Ο Νέος «Ψυχρός Πόλεμος» στα Βαλκάνια και το Πρόβλημα του Ονόματος της ΠΓΔΜ
 | |
Ειδικότερα, πρέπει να ξεχωρίσουμε δύο γεγονότα τα οποία έλαβαν χώρα εντός του Σεπτεμβρίου:
1. Τον τερματισμό της επιτηρούμενης ανεξαρτησίας του Κοσσόβου.
2. Την σύναψη δανείου ανάμεσα σε Ρωσία και Σερβία, καθώς και τα σχέδια για συνεργασία στους τομείς της οικονομίας και της ενέργειας, με αιχμή τον South Stream, που συμφωνήθηκαν στο Σότσι στη συνάντηση των προέδρων των δύο χωρών, Βλαντίμιρ Πούτιν και Τόμισλαβ Νίκολιτς, καθιστώντας το Βελιγράδι «στρατηγικό εταίρο» της Μόσχας.
Οι συνέπειες των δύο αυτών εξελίξεων αναμένονται μεγάλες και με μακρά διάρκεια στην περιοχή.
Εν πρώτοις, η πλήρης de facto ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου ενθαρρύνει τον αλβανικό αλυτρωτισμό, με επόμενο σταθμό υην ΠΓΔΜ, όπου τον τελευταίο μήνα η αντιπαράθεση Αλβανών και Σλαβοφώνων έχει ενταθεί εκ νέου, διαβρώνοντας ακόμη πιο πολύ την ενότητα του πολυεθνικού αυτού κράτους.
Από την άλλη, η φιλορωσική στροφή του Βελιγραδίου, μετά και την ανάρρηση στην εξουσία των πολιτικών επιγόνων του Μιλόσεβιτς, επισφραγίζεται από την πρόσφατη συμφωνία των δύο χωρών. Μάλιστα, όσο η αναγνώριση του Κοσσόβου τίθεται από την Ε.Ε. ως όρος για την ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας, αλλά και όσο αναζωπυρώνονται οι αλυτρωτικές κινήσεις σε αλβανόφωνους θύλακες στα νότια της χώρας, τόσο πιο πολύ το Βελιγράδι θα προσδένεται στην ρωσική στήριξη. Κάτι τέτοιο είναι ευνόητο, αφού η Ρωσία σταθερά θέτει διεθνώς το ζήτημα των δικαιωμάτων των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου, μιλώντας συχνά ακόμη και για διχοτόμηση.
Ωστόσο, μία τέτοια εξέλιξη θα μεταβάλει την Σερβία σε ένα είδος νέου «ψυχροπολεμικού» συνόρου ανάμεσα στην Ρωσία και την Δύση, καθώς η Ουάσιγκτων και οι Βρυξέλλες παραμένουν αταλάντευτες στο θέμα της ανεξαρτησίας και της ενότητας του Κοσσόβου.
Όμως, η μετατροπή της Πρίστινα σε νέο «σύνορο» των ευρωατλαντικών συμφερόντων απέναντι στη Μόσχα, θα δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση σε «μεγαλοαλβανικά» σενάρια δοκιμάζοντας ακόμη περισσότερο την ενότητα της ΠΓΔΜ.
Σε μία τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να αναμένουμε ότι οι ΗΠΑ, οι οποίες συνδέουν την ύπαρξη του γειτονικού μας κράτους με την επίλυση του θέματος του ονόματός του, θα εντείνουν τις πιέσεις τους προς την Αθήνα για μία βεβιασμένη αναγνώριση της ΠΓΔΜ που δε θα λαμβάνει υπ’ όψιν κατ’ ουσίαν τα ελληνικά επιχειρήματα.
Κάτι τέτοιο, όμως, δε θα μας επιλύσει το πρόβλημα. Αντίθετα, ο αλβανικός αλυτρωτισμός θα παραμείνει ανενόχλητος να αποσταθεροποιεί την ΠΓΔΜ (μιας και το όνομα αφορά την ταυτότητα των Σλαβοφώνων του κράτους και όχι την πολιτική του δομή, την οποία οι Αλβανοί επιθυμούν όσο πιο χαλαρή γίνεται ανεξαρτήτως ονόματος). Επιπλέον και η Αθήνα – αλλά και η Σόφια – θα βρεθούν μπροστά σε έναν παροξυστικό «μεγαλοϊδεατισμό» εκ μέρους των Σκοπίων, που θα έχουν μπει σε έναν φαύλο κύκλο εξαγωγής των προβλημάτων τους. Κι αυτό γιατί ενώ από τη μία, θα έχουν ενθαρρυνθεί από τα κέρδη τους στην υπόθεση του ονόματος, θέτοντας ίσως και ζητήματα μειονοτήτων ή και αλλαγής συνόρων με τις γειτονικές χώρες, από την άλλη, θα διατρέχουν αυξημένο εσωτερικό κίνδυνο από την αλβανική τους κοινότητα.
Η Ελλάδα θα πρέπει από τώρα να διαβλέψει τους παραπάνω κινδύνους και να τους καταστήσει σαφείς στην Ε.Ε. και στις ΗΠΑ. Ήδη, η πρόσφατη τοποθέτηση του αρμόδιου για τη διεύρυνση της Ε.Ε. Επιτρόπου, Στέφαν Φούλε, ότι οι σχέσεις της ΠΓΔΜ με την Βουλγαρία αποτελούν πρόβλημα για την ενταξιακή πορεία της, αλλά και η δήλωση του Βούλγαρου ΥΠΕΞ ότι η Σόφια - όπως ακριβώς και η Αθήνα - θα θέσει κόκκινη γραμμή σχετικά με την προσέγγιση της με τα Σκόπια σε ζητήματα που αφορούν στην ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά, προσφέρουν στην ελληνική πλευρά νέα βέλη στη διπλωματική της φαρέτρα, αλλά και την ευκαιρία εξεύρεσης ενός νέου συμμάχου σε ένα ακανθώδες ζήτημα, που σύντομα θα αποκτήσει νέες διαστάσεις.http://www.energia.gr
Σχόλια