Αναβιώνει ο εφιάλτης του double dip

credit-crisis
Πέντε χρόνια και δύο μήνες έχουν συμπληρωθεί από την έναρξη της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης. Και μπορεί ο όρος subprime (ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια) να έχει ξεχαστεί, ωστόσο όλοι θυμούνται τους ισχυρούς κλυδωνισμούς που υπέστησαν οι οικονομίες και οι αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο. Τράπεζες και επιχειρήσεις κατέρρευσαν, ενώ οι συνολικές διαγραφές τίτλων απ’ τους ισολογισμούς των αμερικανικών και ευρωπαϊκών τραπεζών προσεγγίζουν σήμερα τα 2 τρισ. δολ. Τρία χρόνια μετά, η κρίση έχει αλλάξει πρόσωπο αλλά εξακολουθεί να απειλεί οικονομίες και τράπεζες. Πλέον μιλάμε για δημοσιονομική κρίση και κίνδυνο για διπλή ύφεση στις ΗΠΑ.

Πώς ξεκίνησε
Η κρίση ξεκινούσε στις ΗΠΑ το καλοκαίρι του 2007 με το σπάσιμο της φούσκας των στεγαστικών δανείων χαμηλής φερεγγυότητας και ερχόταν 78 χρόνια μετά την τελευταία μεγάλη κρίση του 1929 αλλά και παλαιότερες πετρελαϊκές κρίσεις. Προέκυψε μετά το ξέσπασμα των προβλημάτων στην αγορά στεγαστικών δανείων χαμηλής εξασφάλισης και την αλόγιστη χρήση δομημένων επενδυτικών προϊόντων που εξαρτώνταν άμεσα από τη δυνατότητα αποπληρωμής των δανείων από τα οποία παράγονταν. Οι τράπεζες που είχαν απορροφήσει τους πρώτους κραδασμούς αδυνατούν πλέον να τιτλοποιήσουν και στη συνέχεια να πουλήσουν τα νέα δάνεια που είχαν εκδοθεί. Υποχρεώθηκαν να στραφούν σε απευθείας δανεισμό. Οι τράπεζες αναγκάζονται να εγγράψουν ζημίες. Η έκδοση τιτλοποιημένων τίτλων σταματά απότομα. Στις 9 Αυγούστου η ΕΚΤ και η FED παρεμβαίνουν στη διατραπεζική αγορά, παρέχοντας ρευστότητα 95 και 38 δισ. δολαρίων αντίστοιχα. Γρήγορα όμως έγινε κατανοητό ότι η κρίση είχε μέγεθος και κυρίως μεγάλο βάθος. Αυτό έγινε συνείδηση όταν στις 15 Σεπτεμβρίου του 2008 πτώχευσε η μεγάλη επενδυτική αμερικανική τράπεζα Lehman Brothers.
Ο πανικός
Στις 9 Αυγούστου του 2007, στις ΗΠΑ επικράτησε πανικός από την αδυναμία μεγάλων ομάδων του πληθυσμού να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους για δάνεια sub-primes. Οι πλειστηριασμοί διαδέχθηκαν ο ένας τον άλλον και ολόκληρες πόλεις έμειναν στον δρόμο. Οι τράπεζες ξέμειναν από ρευστό και οι καταθέτες έσπευσαν στον γκισέ των τραπεζών για να κάνουν ανάληψη των χρημάτων τους. Αλλοι προέβησαν σε μαζικές ηλεκτρονικές αναλήψεις των λογαριασμών τους στη Βρετανία, ένα φαινόμενο γνωστό ως «Πανικός μέσω Ιντερνετ». Η αδυναμία είσπραξης των απαιτήσεων των αμερικανικών τραπεζών από τους δανειολήπτες των subprimes επέφερε και την αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεων σε τοκομερίδια και αξίες ομολόγων και CDOs (ομόλογα β' γενιάς), στα οποία είχαν επενδύσει πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες, την ίδια στιγμή που πλήθαιναν οι αναλήψεις πανικού. Τα ομόλογα που κατείχαν οι τελευταίες δεν είχαν αντίκρισμα, ενώ το πρόβλημα ρευστότητας προκάλεσε δυσπιστία στη δυνατότητα αποπληρωμής σε περίπτωση δανεισμού μιας τράπεζας από μια άλλη, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα επιτόκια της διατραπεζικής αγοράς.
Κλυδωνισμοί και στην Ευρώπη
Την ίδια μέρα η BNP Paribas έπαυσε τη λειτουργία τριών funds της, καθώς ήταν αδύνατο να τα αξιολογήσει «λόγω της εξαέρωσης της ρευστότητας στην αγορά», όπως έγραφε το ανακοινωθέν. Το γεγονός εκείνο σηματοδότησε την έναρξη των χρηματοδοτικών προβλημάτων που πλέον ζούμε καθημερινά, με την ΕΚΤ να αναγκάζεται για πρώτη φορά να ρίξει έκτακτο ρευστό στην αγορά, ύψους 95 δισ. ευρώ. Εκτοτε η διαθέσιμη ρευστότητα της ΕΚΤ προς τις τράπεζες «εκτινάχθηκε» έως τα 900 δισ. ευρώ, για να μειωθεί σήμερα στα 650 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία.
Ξανά στο «μάτι του κυκλώνα» οι ΗΠΑ
Και ενώ η κρίση των subprime είχε ξεχαστεί, οι ΗΠΑ ξαναμπαίνουν στο «μάτι του κυκλώνα» και στην παρούσα φάση αναβιώνει ο «εφιάλτης» της ύφεσης. Τα απογοητευτικά μακροοικονομικά στοιχεία καταδεικνύουν πως η ισχυρότερη οικονομία του πλανήτη θα αναπτυχθεί με βραδύτερους ρυθμούς τα επόμενα τρίμηνα και πολλοί είναι αυτοί που κάνουν λόγο για «double dip». Αναλυτές, οικονομολόγοι και διεθνείς οίκοι εκφράζουν επιφυλάξεις για τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας. Ακόμα και η διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε πρόσφατα πως στην Ευρώπη, το θέμα είναι πώς και πότε να αντιμετωπισθεί και θα επιλυθεί η κρίση, και στις ΗΠΑ, πώς και πότε θα αντιμετωπισθεί το «δημοσιονομικό βάραθρο». Εάν δεν αντιμετωπιστεί σύντομα το ζήτημα του προϋπολογισμού των ΗΠΑ και του ορίου χρέους, υποστήριξε, η αμερικανική οικονομία κινδυνεύει να περάσει ξανά σε ύφεση.
Εφόσον Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους σχετικά με τις προγραμματιζόμενες δημοσιονομικές περικοπές, τότε η οικονομία θα πέσει σε αυτό που έχει επικρατήσει να αποκαλείται «δημοσιονομικός γκρεμός». Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) έχει ανακοινώσει πως εάν δεν επέλθει καμία συμφωνία, το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί 2,9% κατά το α' εξάμηνο του 2013 και 0,5% κατά το σύνολο του έτους, ενώ θα χαθούν δύο εκατομμύρια θέσεις εργασίας και η ανεργία θα υπερβεί το 9%.

