Η κρίση χρειάζεται λύσεις όχι φράχτες

Δεν μπορούμε να λύσουμε τα τραπεζικά μας προβλήματα μας μέχρι η ευρωζώνη να λύσει τα δικά της, γράφει ο Alistair Darling.Ο ΄ίδιος λέει ότι είχε λάβει μόνο ένα τηλεφώνημα που πάγωσε το αίμα του. Το πρωί της 7 Οκτωβρίου 2008, ο Sir Tom McKillop, ο τότε πρόεδρος της Royal Bank of Scotland, καλούσε να πει ότι ότι η τράπεζά του ήταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Τον ρώτησε τότε τι θα έκανε για αυτό.

Αυτό συνέβη τρεις εβδομάδες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Οι αγορές ήταν σε πανικό. Οι μετοχές της RBS ήταν σε ελεύθερη πτώσηαπό  το πρωί. Η Βρετανία ήταν στο χείλος της κατάρρευσης μιας πολυεθνικής τράπεζας.

Ο Darling δεν είχε καμία αμφιβολία για το τι έπρεπε να γίνει. Αν η RBS έκλεινε τις πόρτες της, θα γινόταν πανικός. Τα ΑΤΜ θα έκλειναν. Δεν θα υπήρχε τρόπος για τους πελάτες να κάνουν αναλήψεις.  Αυτός ο πανικός θα εξαπλωνόταν και σε άλλες βρετανικές τράπεζες και στη συνέχεια στις ΗΠΑ και ακόμα παραπέρα.

Η βρετανική κυβέρνηση είχε δει τι συνέβη πριν από 12 μήνες με τη Northern Rock. Ωστόσο, ήταν μια συγκριτικά μικρή τράπεζα, όπου, στην πραγματικότητα, τα χρήματα των καταθετών ήταν εγγυημένα από την κυβέρνηση.

Έτσι, εκείνο το πρωινό του Οκτωβρίου δεν είχε άλλη επιλογή παρά να διασώσει την RBS, να κάνει ότι χρειαζόταν για να σταματήσει μια καταστροφική κατάρρευση τραπεζών σε όλο τον κόσμο. Δεν ήταν μια εύκολη απόφαση. Η RBS, μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες στον κόσμο, είχε έναν ισολογισμό περίπου το ίδιο μέγεθος με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Βρετανίας. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση θα έπρεπε να διασώσει και την HBOS. Ήταν στην ίδια επισφαλή θέση.

Σύμφωνα με τον Darling έκανε ότι ήταν αναγκαίο. Αλλά ήρθε με ένα σημαντικό κόστος και ο ίδιος εύχεται κανένας από τους διαδόχους του να μην έρθει αντιμέτωπος με τέτοια κλίμακα φρίκης.

Υπό αυτό το πρίσμα η ανακοίνωση της Δευτέρας του καγκελάριου George Osborne για οριοθέτηση, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας ομιλίας σχετικά με τη μεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα παίρνει άλλη βαρύτητα. Η οριοθέτηση έστω και με 'ηλεκτροφόρο φράχτη' που προτείνεται θα έκανε άραγε διαφορά; Ίσως όχι. Μια μερική διάσωση δεν θα είχε φέρει αποτελέσματα σε αυτές τις δύσκολες εποχές.

Η θεωρία είναι ότι αν μια τράπεζα διαχωρίζεται έτσι ώστε να χωρίζονται οι επενδυτικές δραστηριότητες από τις δραστηριότητες λιανικής, τότε θα ήταν δυνατό να διασώσουμε μέρος της τράπεζας, και το άλλο να το αφήσουμε στην τύχη του. Το επιχείρημα είναι ότι ο Darling θα μπορούσε να είχε διασώσει τις δραστηριότητες λιανικής της RBS και να εγκαταλείψει τον επενδυτικό βραχίονα στη μοίρα του.

Μην είστε τόσο σίγουροι ότι θα έφερνε αποτελέσματα.

Εξάλλου, η Lehman Brothers ήταν ακριβώς μια τέτοια επενδυτική τράπεζα. Η οριοθέτηση δεν θα απέτρεπε την ενδεχόμενη διάσωση τραπεζών σε μια περίοδο οξείας κρίσης. Καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να πει ότι ποτέ δεν θα διασώσει μια τράπεζα ή θα παρέμβει για την αντιμετώπιση της κρίσης. Θα πρέπει να φέρεται διαφορετικά σε πιο ήρεμες περιόδους, όταν δεν υπάρχει κανένας λόγος για μια αποτυχημένη τράπεζα να μην αντιμετωπίζεται όπως κάθε άλλη εταιρεία που απέτυχε και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες.

Η οριοθέτηση είναι απολύτως λογικό μέτρο. Θα βοηθήσει στον εντοπισμό καλών και κακών περιουσιακών στοιχείων. Χρειάστηκαν μήνες για να ανακαλύψουμε την απόλυτη φρίκη της κλίμακας των προβλημάτων της RBS, ιδίως εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου. Αλλά η οριοθέτηση - ακόμη και με ενισχυμένους όρους, σύμφωνα με τους οποίους οι ρυθμιστικές αρχές θα έχουν την εξουσία να σπάσει μια τράπεζα - έχει τα όριά της.

Οι προτάσεις της Ανεξάρτητης Επιτροπής για τον Τραπεζικό τομέα  - με επικεφαλής τον Sir John Vickers - ήταν απόλυτα λογικές. Οι τράπεζες θα πρέπει να τις υιοθετήσουν και έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν πολύ σαφείς κανόνες, αν στο μέλλον οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να λάβουν μέτρα επιβολής.

Υπάρχουν, όμως, δύο άλλα στοιχεία των προτάσεων Vickers, και σίγουρα το πιο σημαντικό είναι το κεφάλαιο που οι τράπεζες υποχρεούνται να διαθέτουν και ο δείκτης δανεισμού που έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν. Η απαίτηση να διατηρούν περισσότερα κεφάλαια και να είναι πιο συνετές για το ποσό των χρημάτων που μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο χρησιδανείου, θα, υποψιάζομαι, είναι μια πολύ μεγαλύτερη ρυθμιστικό έναντι καταστροφών από ένα ringfence.

Τέλος, δεν μπορούμε ποτέ να λύσουμε τα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι η ευρωζώνη να κάνει το ίδιο. Η πιθανή ένωση τραπεζών δεν θα λειτουργήσει  με την παρούσα μορφή της. Φαίνεται καταδικασμένη. Οι συστάσεις του Erkki Liikanen, διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Φινλανδίας, που είχαν ως στόχο να αντικατοπτρίζουν αυτές της επιτροπής Vickers, είνακ καταδικασμένες.

Η οριοθέτηση είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για να βοηθήσει στη διαχείριση των τραπεζών, αλλά σίγουρα δεν είναι η πλήρης απάντηση. Παραμένουν πάρα πολλοί κίνδυνοι.http://www.sofokleous10.gr