοιχεία από τα έργα τους, καθώς και για τις πρόσθετες πληροφορίες που μας έδωσαν.

https://www.protothema.gr/stories/article/995240/ta-ellinoalvanika-sunora-kai-ta-methoriaka-epeisodia-tis-dekaetias-tou-1950/?fbclid=IwAR3kHTn3OaiGWK00CIO7R6xYgYG_15YHqnoV1vjitC1YAEN3M-XiiXSlcPo