Η πολεμική αεροπορία του Ιράν πάει υπόγεια;

Του Joseph Dempsey

Τα μαχητικά αεροσκάφη του Ιράν γερνούν και πολλά είναι απαρχαιωμένα, αλλά η Τεχεράνη εξακολουθεί να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να τα προστατεύσει. Η ιρανική τηλεόραση στις 7 Φεβρουαρίου έδειξε ένα συγκρότημα υπόγειων στεγάστρων που δεν είχε αποκαλυφθεί στο παρελθόν, το οποίο κατονομάστηκε ως "Oqab (Αετός) 44", αν και η τοποθεσία δεν αποκαλύφθηκε. Είναι, ωστόσο, πιθανώς 120 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Μπαντάρ Αμπάς. 

Βαθιά μέσα στο βουνό

Δορυφορικές εικόνες δείχνουν τη "νέα" αεροπορική βάση κοντά σε ένα ορεινό τοπίο με δύο ζεύγη εισόδων για αεροσκάφη στο προφανές υπόγειο συγκρότημα. Αυτό το συγκρότημα συνδέεται επί του παρόντος με τον ενιαίο διάδρομο προσγείωσης με βοηθητικό διάδρομο - ο τελευταίος περιλαμβάνει μια σήραγγα 150 μέτρων μέσω μιας κορυφογραμμής.  

Ενώ ο βασικός διάδρομος και ο διάδρομος τροχοδρόμησης παραμένουν ευάλωτοι σε συμβατικές επιθέσεις, μπορούν να επισκευαστούν εντός ημερών ανάλογα με την έκταση και τους τύπους των πυρομαχικών που χρησιμοποιούνται. Η αντικατάσταση πολεμικών αεροσκαφών είναι εντελώς άλλο θέμα, ιδιαίτερα για το Ιράν, το οποίο – παρά τη χαλάρωση των δυτικών κυρώσεων – εξακολουθεί να βασίζεται σε αεροσκάφη που προμήθευσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες πριν από την Ιρανική Επανάσταση και παρόμοιους τύπους σοβιετικής εποχής. 

Το Ιράν έχει επενδύσει στο παρελθόν σε υπόγεια συγκροτήματα, αλλά κυρίως για να προστατεύσει  τις δυνάμεις βαλλιστικών πυραύλων του. Τον  Μάιο του 2022 δημοσιεύτηκαν εικόνες μιας υπόγειας εγκατάστασης με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) και πυρομαχικά άμεσης επίθεσης που εκτίθεντο στις στενές σήραγγες. Αυτό φέρεται να συνέβη στα βουνά Ζάγκρος, αν και η ακριβής τοποθεσία δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί.

Τα  πλάνα που κυκλοφόρησαν  έδειχναν πολλά αμερικανικά McDonnell Douglas F-4E  Phantom  II μαχητικά αεροσκάφη επίθεσης εδάφους και ένα που παρουσιάζεται προσαρμοσμένο  για να φέρει αντιπλοϊκό πύραυλο προερχόμενο από την Κίνα. Ορισμένα UAV ήταν ορατά όπως και ο πύραυλος κρουζ που εκτοξεύτηκε από τον αέρα σε ένα επιθετικό αεροσκάφος Sukhoi Su-24 Fencer της Σοβιετικής εποχής, αν και δεν είναι σαφές από τις  εικόνες εάν βρίσκεται στην ίδια θέση με αυτή που υπονοείται.

Τα υπόγεια καταφύγια αεροσκαφών έχουν πέσει σε κάποια δυσμένεια, λόγω της ευρείας εισαγωγής όπλων ακριβούς καθοδήγησης. Οι διαδρομές πρόσβασης και εξόδου είναι ευάλωτες στο μπλοκάρισμα από επίθεση. Αντιθέτως, έχουν προτιμηθεί ειδικά, ενισχυμένα καταφύγια ενός αεροσκάφους, σε συνδυασμό με πολλαπλούς διαδρόμους τροχοδρόμησης και διαδρόμους προσγείωσης, μεταξύ άλλων σε ορισμένες ιρανικές αεροπορικές βάσεις. Μεμονωμένα τα καταφύγια είναι πιο εύκολο να αποτελέσουν στόχο σε κάθε είδους επίθεση, αλλά καθώς είναι επίσης περισσότερα, αυξάνουν την πρόκληση για έναν επιτιθέμενο. 

Το σκεπτικό πίσω από την επένδυση του Ιράν σε αυτό το εκτεταμένο και μακροσκελές έργο είναι αβέβαιο. Ωστόσο, η Τεχεράνη μπορεί να εκτιμά τη μακροπρόθεσμη διατήρηση του παλαιού αεροσκάφους της περισσότερο από τη βραχυπρόθεσμη διαθεσιμότητά της σε μια δυνητικά περιορισμένη σύγκρουση ή σύρραξη. Ένας άλλος πιθανός παράγοντας που τονίστηκε από τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης ήταν ότι το συγκρότημα θα κρύβει καλύτερα τις προετοιμασίες για τυχόν αποστολές κρούσης από δορυφόρους.

Δημιουργία προγράμματος

Οι εργασίες στην τοποθεσία φαίνεται να έχουν ξεκινήσει ήδη από το 2014, αν κρίνουμε από δορυφορικές εικόνες της περιοχής. Η ανάπτυξη του διαδρόμου, ωστόσο, φαίνεται να έχει ξεκινήσει γύρω στο 2021. Παρά το γεγονός ότι τα τοπικά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι η βάση ήταν ολοκληρωμένη, ορισμένα τμήματα φαίνονται ημιτελή και χρειάζεται περαιτέρω κατασκευή.

Δορυφορικές εικόνες από τις 11 Φεβρουαρίου έδειξαν ότι μόνο ένα από τα τέσσερα σημεία πρόσβασης αεροσκαφών στο υπόγειο συγκρότημα συνδέεται άμεσα με έναν ολοκληρωμένο τροχόδρομο. Παραπλανητικά πλάνα  δείχνουν δύο αεροσκάφη να κινούνται έξω από τις ασύνδετες δυτικές εισόδους – αλλά αυτό αντικατοπτρίζει την υπόγεια διασύνδεση. Αν και φαίνεται ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ο σημερινός μοναχικός διάδρομος τροχοδρόμησης με σήραγγα εξακολουθεί να φαίνεται ημιτελής στη νότια είσοδο.

Οι ευθυγραμμισμένες τομές σε δύο πλαγιές υποδηλώνουν ότι σχεδιάζεται επίσης ένας περαιτέρω παρόμοιος διάδρομος, πιθανώς με σήραγγα. Μέχρι στιγμής, ορατές εξωτερικές κατασκευές εμφανίζονται να συνδέονται μόνο με τη μακροπρόθεσμη κατασκευή. Μένει να φανεί εάν δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμη κτήρια υποστήριξης ή εάν η βάση προορίζεται να παρέχει έναν προσωρινό χώρο για τα αναπτυσσόμενα αεροσκάφη, αντί για μια μόνιμη τοποθεσία. 

Δεν ταιριάζει σε ένα Flanker;

Η ευρέως αναμενόμενη παράδοση από τη Ρωσία του μαχητικού πολλαπλών ρόλων Sukhoi Su-35 Flanker M στο Ιράν οδήγησε σε εικασίες ότι το Oqab 44 θα μπορούσε πλέον να είναι το προβλεπόμενο σπίτι για το αεροσκάφος, δεδομένης της αξίας τους για την ιρανική Πολεμική Αεροπορία, και φάνηκε να είναι μια μακέτα Su-35 στο χώρο. Το μέγεθος του Su-35, ωστόσο, θα ήταν αντίθετο σε τέτοιες προτάσεις.  

Εικόνες του ιρανικού F-4E  Phantom II με άνοιγμα φτερών 11,7 μ. απεικονίζουν τις ήδη σχετικά στενές αποστάσεις σε ορισμένα σημεία του συγκροτήματος. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το Su-35 έχει πολύ μεγαλύτερο άνοιγμα 15,3 μ, ορισμένες περιοχές της βάσης μπορεί να είναι απρόσιτες για αυτόν τον τύπο. Ακόμη και εκείνα που είναι δυνητικώς προσβάσιμα, αν και δύσκολα, θα μπορούσαν να απαιτήσουν πιο χρονοβόρο χειρισμό από το πλήρωμα εδάφους σε αντίθεση με την επιλογή του αεροσκάφους να τροχοδρομείται με δική τους ισχύ, όπως αποδείχθηκε ότι τα Phantom ήταν ικανά να  κάνουν.

Ο σκοπός και η προβλεπόμενη χρήση αυτής της αεροπορικής βάσης είναι ακόμη άγνωστα, αλλά ιρανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι είναι μία από τις πολλές παρόμοιες εγκαταστάσεις που κατασκευάστηκαν σε ολόκληρη τη χώρα. Δεδομένου του ότι η κατασκευή του συγκροτήματος είχε περάσει απαρατήρητη από το κοινό για σχεδόν μια δεκαετία, θα μπορούσαν να υπάρχουν και άλλες τοποθεσίες, με ορισμένες υπάρχουσες γνωστές αεροπορικές βάσεις να έχουν το σχετικό έδαφος κοντά ή να παρέχουν ενδείξεις για παρόμοιες ανασκαφές.

Δείτε τη δημοσίευση του πρωτότυπου άρθρου εδώ

https://www.capital.gr