Η ΜΕΡΚΕΛ ΚΑΙ Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Η Γερμανίδα καγκελάριος ξεκίνησε τη νέα χρονιά, θέλοντας να δείξει ότι δεν είναι καθόλου αδύναμη, όσον αφορά στην ηγετική της παρουσία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στην ΕΕ.

Μπορεί η τηλεοπτική της εμφάνιση τη πρωτοχρονιά να μην είχε το πάθος που είχε η ομιλία της στη Bundestag τον περασμένο μήνα, όμως έστειλε το μήνυμα που ήθελε στους νοσταλγούς του μάρκου, και στους ευρωσκεπτικιστές του Λονδίνου.
Αξίζει να επαναλάβουμε μερικά σημεία κλειδιά της ομιλίας της. «Ενισχύσαμε το ευρώ, και δεν πρόκειται απλά για ένα χρηματικό ζήτημα. Το ευρώ είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό νόμισμα για εμάς. Η ενοποιημένη Ευρώπη αποτελεί τη καλή μας μοίρα. Αποτελεί την εγγύηση για ειρήνη και ελευθερία. Το ευρώ αποτελεί τη βάση της οικονομικής μας ευμάρειας. Η Γερμανία χρειάζεται την Ευρώπη και το κοινό της νόμισμα, για το καλό μας, αλλά και για να αντιμετωπίσουμε τις παγκόσμιες προκλήσεις».
Θύμισε Helmut Kohl. Το ευρώ αποτελεί ένα συμβολικό αλλά και πολιτικό εργαλείο. Η οικονομία δεν μπορεί να διαχωριστεί από την πολιτική. Η Γερμανία δεν μπορεί ούτε καν να σκεφτεί ένα μέλλον που να μην βασίζεται στη συνεργασία με την Ευρώπη.
Πρόκειται για μια ρητορική που χαρακτήρισε τη μεταπολεμική γενιά, και συνεχίζει να χαρακτηρίζει ότι απέμεινε από αυτήν. Δεν είναι τυχαίο ότι ο μόνος μέσα στον κυβερνητικό συνασπισμό που μπορεί και μιλά με πειστικό τρόπο για την Ευρώπη, είναι ο 68χρονος υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schäuble, που διετέλεσε μαθητής του Kohl. Μπορεί οι ομόλογοί του στις συναντήσεις του Ecofin να ανησυχούν για τη σκληρή γραμμή με την οποία υπερασπίζεται τις γερμανικές θέσεις, όμως θα πρέπει να είναι ευγνώμονες που έχουν να κάνουν με κάποιον ο οποίος ακόμη θυμάται το πόσο η Γερμανία έχει ανάγκη την Ευρώπη. Και θα πρέπει να ανησυχούν μη τυχόν και αποσυρθεί φέτος, εξαιτίας της αδύναμης υγείας του.
Η κρίση, που ήδη διανύει τον 4^ο χρόνο της, είναι η πρώτη (από πολλές παλιότερες) που η Ευρώπη είχε να αντιμετωπίσει μια γενιά Γερμανών πολιτικών η οποία δεν έχει καμία ανάμνηση από την καταστροφή και τη φτώχεια της μεταπολεμικής περιόδου. Τα χρόνια πολιτικής ολοκλήρωσης της Merkel ήταν στη περίοδο της γερμανικής ενοποίησης, και οι περισσότεροι από τους υπουργούς της δεν θυμούνται καν το σχέδιο Marshall, ή τη μετάνοια του  Willy Brandt στο μνημείο του γκέτο της Βαρσοβίας. Αποτελεί πλέον ένα είδος μόδας μεταξύ των νεαρών Γερμανών, και ειδικά των δημοσιογράφων, να θεωρούν πως οι οικονομικές σχέσεις μεταξύ της χώρας τους και της Ευρώπης έχουν πια αλλάξει τόσο πολύ, που η αρχική λογική για μια νομισματική ένωση δεν ισχύει σήμερα.