Αλλά και ο Richard Fisher της Fed σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο του Τέξας επεσήμανε πως οι ΗΠΑ "πνίγονται" από την υψηλή ανεργία και η ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αιτίες αυτών των προβλημάτων δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιπλέον νομισματική χαλάρωση. "Είχαμε μια ανάκαμψη η οποία ήταν μάλλον απογοητευτική" ανέφερε. Τόνισε ωστόσο, ότι χωρίς μεγαλύτερη σιγουριά για την δημοσιονομική πολιτική, η επεκτατική νομισματική πολιτική δεν θα πείσει τις επιχειρήσεις να κάνουν προσλήψεις και να προβούν σε σχέδια για το μέλλον. Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να σχεδιάσουν το μέλλον όταν ξέρουν ότι στο τέλος του χρόνου βρίσκεται το λεγόμενο "fiscal cliff".
"Ένα βραχυπρόθεσμο μπάλωμα του fiscal cliff δεν θα κάνει τίποτα άλλο από το να παρατείνει το καθεστώς αναποφασιστικότητας και θα διατηρηθεί η μάστιγα της υψηλής ανεργίας" πρόσθεσε.

Standard & Poor΄s: Αργεί η ανάκαμψη
Ρυθμό ανάπτυξης μόλις 2,2% στις ΗΠΑ φέτος και 1,8% το 2013 "βλέπει" ο οίκος Standard & Poor΄s, επισημαίνοντας πως τα πρόσφατα στοιχεία για την απασχόληση ήταν απογοητευτικά στο σύνολό τους, αφήνοντας περιθώρια μόνο για υποτονική ανάπτυξη στις ΗΠΑ. Παράλληλα, ο οίκος τοποθετεί την πιθανότητα μιας νέας ύφεσης στις ΗΠΑ στο περίπου 20%-25%, ενώ την πιθανότητα μιας γρήγορης ανάκαμψης περίπου στο 15%. Η αδύναμη αγορά εργασίας εξακολουθεί να κρατά την ανάκαμψη σε "χαμηλές ταχύτητες", ωθώντας τον πρόεδρο της Fed, Ben Bernanke να λάβει μέτρα άνευ προηγουμένου, σημειώνει ο οίκος."Μια ισχυρή οικονομική ανάκαμψη βρίσκεται μάλλον μακριά. Οι επιχειρήσεις έχουν οπισθοχωρήσει στο θέμα των προσλήψεων με το μέσο μηνιαίο ρυθμό αύξησης να διαμορφώνεται μόλις στις 97.000 το τελευταίο εξάμηνο. «Το μέγεθος αυτό είναι πολύ πιο κάτω από την αύξηση των 240.000 θέσεων που είδαμε το χειμώνα», ανέφερε στέλεχος της S&P. «Αυτό μας δίνει λόγο να αναμένουμε αναζωπύρωση της δαπάνης των νοικοκυριών σύντομα».    www.sofokleous10.g

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Γνωρίζατε ότι το Εθνικό Ζώo της Ελλάδας είναι το δελφίνι;

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΤΑ!