"Μαχαίρι" από τέσσερις πλευρές σε 600.000 συνταξιούχους του Δημοσίου

Toυ Δημήτρη Κατσαγάνη

"Πίσω" σχεδιάζει να πάρει η κυβέρνηση από φέτος τα επιπλέον 876 εκατ. ευρώ που έδωσε πέρσι στους συνταξιούχους, αλλά και τους υπαλλήλους του Δημοσίου.

Και αυτό γιατί όλες οι μέχρι τώρα οι περικοπές  που μελετά  το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σε κύριες, επικουρικές συντάξεις, μερίσματα και εφάπαξ  έχουν στο επίκεντρο τους τις αποδοχές των περίπου 600.000 "απομάχων" υπαλλήλων  του ευρύτερου δημοσίου τομέα (κεντρική διοίκηση, Νομικά Πρόσωπα, ΟΤΑ, ασφαλιστικοί φορείς) που καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό. 

Έτσι, σε συνδυασμό με το  εξεταζόμενο νέο πλαφόν των 2000 ευρώ για την ατομική σύνταξη και την κατάργηση του  ΕΚΑΣ για το 20% των δικαιούχων του θα μπορούσε να προκύψει η εξοικονόμηση 1,8 δισ. ευρώ από το συνταξιοδοτικό φέτος μέσω κυρίως της μείωσης της κρατικής χρηματοδότησης για συντάξεις κατά τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ.

Ο λογαριασμός των περικοπών στις συντάξεις μαζί και το ΕΚΑΣ αρχής γενομένης από το 2016 φτάνει, σύμφωνα με ένα βασικό σενάριο που βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης, μέχρι και τα 800-900 εκατ. ευρώ, όσα δηλαδή ξόδευσε παραπάνω η κυβέρνηση για μισθούς - συντάξεις του Δημοσίου το 2015.

Τα υπόλοιπα 200-300 εκατ. ευρώ τα οποία αναζητούνται προκειμένου να κλείσει το πακέτο των παρεμβάσεων για το ασφαλιστικό το 2016 θα μπορούσαν προέλθουν από την αύξηση των εισφορών (πχ 0,5%-1% από τις εργοδοτικές εισφορές υπέρ της επικουρικής ασφάλισης, την εισφορά 20% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών και των αγροτών), μιας και οι θεσμοί αμφισβητούν τις προβολές του υπ. Εργασίας που δείχνουν δυνητικά έσοδα από τις νέες εισφορές  500 εκατ. ευρώ.

Τέλος τα 600 -700 εκατ. ευρώ που μένουν για να "κλείσει" το πακέτο των 1,8 δισ. ευρώ (2015-2016) θα προέλθουν -εκτός απροόπτου- από την εισφορά 6% στις κύριες και επικουρικές συντάξεις υπέρ της ιατρο-φαρμακευτικής περίθαλψης που έχει επιβληθεί από τον Σεπτέμβριο του 2015.

Γιατί ο πρωθυπουργός "φωτογράφισε" τις συντάξεις άνω των 1200 ευρώ

Οι συνταξιούχοι του ευρύτερου Δημοσίου  φαίνεται πως θα υποστούν  το μεγαλύτερο βάρος από τις υπό εξέταση σταδιακές και  κλιμακωτές περικοπές 10 -  15 % στο άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης, εφόσον αυτό ξεπερνά τα 1.200-1400 ευρώ.

Το "όριο" των 1200 ευρώ που φωτογράφησε στην συνέντευξή του την περασμένη Δευτέρα ο Πρωθυπουργός. κ. Αλέξης Τσίπρας μόνο "τυχαίο" δεν είναι, ούτε του... "ξέφυγε".

Με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης που προβλέπει το αρχικό κυβερνητικό ασφαλιστικό προσχέδιο (σ.σ. παρουσιάστηκε 4 Ιανουαρίου 2016), προκύπτει κλιμακωτή  μείωση για τις συντάξεις άνω των 1200 – 1400 ευρώ που θα εκδοθούν μετά την δημοσίευση του νόμου του νέου Ασφαλιστικού .

Στο αρχικό ασφαλιστικό προσχέδιο περιγράφεται ακροθιγώς η σταδιακή περικοπή των νέων συντάξεων άνω των 1200 -1400 ευρώ η οποία θα ξεκινήσει από φέτος (χωρίς να προσδιορίζεται, όμως, συγκεκριμένα η παραπάνω κλίμακα – αφετηρία των περικοπών) ως εξής:

"Επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2016, σε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της εκδιδομένης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα εκδιδόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς κατά ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της υπό κρίση διαφοράς καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά (...).

Επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2017 συνεχίζει να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά το ένα τρίτο (1/3) της διαφοράς, και επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2018 το ένα τέταρτο (1/4) της διαφοράς"

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr στις διαπραγματεύσεις μεταξύ θεσμών – ελληνικής κυβέρνησης έχει εξεταστεί το ενδεχόμενο των κλιμακωτών και σταδιακών μειώσεων (ανάλογων με εκείνες που θα υποστούν οι συντάξεις που θα εκδοθούν μετά τη δημοσίευση του νέου ασφαλιστικού νόμου) για τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις άνω των 1200 - 1400 ευρώ (δηλαδή για τις συντάξεις που έχουν εκδοθεί μέχρι και την 31η/12/2015) αρχής γενομένης ακόμα και από φέτος. 

Έτσι, σύμφωνα με το ίδιο σενάριο, η "προσωπική διαφορά" των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων (εφόσον ξεπερνά το 20%)  θα μπορούσε να καλυφθεί -όπως για τις συντάξεις που θα εκδοθούν μετά τη δημοσίευση του επερχόμενου νόμου -   κατά 50% φέτος, κατά 35% (ή κατά το 1/3) το 2017 κατά το 25% (ή 1/4) το 2018.

Για να ξεκινήσει η διαδικασία απομείωσης της "προσωπικής διαφοράς" για τις ήδη  καταβαλλόμενες συντάξεις άνω των 1200 -1400 ευρώ  από φέτος θα έπρεπε να υπάρξει "άμεσος επαναϋπολογισμός" τους, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr) και όχι μέχρι το τέλος του προγράμματος προσαρμογής (σ.σ. Ιούλιος 2018). 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπ. Εργασίας το άθροισμα της μέσης κύριας και της μέσης επικουρικής σύνταξης των κοντά 600.000 συνταξιούχων του ευρύτερου δημοσίου (πχ 475.000 στο "στενό" δημόσιο, 57.000 στον ΟΤΕ, 37.000 στη ΔΕΗ κλπ.) ξεπερνά από 10% έως και 25% τα 1.200 ευρώ.

Το σενάριο των κλιμακωτών (ανάλογα με το ύψος των αποδοχών των συνταξιούχων) και σταδιακών περικοπών την περίοδο 2016 -18 (ή 2017 -2019) στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις άνω των 1200-1400 ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, δεν είναι έξω από τις "ευέλικτες" και "λογικές λύσεις " στο ελληνικό πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων στις οποίες αναφέρθηκε ο εκπρόσωπος του Γερμανού ΥΠΟΙΚ, κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε την περασμένη Δευτέρα (σ.σ. την ίδια μέρα δηλαδή που ο κ. Τσίπρας που "φωτογράφισε" το όριο των 1200 -1400 ευρώ).

Τα "τσεκούρια" σε εφάπαξ και μερίσματα του Δημοσίου

Παράλληλα εξετάζεται "τσεκούρι" 20-25% στα εφάπαξ. Εκτιμάται πως 32.000 από τους 475.000 συνταξιούχους που περιμένουν εφάπαξ. Με την αναμενόμενη μείωση το μέσο εφάπαξ που θα λάβουν οι δικαιούχοι θα φτάσει στα 24.000 ευρώ από 30.000 ευρώ που είναι με τα σημερινά δεδομένα.

Επίσης αναμένεται να δρομολογηθεί φέτος η  ήδη αποφασισμένη μεσοσταθμική μείωση 32,5% στα μερίσματα του Δημοσίου. Το μέσο μέρισμα που δίδει σήμερα το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων σε 284.000 συνταξιούχους του "στενού" Δημοσίου (δηλ. στο 60% του συνόλου των συνταξιούχων των διοικητικών υπαλλήλων του δημοσίου) ανέρχεται σε 137 ευρώ. Με τη μείωση που εξετάζει το Υπ. Εργασίας θα φτάσει τα 92 ευρώ.

Ποιες συντάξεις ξεπερνούν τα 1200 ευρώ

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπ. Εργασίας, ως επί τω πλείστον είναι οι συντάξεις (κύριες συν επικουρικές) του "στενού" και "ευρέος" Δημοσίου (πχ πρώην ΔΕΚΟ) εκείνες που ξεπερνάν τα 1200 ευρώ.

Για παράδειγμα :

-Ένας μέσος συνταξιούχος του δημοσίου λαμβάνει κύρια σύνταξη από το ΓΛΚ  1030 ευρώ, επικουρική σύνταξη από το ΤΕΑΔΥ –ΕΤΕΑ 177 ευρώ και μέρισμα 137 ευρώ. Έτσι συνολικά οι μέσες αποδοχές του φτάνουν 1344 ευρώ, δηλαδή ξεπερνάνε τα 144 ευρώ ή 10% το "όριο" το οποίο έθεσε προχθες ο κ. Τσίπρας για τις συντάξεις που, πιθανόν, δεν θα υποστούν περικοπές.

-Ένας μέσος συνταξιούχος της ΔΕΗ, λαμβάνει κύρια σύνταξη από το ΙΚΑ (σ.σ. ΤΑΠ –ΔΕΗ που έχει ενταχθεί στο ΙΚΑ) 1373 ευρώ και επικουρική σύνταξη από το ΤΕΑΠ ΔΕΗ –ΕΤΕΑ ύψους 243 ευρώ. Άρα το άθροισμα των αποδοχών του μέσου συνταξιούχου της ΔΕΗ από τα ασφαλιστικά ταμεία ανέρχεται σε 1616 και, συνεπώς, είναι κατά  416 ευρώ ή 25% μεγαλύτερες από τα 1200 ευρώ .

Πως μεγάλωσε πέρσι ο λογαριασμός για συντάξεις –μισθούς του Δημοσίου

Έτσι τα 876 εκατ. ευρώ που ξόδεψε παραπάνω ο κρατικός προϋπολογισμός το 2015 σε σχέση με το 2014  για συντάξεις και μισθούς στο Δημόσιο θα τα "γυρέψει" εν πολλοίς  το 2016 από τους …συνταξιούχους του ίδιου τομέα.  Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης που δημοσίευσε το ΥΠΟΙΚ :

- οι δαπάνες για συντάξεις πρώην υπαλλήλων της κεντρικής διοίκησης αυξήθηκαν κατά 301 εκατ. ευρώ (4,9%)

- οι δαπάνες  για μισθούς υπαλλήλων  της κεντρικής διοίκησης αυξήθηκαν κατά 192 εκατ. ευρώ (2,1%)

- οι δαπάνες για μισθούς υπαλλήλων Νομικών Προσώπων της κεντρικής κυβέρνησης  αυξήθηκαν κατά 342 εκατ. ευρώ (14%).

- οι δαπάνες για μισθούς υπαλλήλων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης αυξήθηκαν κατά 41 εκατ. ευρώ (1,7%).

Μόνη εξαίρεση αποτελούν οι δαπάνες για μισθούς υπαλλήλων στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, μιας και μειώθηκαν κατά 387 εκατ. ευρώ ή κατά 13,7%. Έτσι η η "καθαρή" αύξηση στις δαπάνες για μισθούς - συντάξεις δημοσίου ανήλθε το 2015 στα 489 εκατ. ευρώ.                              http://www.capital.gr