Οι Ευρωπαίοι ηγέτες... αγαπάνε τους traders

Μα καλά, ακόμα δεν έχουν μάθει; Γιατί δεν ρωτάνε, όταν δεν ξέρουν; Αφού δεν καταλαβαίνουν πώς λειτουργούν οι αγορές, γιατί επιμένουν να πιστεύουν ότι μπορούν εύκολα να τις χειραγωγήσουν; Πιστεύουν πράγματι ότι οι Σύνοδοι, οι δηλώσεις, οι συμφωνίες μπορούν να ανατρέψουν την πραγματικότητα; Στον τρίτο χρόνο από την απαρχή της κρίσης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ακόμα δεν έχουν καταλάβει πώς λειτουργεί το παιχνίδι. Μπερδεύουν το trading, όπου οι δηλώσεις και οι τίτλοι έχουν σημαντικό, αλλά πρόσκαιρο, αποτέλεσμα με την πραγματικότητα, η οποία απαιτεί γενναίες πολιτικές αποφάσεις. Οι οποίες για μία ακόμα φορά απουσιάζουν.

Εργαλεία που δεν χρησιμοποιούνται

Θεωρητικά τα εργαλεία της εξόδου από την κρίση ήδη υπάρχουν. Είτε είναι ο μηχανισμός ESM και η προβλεπόμενη μόχλευσή του, είτε η τραπεζική ένωση, η οποία συμφωνήθηκε τον Ιούνιο, είτε το απεριόριστο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων εκ μέρους της ΕΚΤ, όλα τα εργαλεία τα οποία απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κρίσης έχουν ήδη δημιουργηθεί και συμφωνηθεί. Κι όμως, παρά το γεγονός αυτό, τίποτα από όλα αυτά δεν λειτουργεί, αλλά και δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα για τη λειτουργία του. Η τραπεζική ένωση, στην οποία συμφώνησε ακόμα και η κ. Μέρκελ, αντιμέτωπη με τον γαλλοϊταλικό άξονα στη Σύνοδο της Ε.Ε. του Ιουνίου, έχει ήδη εκτραπεί από την ίδια τη Γερμανία και τις τράπεζές της, οι οποίες επ’ ουδενί λόγω θέλουν να βρεθούν κάτω από την εποπτεία της ΕΚΤ, ή μιας άλλης κεντρικής ευρωπαϊκής αρχής. Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων εκ μέρους της ΕΚΤ ακόμα βρίσκεται μόνο στα χαρτιά, ενώ η Ισπανία, για την οποία στην ουσία και δημιουργήθηκε, προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει να ζητήσει τη βοήθειά του. Λογικό ίσως, εφόσον απαιτείται να συμφωνηθεί κάποιο μνημόνιο αντίστοιχο με το ελληνικό πριν ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα.

O Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι αναβάλλει διαρκώς το αίτημα για συνολική διάσωση, προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο. Όπως φαίνεται αντικρουόμενα πολιτικά συμφέροντα στην Ευρώπη θα καθορίσουν το timing αλλά και τους όρους της ισπανικής διάσωσης. Εκτός και αν αποδειχθεί ότι για μία ακόμα φορά οι Ευρωπαίοι ηγέτες λογαριάζουν χωρίς τον… ξενοδόχο. Που δεν είναι άλλος από τις αγορές! Το νέο πακέτο λιτότητας των 40 δισ. ευρώ που παρουσίασε την προηγούεμνη εβδομάδα ο Ραχόι, το οποίο έρχεται να προστεθεί στα μέτρα των 65 δισ. που είχε ανακοινώσει μόλις τον Ιούλιο, δεν πρόκειται να αποτρέψει την προσφυγή της χώρας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης. Αντίθετα, είναι μάλλον προάγγελος του μνημονίου που θα υπογράψει η Ισπανία, ως αντάλλαγμα για τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Μάριο Ντράγκι, στην προσπάθεια για την αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού της.

Ο Ραχόι πίστεψε ότι με έναν τέτοιο πολιτικό ελιγμό θα έσωζε ό,τι σώζεται από την καταρρακωμένη αξιοπρέπεια της κυβέρνησης και της χώρας του. Ηθελε να δείξει στους Ισπανούς, αλλά και στους υπόλοιπους Ευρωπαίους, ότι η Ισπανία δεν έχει χάσει την εθνική κυριαρχία της. Δεν σύρθηκε από την τρόικα σε ένα ακόμα πακέτο λιτότητας – το πέμπτο αφότου ξέσπασε η κρίση. Τα νέα μέτρα είναι απόφαση της κυβέρνηση και όχι αποτέλεσμα έξωθεν προσταγών. Δεν κατάφερε, ωστόσο, να κοροϊδέψει κανέναν. Αν πέσω εγώ, τουλάχιστον ας πάρω και την Ιταλία μαζί μου, φαίνεται να σκέφτεται ο Ραχόι. Πραγματικά, βασική επιδίωξή του είναι να καθυστερήσει όσο μπορεί την προσφυγή στους μηχανισμούς διάσωσης, με την ελπίδα ότι η Ιταλία θα βρεθεί, αργά ή γρήγορα, και εκείνη σε ανάγκη. Αν και οι δύο χώρες προσφύγουν μαζί, τότε το στίγμα θα μοιραστεί ανάμεσά τους και το πλήγμα στο προφίλ του Ραχόι θα είναι ηπιότερο. Και, βέβαια, δύο χώρες διαπραγματεύονται καλύτερα από ό,τι μία. Η Μαδρίτη ελπίζει ακόμα σε ένα soft μνημόνιο (ειδικά καθώς έχει ήδη εφαρμόσει πέντε πακέτα λιτότητας).

Ασος στο μανίκι του Μόντι

Ομως, ο Μάριο Μόντι δεν θα αφήσει κάτι τέτοιο να συμβεί, τουλάχιστον όσο περνάει από το χέρι του. Γιατί σε αυτή την παρτίδα ευρωπαϊκού πόκερ έχει και εκείνος έναν κρυμμένο άσο στο μανίκι. Ο Ιταλός πρωθυπουργός πιστεύει ότι εφόσον η Ισπανία προσφύγει στους μηχανισμούς διάσωσης οι αγορές θα ηρεμήσουν, και έτσι η χώρα του θα τη γλυτώσει φθηνά… Εάν η ΕΚΤ κάνει χρήση του «μπαζούκα» της (του προγράμματος αγοράς ομολόγων) έστω και μία φορά, για να βοηθήσει την Ισπανία, τότε θα κλείσει τα στόματα των αγορών μια και καλή, πιστεύει.

Αλλαγή προφίλ… και απώλειες

Όσον αφορά στην Ελλάδα η αλλαγή του προφίλ του ίδιου του χρέους με τους κρατικούς πιστωτές να αποτελούν πλέον τη μεγάλη πλειονότητα σημαίνει ότι η επόμενη και αναπόφευκτη για πολλούς αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα σηματοδοτήσει σημαντικές απώλειες για τους Γερμανούς, Ολλανδούς και Αυστριακούς φορολογούμενους. Και μπορεί να έχουν αποδεχθεί αναγκαστικά το γεγονός αυτό, όμως δεν είναι το ίδιο έτοιμοι να αποδεχθούν απώλειες στην Ισπανία, ή την Ιταλία. Η επιδείνωση της πραγματικής οικονομίας θα οδηγήσει σίγουρα σε αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε Ισπανία και Ιταλία και άρα σε απαίτηση νέας ανακεφαλαιοποίησης και πιθανότατα σε αναδιαπραγμάτευση των υποχρεώσεών τους.http://www.sofokleous10.gr