Ηρθε η ώρα του Κουρδιστάν;

Με γαλάζιο οι περιοχές του Ιράκ που κυριαρχούν οι Κούρδοι, με το λαχανί οι Σουνίτες και με πορτοκαλί οι Σιίτες

Του Νικόλα Ζηργάνου

Πολύ κοντά στην ανακήρυξη ανεξάρτητου κράτους βρίσκονται οι Κούρδοι του Ιράκ, καθώς έχουν πλέον ντε φάκτο σύνορα με τους σουνίτες εξτρεμιστές. Οι ΗΠΑ στηρίζουν τη Βαγδάτη και ζητούν τον σχηματισμό νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Οι Κούρδοι του Ιράκ βρίσκονται ένα βήμα πριν από την ανακήρυξη ανεξάρτητου κράτους και ο Κούρδος πρόεδρος, Μασούντ Μπαρζανί, το έκανε σαφές σε συνέντευξή του στο CNN, λίγη ώρα πριν συναντηθεί με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Τζον Κέρι, που έφτασε στο Αρμπίλ αεροπορικώς από τη Βαγδάτη.
Ο Μπαρζανί περιέγραψε μια χαοτική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο Ιράκ και υποστήριξε ότι το κράτος έχει καταρρεύσει: «Είναι φανερό ότι το Ιράκ διαλύεται, πως η ομοσπονδιακή κεντρική κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο. Ολα καταρρέουν, ο στρατός, η αστυνομία. Σήμερα ζούμε σε ένα νέο Ιράκ, εντελώς διαφορετικό από ό,τι γνωρίζαμε έως πριν από δύο εβδομάδες (με την εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε, ΙΚΙΛ). Δεν είμαστε εμείς που προκαλέσαμε την κατάρρευση της χώρας. Είναι έργο άλλων. Ομως εμείς δεν μπορούμε να παραμένουμε δέσμιοι του άγνωστου. Ηρθε η ώρα για τον κουρδικό λαό να προσδιορίσει το μέλλον του και θα στηρίξουμε την απόφαση του λαού. Ο κουρδικός λαός πρέπει να αδράξει τώρα την ευκαιρία».
Ο Κέρι ζήτησε από τον Κούρδο ηγέτη να βοηθήσει το Αρμπίλ την κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης να αντιμετωπίσει τα προβλήματα προς το συμφέρον όλων των Ιρακινών και στις δηλώσεις του μετά την συνάντηση ευχαρίστησε τους Κούρδους για την πρόσφατη συμβολή και συνεργασία τους σχετικά με την ασφάλεια της περιοχής και υπογράμμισε ότι οι κουρδικές ένοπλες δυνάμεις βοήθησαν αποφασιστικά στην ανάσχεση του ΙΚΙΛ. Μετά την κατάληψη από τους τζιχαντιστές αντάρτες σχεδόν του συνόλου των σουνιτικών εδαφών του Ιράκ, οι Κούρδοι έχουν ντε φάκτο σύνορα με τους σουνίτες εξτρεμιστές σε μήκος άνω των 1.000 χιλιομέτρων.
Η Ουάσινγκτον έχει εκφράσει επίσημη θέση κατά της ανεξαρτησίας του Κουρδιστάν, τουλάχιστον σε αυτή τη συγκυρία, και ο Κέρι ζήτησε από τον Μπαρζανί να παραμείνει στο Ιράκ, να πάρει μέρος στις πολιτικές διεργασίες για τον σχηματισμό της νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης και την ανάδειξη προέδρου της χώρας που θα εκφράζει τα συμφέροντα τόσο των Κούρδων όσο και των Ιρακινών (σύμφωνα με το ιρακινό Σύνταγμα, ο πρόεδρος του Ιράκ είναι Κούρδος, ο πρωθυπουργός σιίτης και ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου σουνίτης).
Ανταλλάγματα
Ο Αμερικανός υπουργός υποστήριξε ότι «αν αποχωρήσει τώρα το Κουρδιστάν, θα επιταχυνθούν πολύ αρνητικές διεργασίες» και εμφανίστηκε αισιόδοξος πως το Αρμπίλ θα συνταχθεί με την Ουάσινγκτον. Από την πλευρά του, ο Μπαρζανί, αν και περιέγραψε με τα μελανότερα χρώματα τη διακυβέρνηση του σιίτη πρωθυπουργού Νούρι αλ Μάλικι, άφησε ανοιχτή την πόρτα για συμβιβασμό, θέτοντας όρους την παραίτηση του Μάλικι και την κατοχύρωση στα κουρδικά εδάφη της πόλης του Κιρκούκ και της γύρω περιοχής, την οποία κατέλαβαν οι Κούρδοι μαχητές μετά την κατάρρευση των κυβερνητικών δυνάμεων: «Η συμφιλίωση θα ήταν εφικτή αν υπήρχε κατανόηση μεταξύ σουνιτών και σιιτών και αν υπήρχε εγγύηση μιας πραγματικής συνεργασίας στην εξουσία. Ομως, αυτός που ευθύνεται πρέπει να παραιτηθεί». Οσο για το Κιρκούκ και τα πετρέλαια που το περιβάλλουν, ο Μπαρζανί υπογράμμισε ότι «δεν υπήρχε, ούτε και υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το Κιρκούκ αποτελεί μέρος του Κουρδιστάν». Οι Κούρδοι περιέγραψαν και τη διαδικασία που θα ακολουθήσουν. Θα διενεργήσουν απογραφή στο Κιρκούκ και στη συνέχεια θα κάνουν δημοψήφισμα, όπως προβλέπεται και από το ιρακινό Σύνταγμα.
Κινήσεις για την εκπαραθύρωση του Μάλικι έκανε η Ουάσινγκτον και προς την Τεχεράνη. Ουσιαστικά, οι Αμερικανοί ζητούν από τους Ιρανούς (ως παράπλευρη απώλεια των συνομιλιών για τα πυρηνικά που βαίνουν προς την τελική ευθεία) να ασκήσουν την επιρροή τους προς τη Βαγδάτη για την εκλογή νέου πρωθυπουργού και αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, ως τον μόνο δρόμο για να αντιμετωπιστούν στρατιωτικά και πολιτικά οι σουνίτες εξτρεμιστές και να αποφευχθεί η διάσπαση της χώρας σε τρία κρατίδια. Η απειλή της ανεξαρτησίας του ιρακινού Κουρδιστάν μπορεί να εκληφθεί ως πίεση για να επιτευχθεί η πολιτική λύση που προωθούν οι Αμερικανοί. Θύμα αυτής της λύσης θα είναι ο Μάλικι. Κούρδοι και σουνίτες κατηγορούν τον Ιρακινό πρωθυπουργό ότι συμπεριφέρθηκε στα οκτώ χρόνια της διακυβέρνησής του ως αρχηγός μιας σιιτικής φράξιας, παρά ως πρωθυπουργός όλων των Ιρακινών πολιτών. Του αποδίδουν επίσης ευθύνες για την προέλαση του ΙΚΙΛ, καθώς με την πολιτική της απομόνωσης των σουνιτών και της αποξένωσής τους από τον κρατικό μηχανισμό και την εξουσία, τους έριξε στην αγκαλιά των εξτρεμιστών.
Συγκρούσεις
Χθες, συνεχίστηκαν οι συγκρούσεις μεταξύ κυβερνητικών στρατευμάτων και των ανταρτών του ΙΚΙΛ στο στρατηγικής σημασίας διυλιστήριο πετρελαίου Μπάιτζι, τη Χαντίθα, όπου βρίσκονται σημαντικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και στην αχανή σουνιτική επαρχία Ανμπαρ. Οι τζιχαντιστές ελέγχουν πλέον σχεδόν το ένα τρίτο των εδαφών του Ιράκ και απειλούν όχι μόνο τη Βαγδάτη, από την οποία απέχουν 60 χιλιόμετρα, αλλά και την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία, χώρες που συνορεύουν με την επαρχία Ανμπαρ. Η Ουάσινγκτον έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να συνδράμει στρατιωτικά την κυβέρνηση της Βαγδάτης με αεροπορικές επιδρομές κατά των τζιχαντιστών, όμως αυτό συνδέεται με τη συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Εφόσον επιτευχθεί ο συμβιβασμός και ορκιστεί η νέα κυβέρνηση, μπορούν να ακολουθήσουν οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί.
Εφημερίδα των Συντακτών,http://infognomonpolitics.blogspot.gr