Η ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΤΩΝ ΑΡΑΒΩΝ

Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ είναι η ηγέτιδα χώρα στον αραβικό κόσμο. Οι δραματικές εξελίξεις σε αυτήν και η πιθανή καθεστωτική αλλαγή θα έχουν καταλυτικές συνέπειες όχι μόνο στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, αλλά και στον κόσμο. Όσα συμβαίνουν στην Αίγυπτο αντανακλαστικά θα προκαλέσουν ίσως σεισμικές μεταβολές και αλλαγές και σε άλλες αραβικές χώρες. Η απαίτηση του αιγυπτιακού λαού για αποχώρηση του Μουμπάρακ, αντιμετώπιση της ανεργίας και της διαφθοράς και δημοκρατία, σηματοδοτούν μια πολυδιάστατη εξέλιξη, τοπικά, περιφερειακά και διεθνώς.
Δεν πρόκειται για μεμονωμένο γεγονός της Αιγύπτου, αλλά για την κορυφή ενός πάρα πολύ επικίνδυνου παγόβουνου, αν δεν ελεγχθεί η πορεία και οι προσανατολισμοί του. Φαίνεται ότι η «επανάσταση του γιασεμιού» στην Τυνησία και η μυρωδιά ελευθερίας άρχισαν να μεταδίδονται σε όλες σχεδόν τις αραβικές χώρες, από το Μαρόκο, μέχρι τη Συρία και την Ιορδανία.
Ό,τι συμβεί στην Αίγυπτο στις επόμενες μέρες και μήνες θα επηρεάσει και θα σημαδέψει αμεσότατα τις εξελίξεις στην περιοχή και στον κόσμο. Κάθε φορά που η Αίγυπτος αλλάζει προσανατολισμό, ανατρέπονται ισορροπίες και συμφέροντα στην περιοχή. Όταν ο Νάσερ εκδίωξε τον βασιλιά Φαρούκ και κατέλαβε την εξουσία, σημειώθηκαν κρίσιμες εξελίξεις στον αραβικό κόσμο. Όταν ο Σαντάτ αποφάσισε να αλλάξει το ρωσικό στρατόπεδο και να προσεγγίσει τους Αμερικανούς, ανετράπησαν ισορροπίες και συμφέροντα. Σήμερα, με την πιθανή αποχώρηση του Μουμπάρακ, πολλές παράμετροι πολιτικής θα ανατραπούν ή θα εμφανιστούν νέοι δρώντες, που θα αλλάξουν τα δεδομένα στην περιοχή. Ο Μουμπάρακ και το καθεστώς του διατηρούσαν μια επίφαση ηρεμίας, που εξυπηρετούσε τις ΗΠΑ. Γι’ αυτό και τον χρηματοδοτούν με 1,5 δισεκ. δολάρια το χρόνο.
Οι συμφωνίες του με το Ισραήλ εξασφάλισαν τη νότια πλευρά των Ισραηλινών και άμβλυναν το έντονο αίσθημα ανασφάλειάς του έναντι μιας θάλασσας Αράβων. Τι θα συμβεί, όμως, αν, στις εκλογές του Σεπτέμβρη, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι καταλάβουν, δημοκρατικώ τω τρόπω, την εξουσία; Όλοι και ιδιαίτερα οι ΗΠΑ και οι Ισραηλινοί τρέμουν μια τέτοια πιθανότητα, όπως και οι Ευρωπαίοι. Θα ανατρέψει στρατηγικές δεκαετιών, με απρόβλεπτες περιφερειακές και διεθνείς επιπτώσεις. Η αιγυπτιακή κρίση ενέχει και άλλες διαστάσεις: Ενεργειακές, γεωπολιτικές, στρατηγικές, καθεστωτικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές. Η Κύπρος και το πρόβλημά της θα επηρεαστούν. Ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη μια μη αποκλειόμενη ισλαμική αναζωπύρωση στον αραβικό κόσμο, με προεκτάσεις και στην Τουρκία, όπου ο Ισλαμισμός καλύπτεται υπό το κόμμα του Ερντογάν.
Θα παρατηρηθεί φαινόμενο ντόμινο, όπως διάφοροι υποστηρίζουν; Δεν πρέπει να εξάγονται βιαστικά συμπεράσματα. Όμως η αφύπνιση των Αράβων είναι ήδη γεγονός. Το βασικό ερώτημα δεν είναι πότε θα ολοκληρωθεί, αλλά πώς και με ποιες επιπτώσεις. Επειδή όσα συμβαίνουν στην Αίγυπτο αφορούν μιαν ήδη ασταθή περιοχή με αυταρχικά, δεσποτικά και τυραννικά καθεστώτα, οι αλλαγές δεν αναμένεται να είναι ειρηνικές. Η κυπριακή ηγεσία, μακριά από εύκολα συνθήματα και φλύαρες δηλώσεις, καλείται να παρακολουθεί και να αναλύει με σοβαρότητα τις εξελίξεις στην Αίγυπτο και τις επιπτώσεις τους.