Η Ελλάδα είναι κολλημένη με το ευρώ και το αντίστροφο

Μερικές φορές μία χώρα είναι τόσο καταχρεωμένη που το λογικό είναι να χρεοκοπήσει, να αφήσει το νόμισμά της και να ξεκινήσει από την αρχή. Η Ελλάδα δεν είναι μία από αυτές τις χώρες.

Αυτό δεν έχει εμποδίσει έναν αριθμό οικονομολόγων να υποστηρίξουν το αντίθετο, ωστόσο, και η δήλωση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα πως θα καλέσει δημοψήφισμα για οποιαδήποτε συμφωνία με τους πιστωτές υποδεικνύει πως οι έλληνες μπορεί σύντομα να πρέπει να πάρουν μια απόφαση. Εάν συμβεί αυτό, θα πρέπει να ακολουθήσουν το ένστικτό τους (όπως αυτό μετράται προς το παρόν από τις δημοσκοπήσεις) και να παραμείνουν στο ευρώ.

Όχι επειδή η χρεοκοπία και η εγκατάλειψη ενός νομίσματος είναι αδιανόητη. Μάλλον το αντίθετο: η ελληνική χερσόνησος είναι ο τόπος της πρώτης καταγεγραμμένης χρεοκοπίας τον 4ο αιώνα π.Χ. και η σύγχρονη Ελλάδα έχει αθετήσει τα χρέη της τέσσερις φορές από την ανεξαρτητοποίηση της το 1829. Παγκοσμίως, περισσότερες από 70 χώρες έχουν βγει από νομισματικές ενώσεις από το 1945, όχι όλες τους επώδυνα.

Το επιχείρημα για την Ελλάδα να προχωρήσει μόνη της ήταν πάντα επιφανειακά ελκυστικό. Από τη μία, δε θα έπρεπε να είχε μπει στο ευρώ εξαρχής, καθώς δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις για τα όρια χρέους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και ο συνήθης τρόπος για υπερχρεωμένες χώρες για να επανεκκινήσουν την οικονομία τους είναι η υποτίμηση του νομίσματος, η αύξηση των εξαγωγών και το η επανέναρξη της ανάπτυξης. Για όσο παραμένει στην ευρωζώνη, η Ελλάδα δεν μπορεί να το κάνει αυτό.

Το πιθανό αποτέλεσμα της επιστροφής στη δραχμή θα ήταν δυστυχία για την Ελλάδα. Ενώ κάποιες χρεοκοπίες οδηγούν στην ανάκαμψη, πολύ συχνά από μία σύντομη περίοδο δυσκολιών, άλλες δεν έχουν πετύχει τόσο γρήγορα. Στην Ελλάδα, ο συνδυασμός της κακής διακυβέρνησης και ενός νομίσματος σε πτώση, έτεινε πάντα να παράγει πληθωρισμό και όχι βιώσιμη ανάπτυξη. Δεν υπάρχουν πολλοί λόγοι να πιστέψουμε πως αυτό έχει αλλάξει.

Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει έναν σχετικά μικρό εμπορεύσιμο τομέα για να μπορέσει να στηρίξει την ανάπτυξή της σε εξαγωγές – κυρίως τουρισμό, ναυτιλία και γεωργία. Συνεπώς, τα πιθανά πλεονεκτήματα ενός υποτιμημένου νομίσματος είναι περιορισμένα. Η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο.

Ένα ακόμη εμπόδιο σε μια πετυχημένη υποτίμηση είναι πως η χώρα έχει ήδη περάσει μεγάλη οικονομική ύφεση. Μία υπόθεση λέει πως η χρεοκοπία και η επιστροφή στη δραχμή θα οδηγούσε σε απώλεια μόλις 10% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Αυτό ακούγεται διαχειρίσμο – μέχρι να συνειδητοποιήσουμε ότι η Ελλάδα έχει ήδη χάσει περισσότερο από το ένα τέταρτο της οικονομίας της από το ξεκίνημα της παρούσας κρίσης. Άλλο 10% θα μπορούσε να προκαλέσει πολιτική και οικονομική κατάρρευση.

Κάτι που οδηγεί απευθείας σε μια άλλη δυσκολία: την ελληνική κυβέρνηση. Η αλλαγή νομίσματος δεν είναι ασήμαντο ζήτημα. Απαιτεί οργάνωση σε στρατιωτική κλίμακα, και από τους εκλεγμένους αξιωματούχους και από τους δημόσιους υπαλλήλους. Καμία από τις δύο ομάδες, για να το θέσουμε ευγενικά, δεν έχει δείξει αυτού του επιπέδου την ικανότητα. Μία ανάκαμψη διαρκείας θα απαιτούσε ακριβώς το είδος της δημοσιονομικής πειθαρχίας και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο οποίο αντιστέκεται ο Τσίπρας.

Η αποχώρηση από το ευρώ θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε απρόβλεπτες συνέπειες στη θέση των ελλήνων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα αν έχει ως αποτέλεσμα άλλες χρεοκοπίες και αποχωρήσεις. Η Ελλάδα, το νοτιοανατολικό σύνορο της Ευρώπης, χρειάζεται την ασφάλεια της ΕΕ περισσότερο απ’ ότι η ΕΕ χρειάζεται την Ελλάδα.

Με μια άλλη κυβέρνηση, σε μια πιο ήρεμη περίοδο, ίσως ήταν λογικό για την Ελλάδα να αφήσει το ευρώ. Αυτή τη στιγμή, ωστόσο, είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε μια βαθύτερη δυστυχία.               http://www.sofokleous10.gr