Ο καταλυτικός ρόλος του Ερντογάν στο μέτωπο της Συρίας
Μαρία Ζαχαράκη
Ανταποκρίτρια στην Τουρκία
Η απρόσμενη αναζωπύρωση των συγκρούσεων στη βορειοδυτική Συρία μεταξύ αντιπολιτευόμενων δυνάμεων και στρατού του προέδρου Άσαντ βρίσκει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αξιοποιεί κάθε δυνατότητα επέκτασης της επιρροής του, κεφαλαιοποιώντας την αποδυνάμωση όλων των άλλων παικτών.
Η αντίληψη ότι ο Μπασάρ αλ-Άσαντ είχε εδραιώσει την εξουσία του δέχθηκε βαρύ πλήγμα, ενώ η αποτυχία να αντιληφθεί και να αποτρέψει την κίνηση της ριζοσπαστικής αντιπολίτευσης της Συρίας έπληξε και το γόητρο του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Με το Ιράν επίσης αδύναμο ακόμη και να αντιδράσει, ποιος πραγματικά ωφελείται από την αστάθεια στη Συρία;
Ο Ερντογάν ξανά!, υπογραμμίζει η Τουρκάλα αναλύτρια Ασλί Αϊντίντασμπάς, όπως και πολλοί άλλοι συνάδελφοί της, παρατηρώντας την εικόνα που έχει διαμορφωθεί εδώ και μία εβδομάδα.
«Η ισορροπία δυνάμεων στη Συρία έχει στραφεί υπέρ της Τουρκίας», υποστηρίζει και προσθέτει:
«Το χτύπημα κατά του Ιράν και της Χεζμπολάχ στο Λίβανο και η επικέντρωση της Ρωσίας στην επιχείρηση Κουρσκ άνοιξαν χώρο για τη συριακή αντιπολίτευση και την Τουρκία».
Ο Ερντογάν επιδιώκει επαναφορά στη Συρία
Παρά τις δηλώσεις της Άγκυρας για «μη εμπλοκή», τα γεγονότα δείχνουν ότι η Τουρκία διαδραμάτισε και θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στη Συρία. Ερμηνευτές της τουρκικής στρατηγικής, όπως ο Andrew Parasiliti, υποστηρίζουν ότι η Συρία είναι ο καθρέφτης της τουρκικής γεωπολιτικής φιλοδοξίας. Ο Τούρκος πρόεδρος δεν παίζει απλώς τοπικά παιχνίδια, αλλά στοχεύει να επηρεάσει τις εξελίξεις σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.
«Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με την επίθεση, αύξησε το διακύβευμά του προς την επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ, ώστε να αναγνωριστεί ως primus inter pares εταίρος όχι μόνο στη Συρία και τη Μέση Ανατολή, αλλά και στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας», υποστηρίζει.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περιγράφεται μάλιστα ως ο ηθικός αυτουργός της κατάκτησης του Χαλεπίου, επιδιώκοντας να διασφαλίσει στρατηγικά κέρδη σε όλα τα μέτωπα:
Σύμφωνα με τον Parasaliti, «o Τούρκος πρόεδρος θέλει απεγνωσμένα να διασπάσει τη Δημοκρατική Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας και τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), μια κυρίως την κουρδική πολιτοφυλακή την οποία ο Ερντογάν θεωρεί παρακλάδι του PKK.
Ο Ερντογάν επιδιώκει επίσης μια ασφαλή ζώνη για την ενδεχόμενη επιστροφή 3,6 εκατομμυρίων προσφύγων που βρίσκονται στην Τουρκία. Προσπάθησε και απέτυχε στη διπλωματία με τον Άσαντ για την επίλυση της σύγκρουσης. Ο Άσαντ ήθελε πρώτα η Τουρκία να αποσύρει τις δυνάμεις της και τους πληρεξουσίους της και δεν βιαζόταν για την επιστροφή των προσφύγων. Έτσι, οι συνομιλίες διακόπηκαν και ο Ερντογάν άλλαξε πορεία δίνοντας το πράσινο φως για την επίθεση του HTS και αυξάνοντας την επιρροή του στις απευθείας συνομιλίες με τον Άσαντ».
Η επίθεση του HTS χρησιμεύει, επίσης, ως ένα άνοιγμα για τον Ερντογάν με την κυβέρνηση Τραμπ για την επαναφορά των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας. Ο Ερντογάν θέλει να συνεχίσει από εκεί που σταμάτησε με τον Τραμπ πριν από πέντε χρόνια. Σε μια τηλεφωνική συνομιλία τον Οκτώβριο του 2019 με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προσφέρθηκε να αναλάβει την εκκαθάριση του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία με αντάλλαγμα ο Τραμπ να αποσύρει τους 900 στρατιώτες των ΗΠΑ στη Συρία, αλλά η ομάδα εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου μπλόκαρε τη συμφωνία.
Ο Ερντογάν δεν παρατάει εδάφη
Η ιδέα ότι η Τουρκία θα μπορούσε να συνάψει συμφωνία με τον Άσαντ και να παραδώσει όλα τα εδάφη στη βόρεια Συρία, που ελέγχει αυτή τη στιγμή, «ήταν πάντοτε γελοία», για τον Τούρκο πολιτικό αναλυτή, Σελίμ Κορού.
«Η Τουρκία είναι αρκετά ευγενική, αλλά έχει περίπου τόσο σεβασμό για τη συριακή κυριαρχία όσο έχουν οι Ρώσοι για την ουκρανική κυριαρχία (ή ίσως οι ΗΠΑ για τη μεξικανική κυριαρχία). Οπότε δεν με ενδιαφέρει τι λένε ανώτεροι Τούρκοι αξιωματούχοι πίσω από κλειστές πόρτες. Δεν επρόκειτο ποτέ να συμβεί. Ο Ερντογάν δεν εγκαταλείπει ποτέ έδαφος. Κρατάει τα κεκτημένα του, συσσωρεύει δυνάμεις, περιμένει την κατάλληλη στιγμή και στη συνέχεια επεκτείνεται. Σε αυτή την περίπτωση, συνέτεινε κι ο συνδυασμός της εκλογής του Τραμπ, της ιρανικής αδυναμίας και της ωρίμανσης των υποστηριζόμενων από την Τουρκία στρατιωτικών δυνάμεων», υπογραμμίζει ο Σελίμ Κορού.
Ερντογάν, ο «κατακτητής του Χαλεπίου»;
Ακόμη και οι πιο φιλοκυβερνητικοί σχολιαστές, όπως ο Ιμπραχίμ Καρατάς, τονίζουν ότι οι ενέργειες της Άγκυρας δεν στοχεύουν απλώς στην ασφάλεια των συνόρων της, αλλά στην αναδιαμόρφωση της Συρίας, «απελευθερώνοντάς την από τον δικτάτορα Άσαντ».
«Ο πρόεδρος και το κράτος μας, που παρενέβησαν πριν για να σώσουν ζωές στη Συρία, τώρα (έμμεσα) βοηθούν έτσι ώστε ο συριακός λαός να μπορεί να ζήσει ελεύθερα στη χώρα του και να σώσει το κράτος του από έναν δικτάτορα.
Όλοι οι παράγοντες στη Συρία, εκτός από την αντιπολίτευση, βρίσκονται σε πολύ άσχημη κατάσταση. Δεν έχουν τη δύναμη να διεξάγουν έναν νέο πόλεμο. Το μόνο πλεονέκτημα που είχαν ήταν οι ρωσικές αεροπορικές επιδρομές, αλλά αυτό δεν είναι πλέον πιθανό να συμβεί. Η Τουρκία και η αντιπολίτευση έχουν ισχυρότερα χέρια από ποτέ. Δεν είναι πλέον οι πολιτικοί μας, αλλά οι προστάτες του Άσαντ που βρίσκονται σε πανικό. Τόσο πολύ που ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών ήρθε αμέσως στην Τουρκία».
Οι τρεις άξονες της τουρκικής στρατηγικής
Η στρατιωτική στρατηγική της Τουρκίας στη Συρία φαίνεται να επικεντρώνεται σε τρία βασικά σημεία, σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Μιλιέτ.
Ασφάλεια στα σύνορα: Επιχειρήσεις στο Τελ Ριφάτ και το Μανμπίτς με στόχο την εξουδετέρωση των δυνάμεων PKK/YPG.
Παρακολούθηση της αντιπολίτευσης: Στενή επιτήρηση των κινήσεων των ομάδων που προσπαθούν να επεκτείνουν την επιρροή τους.
Αναχαίτιση προσφυγικών ροών: Ιδιαίτερη μέριμνα για την αποτροπή νέου κύματος από το Ιντλίμπ.
Σχόλια