Η ζήτηση για γερμανικά προϊόντα από πλευράς των νέων αναδυόμενων αγορών, όπως η Κίνα και η Ινδία, είναι τόσο δυνατή, που πολλοί Γερμανοί θεωρούν ότι δεν χρειάζεται να σέρνουν το νεκρό βάρος της Ελλάδας και της υπόλοιπης ευρωπαϊκής περιφέρειας. Όπως λένε, εμείς θέλουμε να οργανώσουμε οικονομικά το κράτος μας, κι αν δεν μπορούν να ακολουθήσουν η Ισπανία και η Ελλάδα, τότε ας πρόσεχαν.
Υπάρχουν αρκετά οικονομικά στοιχεία που μπορούν εύκολα να στηρίξουν τη παραπάνω άποψη. Το 2010, οι εξαγωγές προς τη Κίνα ανέβηκαν κατά 45% σε σχέση με το 2009, ενώ αυτές της ευρωζώνης συνολικά, ανέβηκαν μόλις κατά 13.5%. Οι γερμανικές εξαγωγές προς τη Γαλλία, που πάντα θεωρούνταν η σημαντικότερη αγορά για αυτές, ανέβηκαν μόλις κατά 11.3%, ενώ οι αντίστοιχες προς τη Τουρκία είχαν αύξηση 35.5%. Ακόμη και η Ρωσία, η μόνη από τις μεγάλες αναδυόμενες αγορές που έζησε μια σοβαρή ύφεση και που παρουσιάζει υστέρηση στην ανάπτυξη, εισήγαγε 26% περισσότερα γερμανικά προϊόντα από ότι το 2009.
Όμως, αποτελεί μια συνηθισμένη πλάνη των Γερμανών να εστιάζουν στα εμπορικά ισοζύγια. Μια ματιά στην οικονομική διασύνδεση μεταξύ της Γερμανίας και της υπόλοιπης Ευρώπης, αρκεί για να μας πείσει πως αυτό είναι παραπλανητικό.
Οι γερμανικές τράπεζες είχαν ανοίγματα ύψους €446 δισ. στα πέντε προβληματικά κράτη της ΕΕ έως τον περασμένο Ιούνιο. Σύμφωνα με την γερμανική Bundesbank, είχαν €392 δισ.  σε κεφάλαια και σε αποθεματικά. Έτσι, άσχετα αν η Γερμανία αποχωρήσει από τη νομισματική ένωση, ή αν εκδιώξει κάποιους άλλους, οι πιστωτικές απώλειες από τη νέα νομισματική πολιτική θα οδηγούσαν το τραπεζικό σύστημα της χώρας σε κατάρρευση, πολύ πριν αναγκαστούν οι κατασκευαστές της να μεταφέρουν θέσεις εργασίας σε φτηνότερα κράτη, καθώς τα κεφάλαια σε ευρώ θα μετατοπίζονται στο νέο μάρκο.
Η γερμανική οικονομία, όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, δεν θα επιβίωνε, αν και θα τα πήγαινε καλύτερα από τη πολιτική εικόνα της, η οποία θα καταστρέφονταν παντελώς εξαιτίας της συνειδητής αποδιάρθρωσης του πλέον φιλόδοξου οράματος της ΕΕ, του ευρώ.
Για μια χώρα που δίνει μεγάλο βάρος στην οικονομική  σταθερότητα, δεν χρειάζεται να συζητιούνται παρόμοια ζητήματα.
Το πρόβλημα που πρέπει να λύσει η Merkel, αν τα γνωρίζει όλα αυτά, είναι το πώς θα μπορέσει να πείσει τους ομολόγους της. Και το πιο δύσκολο από όλα; Πως θα πείσει τις πανικοβλημένες αγορές στο να διατηρήσουν τη ψυχραιμία τους.