Η καπηλεία της Αμφίπολης άρχισε το 437 π.Χ.

Του ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ

Ως γνωστόν, η Αμφίπολη ιδρύθηκε από τους Αθηναίους στις εκβολές του Στρυμόνα το 437 προ Χριστού και ανακαλύφθηκε από τους Νεοέλληνες (-άρες) το 2014 μετά Χριστόν. Πιο πριν, ήταν γνωστή μόνο στους αρχαιολόγους, αλλά και δημοφιλέστατη στους ανά τους αιώνες τυμβωρύχους και λαθρανασκαφείς.

Με τη λήξη των Περσικών Πολέμων, η Αθήνα, ως νέα υπερδύναμη πλέον, είχε θέσει ως πρώτη προτεραιότητα την ίδρυση αποικίας στους πρόποδες του Παγγαίου για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χρυσού και αργύρου, καθώς και της ξυλείας του. Από το 478 και μετά ο Κίμωνας, αφού κατάφερε να εκδιώξει τους Πέρσες από την τελευταία βάση τους, την Ηιόνα στις εκβολές του Στρυμόνα, πέτυχε να εκδιώξει και τους Δόλοπες πειρατές από τη Σκύρο. Επρεπε όμως να βρεθεί και ιδεολογικό προκάλυμμα για την κατοχή του νησιού. Ετσι, ο Κίμωνας εκμεταλλεύτηκε έναν (προφανώς διφορούμενο) δελφικό χρησμό, που έλεγε ότι τα οστά του Θησέα έπρεπε να μεταφερθούν από τη Σκύρο στην Αθήνα. Επινοήθηκε λοιπόν η ιστορία με έναν αετό που χτύπησε με το ράμφος ένα βράχο και σκάβοντας στο βράχο βρήκαν οστά σε υπερφυσικό μέγεθος, άρα επρόκειτο για ημίθεο. Μεταφέρθηκαν πάραυτα τα οστά στην Αθήνα για να ταφούν, ενώ ταυτόχρονα στη Σκύρο εγκαταστάθηκαν Αθηναίοι κληρούχοι.

Εμενε όμως πάντα η ανάγκη για εκμετάλλευση του πλούτου του Παγγαίου. Οι προσπάθειες για ίδρυση αποικίας στον Στρυμόνα οδήγησε στην συσπείρωση των θρακικών φυλών της περιοχής εναντίον της πρώτης ουσιαστικά στον κόσμο ιμπεριαλιστικής δύναμης, με τη σημερινή έννοια. Ο Κίμωνας έστειλε εκστρατευτικό σώμα για να κατοχυρώσει τα μεταλλεία χρυσού.
Η Θάσος, που είδε να απειλούνται τα συμφέροντά της, αποστάτησε από την Αθηναϊκή Συμμαχία και ο Κίμωνας την ισοπέδωσε, αγνοώντας τι περίμενε στο μεταξύ το στρατό του στην πεδιάδα του Στρυμόνα. Μονίμως θύματα της υπερβολικής τους αυτοπεποίθησης, οι Αθηναίοι δέχτηκαν την επίθεση των Ηδώνων Θρακών. Η πανωλεθρία του Δραβήσκου (ή των Ενννέα Οδών, από το όνομα της κοντινής αποικίας των Χαλκιδέων) το 465 π.Χ., επέφερε στους Αθηναίους σε δύο μέρες περισσότερους νεκρούς (σχεδόν 12 χιλιάδες, ελεύθερους πολίτες πάντα) απ' όσους σε ολόκληρο τον Πελοποννησιακό Πόλεμο!
Ο Κίμωνας, λόγω ένδοξου παρελθόντος, γλίτωσε τον οστρακισμό, αλλά ήρθαν στα πράγματα οι Δημοκρατικοί με τον Περικλή. Αυτός, ως πιο πολιτικάντης, οδήγησε στην αναζήτηση ήπιων τρόπων για προσεταιρισμό των Θρακών, βασισμένος στην πανάρχαια αρχή «Χέρι που δεν μπορείς να το δαγκώσεις, φίλα το!». Από την άλλη βέβαια, βασίστηκε στο ότι το κόλπο με την καπηλεία των οστών ενός ήρωα πιάνει και αποφάσισε να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία.
Ετσι, το 437 ο στρατηγός Αγνων, κατέφθασε στον Στρυμόνα με ένα κιβώτιο με τυχόντα οστά, που έπεισε (εξαπάτησε πιο σωστά) τους Θράκες ότι ήταν του μυθικού βασιλιά της Θράκης Ρήσου και ότι τα είχε μεταφέρει από την Τροία, όπου σύμφωνα με το μύθο, ο Ρήσος σκοτώθηκε πολεμώντας στο πλευρό των Τρώων. Ετάφησαν τα οστά λοιπόν εν δόξη και τιμή σε μεγαλοπρεπή τάφο απέναντι από το ιερό της μούσας Κλειούς, μητέρας του Ρήσου (Μαρσύας, «Μακεδονικαί Ιστορίαι»), και έτσι κατόρθωσαν οι Αθηναίοι να ιδρύσουν την Αμφίπολη - για να τη χάσουν 15 χρόνια μετά, στην πρώτη φάση του Πελοποννησιακού Πολέμου, κυρίως εξ αιτίας του δημαγωγού Κλέωνα. Ευθύνη αποδόθηκε και στον αρμόδιο για τη φύλαξη της πόλης στρατηγό (και στη συνέχεια θεμελιωτή της επιστήμης της Ιστορίας) Θουκυδίδη. Το αποτέλεσμα πάντως ήταν να γίνουν δεκτοί οι Σπαρτιάτες ως απελευθερωτές και να ταυτιστεί ο Βρασίδας, ως ημίθεος πλέον, με τον Ρήσο.
Ενα χρήσιμο συμπέρασμα είναι ότι, για να καπηλευτεί κανείς την Αμφίπολη, πρέπει να έχει το κότσια και την ευστροφία του Περικλή. Διαφορετικά οι δικές του Εννέα Οδοί θα λέγονται Τσιμισκή, Αγγελάκη, Αλ. Σβώλου, Εγνατία, Γ' Σεπτεμβρίου, Λεωφόρος Στρατού... Αν προσθέσουμε και την Δεσπεραί, συνεννοηθήκαμε;                                                                                                                  http://www.enet.gr